Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (Адэльск)
Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі — помнік драўлянага дойлідства ў в. Адэльск (Гродзенскі раён).
Каталіцкі храм | |
Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі | |
---|---|
54°14′30,24″ пн. ш. 28°30′20,76″ у. д.HGЯO | |
Краіна | Беларусь |
Аграгарадок | Адэльск |
Канфесія | Рымска-каталіцкая царква |
Епархія | Гродзенская дыяцэзія |
Архітэктурны стыль | барока |
Статус | Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 412Г000147 |
Стан | дзейнічае |
Касцёл дзейнічае. Занесены ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь як аб’ект гісторыка-культурнай спадчыны рэспубліканскага значэння.
Гісторыя
правіцьПабудаваны ў сярэдзіне XVIII ст., мае рысы стылю барока. У 1898 г. адноўлены.
Драўляны касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі ў Адэльску быў заснаваны ў 1490 годзе. Яго фундатарам быў польскі кароль Казімір IV. Святыня была збудавана ў форме крыжа, мела адну вежу. У 1674 яе кансэкраваў кс. біскуп суфраган Слупскі.
У 1781 годзе парафія налічвала 4319 вернікаў. У яе склад уваходзілі Адэльск, Крынкі, Кузніца і інш.
Касцёл у Адэльску дзейнічаў на працягу ўсяго перыяду існавання БССР.
Архітэктура
правіцьСхема трохнефная базілікальная з трансептам, пяціграннай апсідай з дзвюма бакавымі сакрысціямі. У кампазіцыі дамінуе аб’ём цэнтральнага нефа, перакрыты высокім вальмавым дахам, вільчык якога з боку галоўнага фасада завершаны ярусным фігурным купалам на васьмігранным барабане. Вертыкальна ашаляваныя фасады расчлянёны падвойнымі арачнымі вокнамі з брусамі-сцяжкамі па баках і аперазаны шырокім карнізам. Ва ўнутранай прасторы дамінуе высокі цэнтральны неф, адмежаваны ад бакавых высокімі аркадамі на пяці парах слупоў і расчынены ў апсіду і крылы трансепта шырокімі арачнымі прасветамі. Над вузкім нартэксам на двух слупах галерэя хораў з арганам. Нефы і тарцы трансепта завершаныя высокамастацкімі драўлянымі алтарамі, выкананымі ў XVIII ст. ў стылі ракако: пілястры і каланады нясуць моцна крапаваныя антаблементы, на якіх узвышаюцца фігурныя шчыты з бакавымі валютамі, фігуркамі пуцці і дэкаратыўнымі вазамі.
Святыня мае галоўны алтар Адэльскай Божай Маці. Іншыя алтары (з левага боку): Сэрца Езуса, Перамянення Пана, св. Антонія Падуанскага і Шкаплернай Божай Маці. У алтарах творы жывапісу XVIII ст.
Брама і званіца
правіцьПерад касцёлам трохарачная стральчатая брама і двух’ярусная чацверыковая шатровая званіца з бутавага каменю.
Літаратура
правіць- Адэльскі касцёл Ушэсця // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — С. 48. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
Спасылкі
правіць- На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх
- Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (Адэльск) на сайце Radzima.org
- Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (Адэльск) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
- Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (Адэльск) на сайце Catholic.by (бел.)
- slowo.grodnensis.by