Кацярына Сабеская
Кацярына Сабеская (польск.: Katarzyna Sobieska; 7 студзеня 1634, Золачаў, цяпер Львоўская вобласць, Украіна — 29 верасня 1694, Варшава) — палітычная дзяячка, сястра караля польскага і вялікага князя літоўскага Яна III Сабескага.
| Кацярына Сабеская | |
|---|---|
._%D0%9A%D0%B0%D1%86%D1%8F%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_(%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F)_(XVIII).jpg) | |
![Яніна[d]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:POL_COA_Janina.svg) Яніна[d] | |
| Нараджэнне |
7 студзеня 1634[1][2] |
| Смерць |
29 верасня 1694[1][2] (60 гадоў) |
| Месца пахавання | |
| Род | Сабескія |
| Бацька | Якуб Сабескі[d][3][2] |
| Маці | Соф’я Тэафіла з Даніловічаў[d][3][2] |
| Муж | Уладзіслаў Дамінік Заслаўскі[4][2] і Міхал Казімір Радзівіл[5][4][…] |
| Дзеці | Тэафіла Людвіка з Заслаўскіх[d][4][6], Аляксандр Януш Заслаўскі[6], Ефрасіння з Заслаўскіх[d][6], Караль Станіслаў Радзівіл, Ежы Юзаф Радзівіл, Багуслаў Крыштаф Радзівіл[d], Тэкля Адэлаіда з Радзівілаў[d], Ян Радзівіл[d], Людвік Радзівіл[d] і Мікалай Францішак Радзівіл[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
правіцьСям’я Сабескіх паходзіла з шляхецкага магнацкага роду герба Яніна. Бацькам Кацярыны быў Якуб Сабескі, кракаўскі кашталян, маці — Сафія Тэафіла, спадчынніца роду Данілевіч. Сям’я жыла ў атрыманых у спадчыну ўладаннях прадзеда, Станіслава Жалкоўскага, у Жолкаўскім замку. Выхаваннем Кацярыны займалася маці, дзяўчына не атрымала класічнай адукацыі, дачку рыхтавалі да манастырскага жыцця.
Лічыцца, што ў юнацкія гады ў яе адбыўся раман з Дзмітрыем Вішнявецкім, ад яго нарадзіўся яе першы сын, якога пасля ўсынавіў першы муж Сабескай. У 1650 годзе маці выдае Кацярыну замуж за князя Уладзіслава Дамініка Заслаўскага-Астрожскага з роду Астрожскіх, які быў старэйшы за нявесту амаль на 20 гадоў.
Пасля смерці мужа ў 1656 годзе Кацярына другі раз выйшла замуж у 1658 годзе за падчашага Вялікага княства Літоўскага Міхаіла Казіміра Радзівіла, будучага падканцлера і польнага гетмана літоўскага.
Разам з мужам прымала ўдзел ва ўрачыстасцях, прысвечаных каранацыі Міхаіла Вішнявецкага Карыбута (у 1669) і роднага брата Яна III (у 1674). Разам з мужам здзейсніла паездку ў Італію (1677—1678), наведала Венецыю, Ларэта і Рым, а на зваротным шляху — Вену. Пасля смерці мужа ў 1680 годзе напераменку пражывала ў Варшаве, Жоўкве і Явораве. У 1691 годзе пакінула каралеўскі двор.
У апішнія гады жыцця займалася дабрачыннасцю, рабіла шмат каштоўных ахвяраванняў кляштарам, касцёлам і іншым дабрачынным установам. Нясвіжскаму езуіцкаму касцёлу Кацярына падарыла 40 тысяч злотых, там жа і была пахавана. Падчас жыцця яе называлі «мудрай Кацярынай», а брат-кароль у найбольш сур’ёзных момантах часта звяртаўся да яе за парадай.
Кацярына памерла ў Варшаве 29 верасня 1694 года з-за хваробы печані.
Сям’я
правіцьАд першага шлюбу мела двух дзяцей: Аляксандра Януша Заслаўскага і Тэафілію Людвіку Заслаўскую.
Ад другога: Тэклу Адэлю, Яна і Людовіка, Мікалая Францішка, Багуслава Хрыстафора, Ежы Язэпа і Караля Станіслава.
Цікавыя факты
правіцьУ крыпце Нясвіжскага касцёла езуітаў у асобным памяшканні знаходзіцца, як лічыцца, труна Кацярыны Сабескай. Вакол труны размешчаны каля дзясятка маленькіх трун, у якіх, згодна з паданнем, знаходзяцца дзеці Кацярыны Сабескай, якія памерлі ў дзяцінстве. З усіх дзяцей Кацярыны Сабескай толькі Караль Станіслаў дажыў да сталага ўзросту і стаў наступным нясвіжскім ардынатам.
Зноскі
- ↑ а б Katarzyna Radziwiłłowa (z domu Sobieska) // Internetowy Polski Słownik Biograficzny
- ↑ а б в г д е ё Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 603.
- ↑ а б Czamańska I. Wiśniowieccy: monografia rodu — Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007. — С. 157. — 552 с. — ISBN 978-83-7177-229-0
- ↑ а б в Czamańska I. Wiśniowieccy: monografia rodu — Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007. — С. 341. — 552 с. — ISBN 978-83-7177-229-0
- ↑ Radziwiłłowie herbu Trąby — Warszawa: Archiwum Główne Akt Dawnych, Wydawnictwo DiG, 1996. — 67 с. — ISBN 83-85490-62-0
- ↑ а б в Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 603–604.
Спасылкі
правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кацярына Сабеская