Конан Трафімавіч Малоды
Ко́нан Трафі́мавіч Мало́ды (1922 — 1970) — кадравы савецкі разведчык-нелегал перыяду халоднай вайны, палкоўнік, што дзейнічаў пад імем Гордана Лансдэйла.
| Конан Трафімавіч Малоды | |
|---|---|
| руск.: Ко́нон Моло́дый | |
 | |
| Род дзейнасці | разведчык |
| Дата нараджэння | 17 студзеня 1922 |
| Месца нараджэння |
|
| Дата смерці | 11 кастрычніка 1970[1] (48 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Трафім Конанавіч Малоды[d] |
| Альма-матар | |
| Партыя | |
| Бітвы/войны | |
| Узнагароды і прэміі |
       |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія правіць
Раннія гады правіць
Нарадзіўся 17 студзеня 1922 года ў Маскве ў сям'і навуковых працаўнікоў. Пасля таго, як памёр бацька, фізік Трафім Конанавіч Малоды (1889—1929), маці (Еўдакія Канстанцінаўна Малодая, прафесар НДІ пратэзавання) адна працягвала выхоўваць дваіх дзяцей.
У 1932 годзе Малоды выехаў у ЗША, дзе вучыўся ў сярэдняй школе ў Сан-Францыска[2].
Жыў у цёткі, якая пераехала ў ЗША яшчэ ў 1914 годзе. У 1938 годзе вярнуўся ў Маскву і працягваў навучанне ў 36-й сярэдняй школе, якую скончыў у 1940 годзе. У кастрычніку таго ж года быў закліканы ў армію.
Падчас Вялікай Айчыннай вайны правіць
Конан Трафімавіч Малоды браў удзел у Вялікай Айчыннай вайне. Ён знаходзіўся на фронце з першых дзён вайны. У 1946 годзе дэмабілізаваўся ў званні лейтэнанта і паступіў на юрыдычны факультэт Акадэміі вонкавага гандлю. У акадэміі вывучаў кітайскую мову. У 1951 годзе па сканчэнні застаўся выкладаць у ёй кітайскую мову. Браў удзел у напісанні падручніка кітайскай мовы. Чле УКП(б).
У нелегальнай разведцы правіць
У органах вонкавай разведкі з 1951 года. У пачатку 1954 года Малоды прыбыў у Канаду па падробленых дакументах. Ён прабыў там некалькі месяцаў, атрымаў сапраўдныя дакументы і стаў Горданам Лансдэйлам (англ.: Gordon Lonsdale) (сапраўдны Лансдэйл сапраўды існаваў і загінуў пры нявысветленых акалічнасцях каля 1943 года).
Потым ён пераехаў у ЗША нібы для атрымання адукацыі. Адтуль ён пераехаў у Вялікабрытанію ў сакавіку 1955 года нібы з мэтай працягнуць сваю адукацыу (вывучаць кітайскую мову).
Лансдэйл (псеўданім «Бэн») павінен быў укараніцца ў англійскія вайсковыя колы і збіраць інфармацыю пра брытанскіх і амерыканскіх вайскова-паветраных і вайскова-марскіх базах і пра англійскія распрацоўкі ў вобласці эксплуатацыі ядзерных рэактараў на падводных лодках і стварэнні бактэрыялагічнай зброі.
Дзякуючы свойліваму характару і таленту Конан Трафімавіч Малоды робіцца паспяховым прадпрыемцам. Яго рахункі ў банках папаўняюцца штодня, і неўзабаве «Лансдэйл» робіцца мільянерам. Электронны замак, вынайдзены на адным з прадпрыемстваў Лансдэйла, у 1960 годзе на выставе ў Бруселі атрымаў залаты медаль. У Лондане Лансдэйл вядзе свецкі лад жыцця, яго ведаюць у лепшых лонданскіх клубах. Ён шмат ездзіць па краіне і заводзіць патрэбныя знаёмствы.
