Караль Станіслаў Радзівіл (1669—1719)

Караль Станіслаў Радзівіл
Караль Станіслаў Радзівіл
	польск.: Karol Stanisław Radziwiłł
	; Герб «Трубы»
канюшы вялікі літоўскі
	1 кастрычніка 1686 — 29 сакавіка 1690
Папярэднік	Францішак Стэфан Сапега
Пераемнік	Міхал Францішак Сапега
канцлер вялікі літоўскі
	1698 — 2 жніўня 1719
Папярэднік	Дамінік Мікалай Радзівіл
Пераемнік	Міхал Сервацы Вішнявецкі
16-ы падканцлер літоўскі
	29 сакавіка 1690 — 1698
Папярэднік	Дамінік Мікалай Радзівіл
Пераемнік	Станіслаў Антоні Шчука
стольнік вялікі літоўскі
	1685 — 1 кастрычніка 1686
Папярэднік	Ян Генрык Бокум[d]
Пераемнік	Казімір Уладзіслаў Сапега
Нараджэнне	27 лістапада 1669; Кракаў, Рэч Паспалітая;
Смерць	2 жніўня 1719 (49 гадоў); Белая, Берасцейскі павет, Берасцейскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая;
Месца пахавання	Нясвіж;
Род	Радзівілы
Бацька	Міхал Казімір Радзівіл
Маці	Катажына з Сабескіх
Жонка	Ганна Кацярына з Сангушкаў
Дзеці	Тэкля Ружа з Радзівілаў, Міхал Казімір Радзівіл Рыбанька, Караліна Тэрэза з Радзівілаў[d], Геранім Фларыян Радзівіл, Кацярына Барбара з Радзівілаў[d], Мікалай Крыштаф Радзівіл[d], Канстанцыя Францішка з Радзівілаў[d], Людвік Дамінік Радзівіл[d], Станіслаў Ежы Радзівіл[d], Ганна Аляксандра з Радзівілаў[d], Альбрэхт Станіслаў Радзівіл[d] і Крысціна Алена з Радзівілаў[d]
Дзейнасць	палітык, дзяржаўны служачы
Навуковая дзейнасць
Навуковая сфера	дзяржаўная служба
Узнагароды
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Караль Станіслаў Радзівіл (27 лістапада 1669, Кракаў — 2 жніўня 1719, Белая) — дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай. Падканцлер (1690—1698) і канцлер вялікі літоўскі (1698—1719).

Валодаў таксама мястэчкамі Глыбокім і Смаргонню ў Ашмянскім павеце, Карэлічамі, Ішкальдзю і Грэскам у Новагародскім павеце, Бялынічамі ў Аршанскім павеце. Быў старостам берасцейскім, камянецкім, крычаўскім і іншых^[6]. Князь Свяшчэннай Рымскай імперыі на Нясвіжы і Алыцы, ардынат на Нясвіжы і Алыцы (1669). Кавалер ордэна Белага арла (1705).

Біяграфія правіць

З нясвіжскай лініі роду Радзівілаў герба «Трубы», сын Міхала Казіміра, падканцлера вялікага літоўскага, і Кацярыны з Сабескіх.

Навучаўся ў Люблінскім езуіцкім калегіуме, падарожнічаў Аўстрыяй, Італіяй, Францыяй, Нідэрландамі. Выконваў дыпламатычныя даручэнні ў Англіі і Партугаліі. У 1689 годзе па смерці свайго старэйшага брата ваяводы троцкага Юрыя Юзафа Радзівіла (1668—1689) атрымаў у спадчыну Нясвіжскую і Алыцкую ардынацыі.

У 1685 годе атрымаў урад стольніка, у 1686 годзе — канюшага вялікага літоўскага. Абіраўся паслом на соймы 1687, 1688 і 1690 гадоў. У 1690 годзе стаў падканцлерам вялікім літоўскім. Быў маршалкам Галоўнага Трыбунала ў 1694 і 1700 гадах. У 1698 годзе атрымаў урад канцлера.

Ваяваў супраць татараў і туркаў. З 1695 года змагаўся з Сапегамі за права валодаць Нойбургскімі маёнткамі.

У Вялікую Паўночную вайну (1700—1721) быў прыхільнікам Аўгуста Моцнага (у 1706—1709 гадах часова заняў бок Станіслава Ляшчынскага). Імкнуўся займаць цэнтрысцкую пазіцыю ў барацьбе магнацкіх груповак за ўладу і карыстаўся сімпатыяй з боку шляхты, ад якой атрымаў мянушку Юстус («справядлівы»).

Падтрымліваў Уніяцкую царкву, заснаваў базыльянскі манастыр у Міры. Яго партрэт аўтарства Лявона Тарасевіча змясцілі ў Супраслеўскім «Літургіконе». Збудаваў касцёлы ў Налібаках і іншыя. Надаў прывілем цэхам Міру. Вёў дзённікі, якія ахопліваюць 1684—1687 і 1689—1719 гады.

Ажаніўся 6 сакавіка 1691 года ў Вільні з Ганнай Кацярынай Сангушкай. У шлюбе нарадзіліся дзеці: