Ма́рыу Албе́рту Но́бры Ло́піш Суа́рыш (парт.: Mário Alberto Nobre Lopes Soares; 7 снежня 1924, Лісабон — 7 студзеня 2017, Лісабон) — партугальскі палітык-сацыяліст, двойчы прэм’ер-міністр Партугаліі, прэзідэнт Партугаліі ў 1986—1996.

Марыу Алберту Нобры Лопіш Суарыш
Mário Alberto Nobre Lopes Soares
Сцяг17-ы Прэзідэнт Партугаліі
9 сакавіка 1986 года — 9 сакавіка 1996 года
Папярэднік Антоніу душ Сантуш Рамалью Эаніш
Пераемнік Жоржы Фернанду Бранку ды Сампаю
Сцяг114-ы Прэм'ер-міністр Партугаліі
9 чэрвеня 1983 года — 6 лістапада 1985 года
Папярэднік Франсішку Пінту Бальсеман
Пераемнік Анібал Каваку Сілва
Сцяг107-ы Прэм'ер-міністр Партугаліі
23 ліпеня 1976 года — 28 жніўня 1978 года
Папярэднік Вашку Алмейда-і-Кошта
Пераемнік Алфрэду Нобрэ да Кошта
Сцяг Міністр замежных спраў Партугаліі
16 мая 1974 года — 26 сакавіка 1975 года
Папярэднік Руй Патрышыу
Пераемнік Эрнесту Аўгусту Мелу Антуніш
Нараджэнне 7 снежня 1924(1924-12-07)[1][2][…]
Смерць 7 студзеня 2017(2017-01-07)[4][1][…] (92 гады)
Месца пахавання
Імя пры нараджэнні парт.: Mário Alberto Nobre Lopes Soares
Бацька Жуан Лопіш Суарыш
Маці Эліза Нобры Батыста
Жонка Maria Barroso[d]
Дзеці сын Жуан і дачка Марыя Ізабел
Нацыянальнасць партугалец
Веравызнанне каталік
Партыя Сацыялістычная партыя Партугаліі
Член у
Адукацыя
Прафесія Гісторык, юрыст
Дзейнасць палітыка[6]
Месца працы
Аўтограф Выява аўтографа
Узнагароды
ордэн Залатога льва Насау Вялікая зорка ганаровага знака «За заслугі перад Аўстрыйскай Рэспублікай» Collar of the Order of Charles III Grand Cross of the Order of the Oak Crown Grand Cross of the National Order of Merit Knight Grand Cross in the Order of the Netherlands Lion кавалер Вялікага крыжа ордэна Ганаровага легіёна рыцар Вялікага Крыжа ордэна Святога Міхаіла і Святога Георгія ланцуг ордэна Паўднёвага Крыжа Grand Cross Special Class of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany Grand Cross with Collar of the Order of the Falcon ордэн «Стара планіна» Knight Grand Cross of the Order of Pius IX‎ Grand Cross of the Order of Merit of Hungary Вялікі крыж ордэна Ізабелы Каталічкі Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland ордэн Серафімаў ордэн Слана кавалер Вялікага крыжа ордэна Данеброга Grand Cross of the Order of Merit of the Republic of Poland кавалер Вялікага крыжа ордэна Адраджэння Польшчы

кавалер Вялікага крыжа, дэкараванага Вялікай стужкай ордэна «За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай»[d] (5 красавіка 1989)

Вялікі крыж ордэна Збавіцеля Grand Collar of the Military Order of the Tower and Sword Grand Collar of the Order of Liberty Grand Cross of the Military Order of Christ Grand Cross of the Order of the Aztec Eagle Order of Amilcar Cabral ордэн Заслуг Grand Cross of the Order of Merit
прэмія прынцэсы Астурыйскай за міжнароднае супрацоўніцтва

прэмія «Поўнач-Поўдзень»[d] (2000)

Grand Cross of the Order of the Bath

ганаровы доктар Універсітэта Рэн II Верхняй Брэтані[d] (чэрвень 1977)

International Simón Bolívar Prize[d] (1998)

Order of the Yugoslavian Great Star Grand Cross of the Ivorian Order of Merit National Order of Merit

ганаровы доктар Мадрыдскага ўніверсітэта Камплутэнсэ[d] (1995, 1996)

honorary doctorate of the Bordeaux Montaigne University[d] (2010)

honorary doctorate of the University of Porto[d]

ганаровы доктар Браўнаўскага ўніверсітэта[d]

ганаровы доктар Прынстанскага ўніверсітэта[d]

honorary doctorate of the University of Coimbra[d]

ганаровы доктар Брусельскага свабоднага ўніверсітэта (франкамоўнага)[d]

ганаровы доктар Оксфардскага ўніверсітэта[d]

ганаровы доктар Балонскага ўніверсітэта[d]

ганаровы доктар Жэнеўскага ўніверсітэта[d]

Honorary doctor of the Bilkent University[d]

honorary doctorate of the University of Santiago de Compostela[d] (1992)

ганаровы доктар Універсітэта Ла-Каруньі[d]

ганаровы доктар Саламанкскага ўніверсітэта[d] (1987)

Gold medal of Galicia

Medal of Extremadura[d] (1993)

Grand Cross of the Sash of the Three Orders

honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University[d] (1989)

Prémio Autores[d]

Сайт fmsoares.pt (парт.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

правіць

Сын педагога, Суарыш яшчэ студэнтам уступіў у Камуністычную партыю (выйшаў у 1951) і актаўна ўдзельнічаў у барацьбе супраць рэжыму Антоніу Салазара. Суарыш неаднаразова арыштоўваўся, што пазбавіла яго магчымасці працаваць па спецыяльнасці выкладчыкам гісторыі і геаграфіі і вымусіла яго стаць юрыстам. Суарыш актыўна ўдзельнічаў у выбарчых кампаніях апазіцыі, у тым ліку ў прэзідэнцкай кампаніі Умберту Дэлгаду ў 1958. Паступова яго погляды станавіліся меней камуністычнымі, і ў красавіку 1964 ён удзельнічаў у стварэнні ў Жэневе партыі Сацыялістычнае дзеянне Партугаліі. У сакавіку 1968 Суарыш з сям’ёй быў высланы ў Сан-Тамэ і Прынсіпі, але ўжо праз 8 месяцаў пасля прыходу да ўлады Марселу Каэтану змог вярнуцца на Радзіму. У 1970 Суарыш вымушаны быў з’ехаць за мяжу, дзе ў 1973 удзельнічаў у стварэнні Сацыялістычнай партыі Партугаліі і быў выбраны яе генеральным сакратаром.

Зноскі

  1. а б Mario Soares // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Mário Soares // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Deutsche Nationalbibliothek Record #118615157 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 11 снежня 2014.
  4. Mário Soares, former prime minister of Portugal, dies aged 92
  5. https://alacademia.org.ma/membre/%d9%85%d8%a7%d8%b1%d9%8a%d9%88-%d8%b4%d9%92%d9%88%d8%a7%d8%b1%d9%8a%d8%b3-2/ Праверана 3 студзеня 2023.
  6. Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  7. Mario Soares avait vécu de "très bons moments" comme prof à RennesRennes: 2017. — ISSN 0999-2138; 2262-4279
  8. Les années rennaises de Mário Soares, « un monsieur charmant »Rennes: 2017. — ISSN 0999-2138; 2262-4279

Літаратура

правіць

Спасылкі

правіць