Лясы Азербайджана
Лясы займаюць 11,8 % тэрыторыі Азербайджана. Агульны лясны фонд рэспублікі — 1213,7 тысячы гектараў, у тым ліку лясное покрыва — 1.021.000 гектараў[1]. Большая частка плошчы лясоў (85 %) размешчана на Вялікім і Малым Каўказе, у Талышскім горным рэгіёне[2]. 261.000 гектараў ляснога фонду рэспублікі знаходзіцца пад кантролем непрызнанай Нагорна-Карабахскай Рэспублікі[1].
| Лясы Азербайджана | |
|---|---|
 Лясны масіў у Шэкінскім раёне Азербайджана | |
 |
|
| Лясное покрыва Азербайджана | |
| Геаграфія | |
| Плошча | 10218,8 км² |
| Краіны |
 Азербайджан |
Кіраванне лясамі Азербайджана ажыццяўляецца на падставе Ляснога кодэкса і закона «Аб ахове навакольнага асяроддзя». Усе лясы краіны знаходзяцца ў дзяржаўнай уласнасці і выконваюць водаахоўную, глебаахоўную і кліматарэгуляторную функцыі[1].
Па тэрыторыі Азербайджана лясы размеркаваны нераўнамерна. Амаль 85 % лясоў знаходзіцца ў горнай частцы, а 15 % — у нізіннай. Лясное покрыва ў горнай частцы вагаецца ад 18-40 %, а ў нізінных раёнах складае ад 0,5 да 2 %[1].
Гісторыя ляснога масіву правіць
У XVIII—XIX стагоддзях плошча ляснога масіву на тэрыторыі, якую займае цяпер Азербайджанская Рэспубліка, складала каля 30-35 % агульнай тэрыторыі пакрыцця[1].
Да 1966 года лясы ў Азербайджане займалі каля 11,5 % плошчы рэспублікі (па іншых дадзеных каля 11 %) на нізіны і ў гарах[3].
У 1997 годзе быў прыняты Лясны кодэкс Азербайджанскай Рэспублікі[1].
У 2003 годзе была распрацавана праграма аб экалагічна ўстойлівым сацыяльна-эканамічным развіцці і аб аднаўленні і павелічэнні лясоў. У выніку гэтай праграмы, якая ахапіла пяцігадовы перыяд, на каля 70 тыс. гектараў зямлі былі праведзены аднаўленчыя работы[1].
2010 год быў абвешчаны ў Азербайджане Годам экалогіі. У сувязі з гэтым, у краіне былі праведзены буйнамаштабныя азеляняльныя працы. У прыватнасці, за 2010 год на Апшеронском паўвостраве было высаджана каля 8 млн дрэў. З іх 3.500.000 было пасаджана Міністэрствам экалогіі і прыродных рэсурсаў, астатнія выканаўчай уладай раёнаў, мясцовых муніцыпалітэтаў і інш[1].
У сувязі з афіцыйным адкрыццём у 2011 годзе ў Азербайджане Міжнароднага года лясоў прадстаўніцтва ААН у Баку сумесна з Міністэрствам экалогіі і прыродных рэсурсаў у красавіку гэтага ж года арганізавала суботнік у прыгарадах Баку, у ходзе якога на плошчы 5 гектараў было пасаджана 4000 аліўкавых дрэў[1].
На працягу года з боку Міністэрства экалогіі і прыродных рэсурсаў вырошчвалася 30 млн саджанцаў, якія выкарыстоўваюцца ў азеляняльных і лесапасадкавых працах, якія праводзяцца ў Азербайджане[1].
Да 2011 года лясы ў Азербайджане займалі 11,8 % усёй плошчы рэспублікі[1].
Лясная флора правіць
У лясах Азербайджана расце 450 відаў дрэў і кустоў, 150 з іх — дзікарослыя фруктовыя дрэвы. 30 % гэтых фруктовых дрэў прыдатныя для эксплуатацыі[4].
У лясах Азербайджана растуць такія віды дрэў, як фісташка, звычайны і каштаналіцевы дуб, граб, бук, таполя, акацыя, каштан, грэцкі арэх і фундук і іншыя віды дрэў і хмызнякоў[5].
У фарміраванні лясоў у Азербайджане вялікую ролю адыгрывае ўсходні бук, што складае 32 %, бук — 24 %. Гэта лесаўтваральных пароды. У азербайджанскіх лясах таксама растуць ядловец, хурма каўказская, алешына, таполя, ясень, каштан, арэх і інш[1].
Сярэдні ўзрост дрэў у горнай частцы складае 80-86 гадоў, а ў нізіннай частцы — 40-60 гадоў[1].
Лясная фауна правіць
У Азербайджане менавіта лясы найбольш багатыя біялагічнай разнастайнасцю. Тут водзяцца Высакародны алень, казуля, буры мядзведзь, воўк, янот, ліса, заяц, куніца, вавёрка, а таксама малаазіяцкімі леапард; з птушак — каўказскі цецярук, зязюлевыя, некалькі відаў арлоў і многія іншыя рэдкія прадстаўнікі фауны[5].
Праблемы правіць
Лясныя пажары правіць
З мэтай захаванасці лясоў у Азербайджане ў 2011 годзе ў краіне былі праведзены і супрацьпажарныя мерапрыемствы на тэрыторыі працягласцю 650 км. А ў сувязі з анамальнымі кліматычнымі зменамі ў краіне ў гэты перыяд былі хутка лакалізаваныя ўзнікшыя лясныя пажары. З прычыны гэтага, у выніку пажараў шкода лясному фонду не былі нанесены[1].
Незаконная высечка лясоў правіць
Нягледзячы на тое, што ўдалося дабіцца пэўных станоўчых вынікаў адносна незаконнай вырубкі лясоў у Азербайджане, у гэтай галіне ўсё яшчэ застаюцца праблемы. Высечка лясоў у сельскай мясцовасці павялічваецца ў сувязі з недахопам газу. Тым не менш выказваецца надзея, што ў сувязі з прынятай Дзяржаўнай праграмай сацыяльна-эканамічнага становішча рэгіёнаў краіны незаконная высечка дрэў спыніцца[1].
Зноскі
- ↑ а б в г д е ё ж з і к л м н о Алізадэ Д. У Азербайджане вядуцца работы па захаванню і павелічэнню лясоў // Эхо. — 18 мая 2011. — С. 5. (руск.)
- ↑ Алена Астапенка, В.Т. Еўрапейская праграма па абароне лясоў Азербайджана зоймецца умацаваннем адукацыйнай базы // 1news.az. — 6 жніўня 2012. (руск.)
- ↑ Лясы СССР у пяці тамах: лясы поўдня Еўрапейскай часткі СССР і Закаўказзя. — М.: Наука, 1966. — С. 315. (руск.)
- ↑ Azərbaycan Respublikasının meşələri Архівавана 31 сакавіка 2015. // Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi. (азерб.)
- ↑ а б Сулейманова Г. Багацце прыроды Азербайджана // Зеркало. — 25 кастрычніка 2013. Архівавана з першакрыніцы 22 чэрвеня 2017. (руск.)
Спасылкі правіць
|
Лясы Азербайджана на Вікісховішчы |
|---|
- Лясны кодэкс Азербайджанскай Рэспублікі Архівавана 4 сакавіка 2016. (руск.)