Кастанай

Кастана́й (каз.: Қостанай, руск.: Костанай, Кустанай) — горад у Казахстане, на рацэ Табол, абласны цэнтр Кастанайскай вобласці. Да 1997 года меў назву Кустанай. Насельніцтва горада складае 210 тысяч чалавек.

Горад Кастанай каз.: Қостанай Герб Сцяг Краіна Казахстан Вобласць Кастанайская Каардынаты 53°13′09″ пн. ш. 63°38′03″ у. д. Акім Ахметжанаў Ахмедбек Масакбаевіч Заснаваны 1879 Горад з 1893 Плошча 240 км² Вышыня цэнтра 156 м Насельніцтва 226 425 чалавек (2015) Нацыянальны склад 50,00% — рускія, 28,63% — казахі, 10,00% — украінцы, 2,78% — немцы, 2,06% — татары, 1,78% — беларусы Часавы пояс UTC+6 Паштовы індэкс 110000 Аўтамабільны код 10 (раней P, W) Афіцыйны сайт taraz.zhambyl.kz Кастанай на карце Казахстана ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Горад Кастанай утвораны ў 1879 годзе. На пачатку XX стагоддзя горад быў буйным гандлёвым цэнтрам і быў адным з важлівых звеньяў шляху, што звязвае Азію з Расіяй. Адзін з англійскіх вандроўнікаў, якія прыяжджалі сюды на початку 20 стагоддзя, назваў яго ў сваім дзённіку «другім Чыкага». У той час Кастанай быў вялікім кірмашом, дзвюхпавярховыя драўляныя будынкі, у паветры стаяў пыл, і вуліцы былі пакрытыя пяском. Нягледзячы на гэта, швейцарскі грамадзянін Ларэц (Lorez) пабудаваў найбольшы ў рэгіёне Паўднёвага Урала і на тэрыторыі сённяшняга Казахстана завод па вырабніцтву піва, якое разлівалася ў спецыяльныя фірменныя пляшкі, што тады было рэдкасцю. У 1950-ыя гады насельніцтва горада і вобласці паметна ўзрасло ў сувязі з асваеннем цаліны. З пасляваеннага часу дацяпер на тэрыторыі Кастанайскай вобласці збіраюць вялікія ўраджаі збожжавых культур. На ўсходнім уедзе ў горад, з боку ракі Табол устанавілі напіс з пяціметровымі лічбамі: «385 тыс. тон зерна», дзе лічба тон абнаўлялася штотыдзень.

Эканоміка

У горадзе дзейнічае Кустанайазбест — адзін з найбольших светавых вырабнікоў хрызаціл-азбесту ў свеце.

Транспарт

Міжнародны аэрапорт, з якого здзяйсняюцца авіарэйсы па Казахстане, у Расію, Беларусь, Германію і іншыя краіны.

Чыгуначны вакзал. За 120 км ад горада размешчаны вялікі чыгуначны вузел — станцыя Табол.

ВНУ горада

• Кастанайскі дзяржаўны ўніверсітэт імя А. Байтурсінава
• Кастанайскі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт
• Кастанайскі сацыяльна-тэхнічны ўніверсітэт
• Кастанайскі інжынерна-эканамічны ўніверсітэт імя М. Дулатава
• Кастанайскі медыцынскі каледж
• Кастанайскі каледж аўтамабільнага транспарту
• Кастанайскі педагічны каледж

Насельніцтва

Год Колькасць 1923 20 785 1939 33 540 1959 86 382 Год Колькасць 1970 123 517 1979 164 500 1989 223 558 Год Колькасць 1999 222 816 2009 214 961 2021 258 990

Вядомыя асобы

• Жанна Аляксандраўна Рупасава (нар. 1944) — вучоны ў галіне экалогіі, аграхіміі, фізіялогіі і біяхіміі раслін
• Марыя Белабровіна (нар. 1999) — беларуская футбалістка.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кастанай
• Афіцыйны сайт акіма Кастанайскай вобласці (кіраўніка адміністрацыі вобласці) Архівавана 3 лістапада 2008.
• Інфармацыйны сайт горада Кастанай
• Неафіцыйны Кастанайскі форум Архівавана 15 кастрычніка 2008.
• Кастанай online
• Кастанай: карысныя старонкі Архівавана 26 лютага 2011.
• Асваенне цаліны на Кустанайшчыне