Курт Швітэрс
Курт Швітэрс (ням.: Kurt Schwitters; 20 чэрвеня 1887, Гановер — 8 студзеня 1948, Кендал, Вялікабрытанія) — нямецкі мастак і пісьменнік.
| Курт Швітэрс | |
|---|---|
| ням.: Kurt Schwitters | |
 | |
| Імя пры нараджэнні | ням.: Kurt Hermann Eduard Karl Julius Schwitters |
| Дата нараджэння | 20 чэрвеня 1887[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 8 студзеня 1948[1][2][…] (60 гадоў) |
| Месца смерці |
|
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Eduard Hermann Schwitters[d] |
| Жонка | Helma Schwitters[d][5] |
| Дзеці | Ernst Schwitters[d] |
| Род дзейнасці | мастак, скульптар, графічны дызайнер, пісьменнік, паэт, дызайнер, фатограф |
| Жанр | абстракцыянізм |
| Мастацкі кірунак | Дадаізм |
| Уплыў | Carl Ludwig Noah Bantzer[d][6] і Emanuel Hegenbarth[d][6] |
| Партыя | |
| Член у | |
| Подпіс |
 |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
Жыццё і творчасць правіць
У 1909—1914 гг. вучыўся жывапісу ў Дрэздэнскай акадэміі мастацтваў. Удзельнічаў у берлінскім авангардысцкіх часопісе «Штурм». Быў блізкі да дадаізму, канструктывізму, сюррэалізму, экспрэсіянізму, сябраваў з Хансам Арпам, Эль Лісіцкім. Найбольш вядомы нечаканымі, алагічным, наўмысна адштурхальнымі кампазіцыямі са «знойдзеных прадметаў», якім ён даў назву «Мерц» (скарачэнне ад «Камерцыя унд Прыватбанк»). У 1923—1932 гг. выдаваў часопіс пад такой назвай, выйшаў 21 нумар.
Швітэрсу належыць паэма-калаж «Прысвячаецца Ганне Блюме» (1919), а таксама ўзоры мудрагелістай «гукавой паэзіі» («Прасаната» (ням.: Ursonate) 1922—1932); абедзве рэчы ў выкананні аўтара запісаны ў 1932 г. на грампласцінцы. У 1937 г. Швітэрс пакінуў Германію, жыў у Осла, а з 1940 г, пасля прыходу туды нацыстаў -. У Вялікабрытаніі. Яго творы фігуравалі на вядомай мюнхенскай выставе «Дэгенератыўнае мастацтва» (1937), арганізаванай нацыстамі.
Літаратурныя творы Швітэрса правіць
- Poems, performance pieces, proses, plays, poetics. Philadelphia: Temple UP, 1993.
- Das literarische Werk. Hrsg. von Friedhelm Lach. 5 Bände. Köln: DuMont, 1974—1981.
Зноскі
- ↑ а б Kurt Schwitters
- ↑ а б Kurt Schwitters // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 11 снежня 2014.
- ↑ Museum of Modern Art online collection Праверана 4 снежня 2019.
- ↑ Deutsche Biographie — München BSB, Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 2001.
- ↑ а б http://www.schwitters-stiftung.de/bio-ks.html
Літаратура пра мастака правіць
- Traumann Steinitz K. Kurt Schwitters; a portrait from life. With Collision, a science-fiction opera libretto in banalities. Berkeley: University of California Press, 1968
- Kurt Schwitters. München: Edition Text + Kritik, 1972
- Scheffer B. Anfänge experimenteller Literatur: d. literar. Werk von Kurt Schwitters. Bonn: Bouvier, 1978
- Kurt Schwitters in Nederland: Merz, De Stijl & Holland Dada. Zwolle: Waanders Uitgevers, 1997
- Merz: in the beginning was Merz: from Kurt Schwitters to the present day. Ostfildern: Hatje Cantz, 2000
- Burns Gamard E. Kurt Schwitters' Merzbau: the Cathedral of erotic misery. New York: Princeton Architectural Press, 2000.
- Kurt Schwitters: collages, dipinti e sculture 1914—1947. Milano: Mazzotta, 2001
- Martakies R. Kurt Schwitters: free spirit. Victoria: Trafford, 2006