«Кветка шчасця» — опера ў 3-х дзеях з пралогам кампазітара Аляксея Туранкова пастаўленая паводле музычнай драмы Міхася Чарота «На Купалле»[1] ў 1939 годзе.

Кветка шчасця
Жанр опера
Заснаваны на п'есе М. Чарота «На Купалле»
Аўтар лібрэта В. Барысевіч, П. Броўкі і П. Глебкі
Кампазітар А. Я. Туранкоў
Дырыжор Вольга Міхайлаўна Барысевіч, Пятрусь Броўка і Пятро Глебка
Рэжысёр В. Барысевіч, У. М. Шахрай  (руск.)
Акцёры Л. П. Александроўская
Р. В. Млодэк
А. Д. Арсенка
І. М. Балоцін
Д. З. Кроз
Краіна БССР
Мова беларуская
Год 1939
Пастаноўкі 20 кастрычніка 1939

Гісторыя стварэння правіць

Лібрэта оперы пісалася ў 1936—1940 гадах. Прэм'ера оперы адбылася 20 кастрычніка 1939 года на сцэне Беларускага дзяржаўнага тэатра оперы і балета[2].

Апісанне правіць

Дырыжорам пастаноўкі быў Н. Грубін, пастаноўшчыкам — І. Шляпянаў, рэжысёрамі В. Барысевіч, У. М. Шахрай  (руск.), мастак Л. Кроль[2].

Кампазітар Іван Дзяржынскі пісаў пра пастаноўку, якую ў 1940 годзе паказалі на Дэкадзе беларускага мастацтва ў Маскве[3], што «афармленне спектакля ажыццёўлена ў выглядзе аб’ёмных дэкарацый у ляпной раме, выкананай пад драўляную разьбу. Своеасаблівасць гэтага афармлення і выдатна падабраныя касцюмы ў значнай меры спрыялі поспеху гэтага добрага спектакля»[4]. У той жа дзень Д. Кабалеўскі на старонках газеты «Савецкая Беларусь» выказаўся[3] так: «Вельмі смела і таленавіта зроблена афармленне мастаком Кролем, асабліва добрыя трэці акт і заслоны»[5].

Вядома, што ў падрыхтоўцы дэкарацый да пастаноўкі ў Маскве прымаў удзел Міхась Філіповіч[6].

Акцёры правіць

 
Сцэна з оперы

Узнагароды і ацэнкі правіць

Спектакль вызначаецца паэтычнасцю, лірызмам, сувяззю з нацыянальным музычным фальклорам, дакладнасцю музычных характарыстык у абмалёўцы вобразаў, дасціпным народным гумарам[14].

Кампазітар А. Туранкоў за оперу быў удастоены ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга[15], мастак Л. Кроль за спектакль быў узнагароджаны ордэнам «Знак пашаны»[3].

Пасля выканання ролі Надзейкі падчас выступлення на Дэкадзе беларускага мастацтва ў Маскве, Р. В. Млодак па вяртанні ў Мінск прысвоілі званне народнай, прычым, абыходзячы заслужаную, і запрасілі ў Вялікі тэатр[9].

Зноскі

  1. Папараць — кветка(недаступная спасылка)
  2. а б Туренков А. Е.(недаступная спасылка) (руск.)
  3. а б в НЕЗАМЕТНЫЙ ХУДОЖНИК ЛИПА КРОЛЬ (руск.)
  4. Известия. — 9.06.1940.
  5. Советская Белоруссия. — 9.06.1940.
  6. Міхаіл Філіповіч [Выяўленчы матэрыял] = Михаил Филиппович = Mikhail Filipovich : [альбом / аўтар тэксту і складальнік В. У. Вайцахоўская]
  7. Фатаграфія Л. Александроўскай у ролі Надзейкі
  8. Голас Александроўскай
  9. а б Цветок счастья Риты Млодэк(недаступная спасылка) (руск.)
  10. Балоцін Ісідар Міхайлавіч(недаступная спасылка)
  11. КРОЗ ДОРА ЗАХАРАЎНА(недаступная спасылка)
  12. Этот день в истории 9 января (руск.)
  13. Цэпава Галіна Іванаўна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).
  14. Дз. Жураўлёў (БелЭн, 2003)
  15. У истоков современной белорусской композиторской школы: К 120-летию со дня рождения А. Е. Туренкова (1886—1958) Архівавана 8 снежня 2012. (руск.)