Лех Валенса
Лех Вале́нса (польск.: Lech Wałęsa, 29 верасня 1943; в. Папова, Данцыг — Заходняя Прусія, Германія, цяпер Куяўска-Паморскае ваяводства, Польшча) — польскі дзяржаўны дзеяч і прафсаюзны актывіст. Адзін з заснавальнікаў і лідараў «Салідарнасці», першага незалежнага прафсаюза на тэрыторыі Савецкага блока. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру 1983 года і першы абраны Прэзідэнт Трэцяй Польскай рэспублікі з 1990 да 1995 года.
| Лех Валенса | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| польск.: Lech Wałęsa | ||||||||||||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||||||||||||
![Асабісты герб Леха Валенсы, як кавалера ордэна Серафімаў[1]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:POL_COA_Wa%C5%82%C4%99sa.png) Асабісты герб Леха Валенсы, як кавалера ордэна Серафімаў[1] | ||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
| Папярэднік | Войцех Ярузельскі | |||||||||||||||||||||||||
| Пераемнік | Аляксандр Квасьнеўскі | |||||||||||||||||||||||||
| Нараджэнне |
29 верасня 1943[2][3][…] (79 гадоў)
|
|||||||||||||||||||||||||
| Жонка | Данута Валенса | |||||||||||||||||||||||||
| Дзеці | Яраслаў Валенса | |||||||||||||||||||||||||
| Веравызнанне | каталік | |||||||||||||||||||||||||
| Партыя | Салідарнасць | |||||||||||||||||||||||||
| Член у | ||||||||||||||||||||||||||
| Дзейнасць | палітык, электраманцёр, прафсаюзны дзеяч, дысідэнт, палітычны актывіст, актывіст, anti-communist | |||||||||||||||||||||||||
| Аўтограф |
 |
|||||||||||||||||||||||||
| Узнагароды |
|
|||||||||||||||||||||||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | ||||||||||||||||||||||||||
Біяграфія Правіць
Лех Валенса быў электрыкам па прафесіі і неўзабаве пасля пачатку працы ў Гданьску на суднабудаўнічым заводзе імя Леніна (затым Гданьская суднаверф) стаў прафсаюзным актывістам, за што падвяргаўся пераследу з боку камуністычных уладаў, змяшчаўся пад нагляд, быў звольнены ў 1976 годзе і некалькі разоў быў арыштаваны. У жніўні 1980 года адыграў важную ролю ў палітычных перамовах, якія прывялі да новага Гданьскага пагаднення паміж страйкоўцамі і ўрадам. Стаў адным з заснавальнікаў прафсаюзнага руху «Салідарнасць».
У канцы 1981 года, пасля таго, як рэжым генерала В. Ярузельскага абвясціў у Польшчы ваеннае становішча, а «Салідарнасць» была абвешчана па-за законам, зноў быў арыштаваны, зняволены ў турму амаль на год. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру (1983) за дзейнасць у падтрымку правоў працоўных.
Пасля вызвалення працягваў сваю актыўнасць і займаў бачнае месца ў падрыхтоўцы пагаднення Польскага круглага стала з удзелам «Салідарнасці», якое прывяло да паўсвабодных парламенцкіх выбараў у чэрвені 1989 года.
На ўсеагульных выбарах 1990 года балатаваўся на адноўленую пасаду Прэзідэнта Польшчы і быў абраны. Кіраваў пераходам Польшчы ад камунізму да пост-камуністычнай дзяржавы. Перад ім стаялі цяжкія праблемы палітычнай нестабільнасці і пераходу Польшчы да вольнай рыначнай эканомікі. Яго папулярнасць аслабла і роля ў польскай палітыцы паменшылася пасля таго, як ён прайграў некалькі адсоткаў на наступных прэзідэнцкіх выбарах 1995 года Аляксандру Квасьнеўскаму.
Лех Валенса ўдзельнічае ў міжнародным палітычным жыцці. Чытае лекцыі па гісторыі і палітыцы ў Польшчы і за мяжой.
На пачатку ХХІ ст. у адкрытых архівах Службы бяспекі была знойдзена асабістая справа сакрэтнага супрацоўніка «Болека», ім, як мяркуецца, мог быць Лех Валенса. Былы прэзідэнт Польшчы і лідар прафсаюза «Салідарнасць» заявіў, што ўсе дакументы падробленыя[4].
Зноскі
- ↑ Аўтар герба А. Хеймоўскі
- ↑ а б http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1983/walesa-facts.html
- ↑ Leszek (Lech) Wałęsa // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ polskieradio.pl