Купальнік горны[3] ці Буквіца[4] (Arnica montana) — від шматгадовых травяністых раслін сямейства Астравыя.

Купальнік горны

Агульны выгляд квітнеючай расліны.
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Arnica montana L.

Сінонімы
  • Doronicum arnica Desf. (1804)
  • Doronicum montanum (L.) Lam. (1786)
  • Doronicum montanum (L.) Lam.
Арэал

выява

Ахоўны статус

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  505925
NCBI  436207
EOL  584423
GRIN  t:10675
IPNI  291938
TPL  gcc-103364
Arnica montana

Купальнік горны, арнік, буквіца, гарнік, касцян[5], лясны цітун, пералёт, тур, чамярыца[4][6][7], баравы гваздзік, заячча капуста[6].

Распаўсюджанне і экалогія

правіць

Расце на тэрыторыі Еўропы.

Расце ў хваёвых борах і ў хваёва-бярозавых лясах, на лясных лугах і палянах, узлесках, сярод хмызнякоў, на прасеках і мурожных лугах, часам на забалочаных лугах. У гарах паднімаецца да альпійскага пояса. Аддае перавагу пясчаным кіслым глебам з сярэдняй вільготнасцю.

Уключаны ў Чырвоную кнігу Беларусі.

Батанічнае апісанне

правіць

Карэнішча паўзучае, гарызантальна разгалінаванае, даўжынёй да 15 см, дыяметрам каля 1 см, са шматлікімі ніткападобнымі каранямі, звонку карычневае.

Сцябло прамастаячае, уверсе часта разгалінаванае, вышынёй 15-80 см, пакрытае простымі і жалезістым валасінкамі, асабліва густымі ў верхняй частцы.

Прыкаранёвыя лісты разеткі шырокія, авальныя або даўгавата-авальныя, тупаватыя, з выбітнымі бакавымі жылкамі, зверху з валасінкамі, коратка звужаныя ў хвосцік або амаль сядзячыя. Сцябловыя — парныя, супраціўныя, даўжынёй 15-17 см, шырынёй да 4-5 см, даўгаватыя або ланцэтападобныя, рэдка даўгавата-авальныя (ніжняя пара), у верхняй палове сцябла, асабліва на галінах, з адным-некалькімі чарговымі, лінейнымі, завостранымі лістамі.

Цвіце ў чэрвені — жніўні (у высакагор'ях ліпені — верасні). Плады спеюць у ліпені — верасні.

Выкарыстанне

правіць

Дэкаратыўная, лекавая, меданосная і харчовая расліна.

Сінонімы

правіць
  • Doronicum arnica, Desf. (1804)
  • Doronicum montanum, (L.) Lam. (1786)
  • Doronicum montanum, (L.) Lam.

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 19. — 160 с. — 2 350 экз.
  4. а б З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.
  5. Federowski M. Lud Bialoruski na Rusi litewskiej. Krakow, I, 1897
  6. а б Анненков Н.  (руск.) Ботанический словарь, Спб, 1878
  7. Рытов М. В.  (руск.) Русские лекарственные растения. т. I. Петроград, 1918