Кардыльера-Бетыка

Кардылье́ра-Бе́тыка (ісп.: Cordilleras Béticas; Андалузскія горы, Бецкія горы, Бецкая Кардыльера) — горная сістэма ў паўднёвай Іспаніі, ва ўсходняй частцы правінцыі Андалусія. Цягнецца ўздоўж Міжземнаморскага ўзбярэжжа краіны на 600 кіламетраў ад Гібралтара і Кадыскага заліва да Валенсіянскага заліва. Горная сістэма распадаецца на серыю асобных хрыбтоў і масіваў, расчлянёных шырокімі і глыбокімі ўнутранымі катлавінамі-грабенамі, і таму даўно і добра асвоена. Самы высокі хрыбет сістэмы — горы Сьера-Невада. Вяршыня гэтага хрыбта, гара Муласен, мае вышыню 3478 метраў. Гэта самая высокая кропка паўастраўной Іспаніі і ўсяго Пірэнейскага паўвострава. Кардыльера-Бетыка другая па вышыні пасля Альпаў горная сістэма Еўропы. У гарах Кардыльера-Бетыка бярэ пачатак адна з самых буйных рэк Іспаніі Гвадалквівір. Ля паўночнага падножжа Кардыльеры-Бетыкі размяшчаецца шырокая Андалузская раўніна, сформіраваная ў перадгорным краявым прагіне.

Кардыльера-Бетыка
ісп. Cordilleras Béticas
Кардыльера-Бетыка на карце Андалусіі
Краіна	Іспанія
Перыяд утварэння	алігацэн
Даўжыня	600 км
Найвышэйшая вяршыня	Муласен
Вышэйшая кропка	3478 м
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Горныя ландшафты Кардыльеры-Бетыкі, размешчаны ў самай гарачай частцы паўвострава і атрымліваюць нашмат менш ападкаў, чым астатняя частка Іспаніі. У такіх умовах важнае значэнне мае экспазіцыя схілаў і бар’ерны эфект у размеркаванні атмасфернай вільгаці. Ніжнія ўчасткі схілаў паўднёвай экспазіцыі, звернутых у бок Міжземнага мора, заняты сухімі рэдкалессямі з алепскай хвоі, дзікай алівы, кермесавага дуба і стэпамі. Гэтыя супольнасці падымаюцца па схілах да вышыні 750 метраў. Вышэй яны змяняюцца рэдкастойнымі лясамі з дуба каменнага, да якога вышэй 1500 метраў пачынае прымешвацца дуб пірэнейскі. Каля 1600 метраў з’яўляюцца хваёвыя дрэвастоі. Пояс субальпійскага крывалесся з ядлоўца, жаўтазелля і лугоў з аўсяніцай распаўсюджаны вышэй 2000 метраў.

Вышэйшая кропка хрыбта гара Муласен узімку

Пейзаж гор Кардыльера-Бетыка

У сістэме вылучаюць чатыры асноўныя рэгіёны:

• Кардыльера-Пенібетыка (ісп.: Cordillera Penibética) — Андалусія
• Сурка-Інтрабетыка (ісп.: Surco Intrabético) — Андалусія
• Кардыльера-Суббетыка (ісп.: Cordillera Subbética) — Андалусія, Гібралтар, Мурсія, Валенсія
• Кардыльера-Прэбетыка (ісп.: Cordillera Prebética) — Андалусія, Мурсія, Валенсія

Літаратура

• Э. П. Романова. «Современные ландшафты Европы». Москва, 1997 г.
• Wes Gibbons & Teresa Moreno, The geology of Spain. Geological Society of London, 2003
• Włodzimierz Mizerski, Geologia regionalna kontynentów, Warszawa 2004, ISBN 83-01-14339-8

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кардыльера-Бетыка
• Прыродны парк Сьера-Невада