Сувязь з Цэнтрам Конан Трафімавіч Малоды ажыццяўляў праз сваіх радыстаў Морыса і Леанціну Коэн (аператыўны псеўданім «Гофнікі»), якія жылі ў Англіі па дакументам новазеландцаў Пітэра і Хэлен Крогер[3].
Самае ўдалае знаёмства для Лансдэйла адбылося ў Портлендзе — з Гары Хоўтанам, службоўцам вайскова-марской базы. Хоўтан меў доступ да сакрэтных дакументаў. Цягам некалькіх гадоў ён прадае Лансдэйлу сакрэты, якія, паводле некаторых сцвярджэнняў, сэканомілі СССР некалькі мільярдаў долараў на распрацоўку сістэм узбраення[4]. Паводле адной версіі, Хоўтан, якому Лансдэйл плаціў гатоўкай, распараджаўся грашамі неабдумана: ён купіў дарагі аўтамабіль, гуляў у дарагіх рэстаранах і трапіў у поле зроку англійскай контрразведкі. За ім было ўсталявана назіранне, а выявіць яго дачыненне да збегу інфармацыі было ўжо справай тэхнікі.
Правал правіць
Правал адбыўся, калі польскі перабежчык Міхал Галенеўскі паведаміў ЦРУ, што Хоўтан быў завербаваны польскай разведкай.
7 студзеня 1961 года Хоўтан і Лансдэйл былі арыштаваны ў момант перадачы сакрэтных дакументаў.
У Англіі ў Лансдэйла было некалькі аўтамабіляў, загарадная віла, раскошныя нумары ў лепшых гатэлях Лондана. Усё гэта ён набыў на свае грошы. Незадоўга да арышту каралева Вялікабрытаніі надала Лансдэйлу грамату «за вялікія поспехі ў развіцці прадпрыемніцкай дзейнасці на выгоду Злучанага Каралеўства»[5], але, як пацвярджае спіс каралеўскіх узнагароджанняў за 1960 год, гэта не было рыцарскім тытулам[6]. Пасля трох гадоў зняволення ў брытанскай турме, Конан Малоды быў памяняны на Грэвіла Віна, англійскага шпіёна і сувязніка А. У. Пянькоўскага, выкрытага ў СССР.
Памёр Малоды 9 верасня 1970 года. Пахаваны на Данскіх могілках Масквы. На мармуровай пліце яго магілы выбіта: «Конан Трафімавіч Малоды, палкоўнік».
Зноскі
- ↑ https://web.archive.org/web/20140104165043/http://svr.gov.ru/smi/2002/parl20020119.htm
- ↑ Русская Тоска (Зинаида Юрьевская) Архівавана 12 лістапада 2011 года.
- ↑ В. Чиков. Нелегалы. Досье КГБ № 13676. — М., 1997.
- ↑ Не «мёртвый сезон» Молодого Архівавана 3 жніўня 2009.
- ↑ Любимая женщина шпиона Архівавана 3 жніўня 2009.
- ↑ https://www.thegazette.co.uk/London/issue/42231/supplement/8891/data.pdf
Літаратура правіць
- Аграновский, В. Профессия: иностранец // Приключения-1990 / ред. Е. Калмыкова. — М.: Молодая гвардия, 1990. — С. 190—280. (руск.)
Спасылкі правіць
- Официальная биография Архівавана 9 сакавіка 2012.
- Любовь длинною в жизнь Архівавана 3 жніўня 2009. — статья о К. Т. Молодом и его соратниках
- Моего отца звали Беном Архівавана 25 ліпеня 2013. — интервью с сыном Молодого
- Любимая женщина шпиона Лонсдейла Архівавана 3 жніўня 2009. — о жене К. Т. Молодого
- Не «мёртвый сезон» Молодого Архівавана 3 жніўня 2009.
- «Портлендское дело» бизнесмена Лонсдейла Архівавана 4 студзеня 2014.