Касцёл Найсвяцейшай Тройцы (Германішкі)

Касцёл Найсвяцейшай Тройцы — рымска-каталіцкі храм у Германішках (Воранаўскі раён), збудаваны ў 18861909 гадах з бутавага каменю на ўсходняй ускраіне вёскі. Дзейнічае, атрымаў статус помніка архітэктуры.

Касцёл
Касцёл Найсвяцейшай Тройцы
54°07′39,29″ пн. ш. 25°21′44,67″ у. д.HGЯO
Краіна  Беларусь
Месцазнаходжанне Германішкі (Воранаўскі раён), вул. Цэнтральная, 35
Канфесія каталіцтва
Епархія Гродзенская дыяцэзія
Архітэктурны стыль неаготыка
Будаўніцтва 18861909 гады
Сайт pallatyny.by/index.php/b…
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя правіць

Згодна з мясцовым паданнем, касцёл пад тытулам Найсвяцейшай Тройцы быў заснаваны тут яшчэ ў 1387 годзе, аднак на самой справе ў гэтым годзе вёска ўпершыню ўзгадваецца ў гістарычных крыніцах сярод паселішчаў, якія кароль Ягайла аддаў касцёлу святых Станіслава і Уладзіслава ў Вільні. Архіўныя матэрыялы пацвярджаюць заснаванне каталіцкай святыні ў Германішках каля 1452 года паводле біскупскай фундацыі. Першапачаткова касцёл быў драўляным, чарговы драўляны будынак касцёла пабудавалі ў 1686 на сродкі віленскага біскупа Бжастоўскага. Тады святыня стаяла ў заходняй частцы вёскі, але пасля пажару 1880 года вырашана было перанесці касцёльны пляц на ўсходнюю ўскраіну.

У ХІХ ст. на мясцовых парафіяльных могілках дзейнічала драўляная капліца, але пасля 1870 года яе ўжо не існавала.

 
Касцёл, здымак пач. XX ст.

Будаўніцтва новага касцёла, гэтым разам мураванага, пачалося ў 1886, магчыма паводле праекта губернскага архітэктара Полазава. У 1909 новазбудаваная святыня ў стылі неаготыкі была асвечана пад гістарычным тытулам Найсвяцейшай Тройцы.

У час польскай улады колькасць вернікаў германішскай парафіі дасягала амаль 4000 чалавек. Але пры савецкай уладзе, у 1965 годзе, касцёл зачынілі, усё каштоўнае было разрабавана, аднак будынак не руйнавалі і не прыстасоўвалі для якіх-небудзь патрэб.

Адрадзілася парафія ў 1987 годзе. Касцёл быў асвечаны нанова 17 чэрвеня 2000 г.

Архітэктура правіць

 
Галоўны алтар

Помнік архітэктурнай неаготыкі. Касцёл абнесены бутавай агароджай з 3-пралётнай брамай. Да прамавугольнага ў плане асноўнага аб'ёму з фронта далучана 3-ярусная шатровая званіца (надбудаваная ў 1920-я гг.). Выцягнутая 5-гранная апсіда, аб'яднаная з агульным дахам, мае бакавыя нізкія сакрысціі. На паліхромных сценахграфічна вылучаюцца атынкаваныя і пабеленыя элементы архітэктурнага дэкору — прафіляваныя ліштвы стральчатых аконных праёмаў, карнізы і вуглавыя лапаткі. У алтарную сцяну ўмуравана надмагільная пліта Стэфаніі Вансовіч (пам. 1879), спадчына ад якой склала аснову сродкаў на будаўніцтва касцёла.

Інтэр’ер зальны, перакрыты плоскаю падшыўной дашчанай столлю, падлога з керамічных плітак. У святыні тры алтары. Галоўны тытульны алтар Найсвяцейшай Тройцы ілюзорна намаляваны на сцяне, бакавыя алтары (злева – Божай міласэрнасці, дзе ў другім ярусе змешчаны абраз св. Францішка з Асізі, справа – Маці Божай Чанстахоўскай з абразом св. Юзафа ў другім ярусе) драўляныя, зробленыя разам з амбонай у 1885 годзе ў стылі неабарока і перанесеныя з былога драўлянага касцёла. Над уваходам зроблены хоры, дзе і сёння захоўваецца цікавы арган у стылі класіцызму, таксама з былога касцёла.

Касцёльны ўчастак абнесены атынкаваным мурам, галоўны ўваход пазначаны трохпралётнай брамай у стылі класіцызму. На тэрыторыі захавалася некалькі цікавых надмагілляў, сярод якіх вылучаецца каплічка Юліі Рэўкоўскай з роду Хлюдзінскіх (пам. 1835).

У вуглу бутавай агароджы касцёла знаходзіцца капліца, узведзеная ў другой палове XIX стагоддзя.

Літаратура правіць

  • Кулагін, А. М. Каталіцкія храмы на Беларусі. Мн., 2001.

Спасылкі правіць