Лаганец асенні

Лаганец асенні (Scorzoneroides autumnalis) — від травяністых раслін сямейства Астравыя (Asteraceae).

Лаганец асенні
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Астракветныя Сямейства:  Астравыя Падсямейства:  Cichorioideae Трыба:  Cichorieae Падтрыба:  Hypochaeridinae Род:  Scorzoneroides Від:  Лаганец асенні
Міжнародная навуковая назва
Scorzoneroides autumnalis (L.) Moench, 1794
Сінонімы
Leontodon autumnalis L., 1753basionym
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   37883 EOL   503434 GRIN   t:462391 IPNI   229246-1 TPL   gcc-124093

Лаганец асенні

Назва

Лаганец асенні, млячай (млечай), залатушная трава.

Батанічнае апісанне

Расліна вышынёй 15-40 см голая або апушаная. Сцяблы дугападобна ўзнятыя, вілавата разгалінаваныя. Лісце ў прыкаранёвай разетцы, вузкаланцэтнае, выемчата-зубчастае, сцябловае — дробнае, лускападобнае. Кветкі двухполыя, жоўтыя, з доўгім язычковым 5-зубчастым вяночкам, у адзіночных кошыках. Абгортка з павуцініста-апушаных ланцэтных лісцікаў. Плод — бурая сямянка, з чубком з перыстых аднарадковых валаскоў.

Біялогія і экалогія

Расце на лугах, ускрайках палёў, лясных палянах і ўзлесках, каля дарог і жылля. Цвіце ў чэрвені- жніўні. У Беларусі з’яўляецца відам прыроднай флоры.

Хімічны склад

Тэрпеноіды: α-амірын, β-амірын. Каўчук. Каратыноіды. Стэроіды: β-сітастэрын.

Падземная частка Тэрпеноіды: 8-дэзокснлактуцын, яквіленін. Каратыноіды.

Надземная частка Стэроіды. Алкалоіды. Лейкоантацыяны. Дубільныя рэчывы. Флаваноіды.

Лісце Тэрпеноіды: 8-дэзоксілактуцын, яквіленін. Каратыноіды: віалаксанцін. Флаваноіды: лютэалін. Нектар. Вугляводы: цукроза. Тэрпеноіды: 8-дэзоксілактуцын, яквіленін. Каратыноіды. Вітаміны: токаферол.

Насенне тлусты алей 24 %.

Выкарыстанне і ўласцівасці

Выкарыстоўваецца як лекавая расліна: надземная частка адвар — пры рэспіраторных інфекцыях; вонкава (ванны) — седатыўнае для дзяцей. На Палессі — пры захворваннях печані і дыскінезіі жоўцевых пратокаў. З’яўляецца меданосам, а таксама пашавай раслінай.

Літаратура і крыніцы

• Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 1390. Leontodon autumnalis L. — Кульбаба осенняя // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах. — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2004. — Т. 3. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 454. — ISBN 5-87317-163-7.
• Определитель высших растений Беларуси / Под ред. В. И. Парфенова. — Минск: Дизайн ПРО, 1999.
• Энцыклапедыя прыроды Беларусі / гал. рэд. І. П. Шамякін. Т. 3. — Мн.: БелСЭ, 1983.

Спасылкі

• Специализированный кадастр растений, животных, грибов естественной среды обитания Беларуси (руск.)