Мар’ямполь

Мар’ямполь
Герб	Сцяг
Краіна	Літва
Павет	Мар’ямпольскі
Самакіраванне	Мар’ямпольскае
Каардынаты	54°33′24″ пн. ш. 23°21′16″ у. д.HGЯO
Унутраны падзел	3 сянюніі
Заснаваны	1667
Першая згадка	1667
Плошча	21 км²;
Вышыня цэнтра	86 ± 1 м
Насельніцтва	▲36 807 чал. (1 студзеня 2023);
Часавы пояс	UTC+2, летам UTC+3
Паштовыя індэксы	68001
Афіцыйны сайт	marijampole.lt
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мар’ямполь^[2]^[3]^{[заўв 1]}, таксама Марыя́мпале (літ.: Marijampolė) — горад у паўднёвай Літве, адміністрацыйны цэнтра Мар’ямпольскага павета. Цэнтр этнаграфічнага рэгіёну Судовія. Горад размешчаны за 231 км ад Клайпеды, і за 50 км на паўднёвы захад ад Коўна, недалёка ад мяжы з Польшчай і Расіяй (Калінінградскай вобласцю).

Гісторыя

Гісторыя горада пачынаецца ў 1667 годзе, калі у тутэйшай невялікай вёсцы дзейнічаў касцёл. У 1717 годзе тут была пабудавана сядзіба старосты Прэнаў графа Бутлера. У 1750 годзе граф запрасіў сюды манахаў ордэна Марыянаў, якія заснавалі тут свой касцёл і кляштар. 23 лютага 1792 годзе кароль Рэчы Паспалітай Станіслаў Аўгуст Панятоўскі дараваў паселішчу статус горада.

Пасля трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай 1795 года горад трапіў у склад Прусіі. Пасля перамогі Напалеона над Прусіяй Мар’ямполь з 1807 да 1815 года ўваходзіў у склад Герцагства Варшаўскага, потым у Царстве Польскім.

З 1918 года ў складзе Літвы.

У часы Літоўскай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі назва горада была заменена на Капсукас у гонар літоўскага камуніста Вінцаса Міцквічуса-Капсукаса. Гістарычная назва была вернута ў 1989 годзе.

З 1990 года ў складзе адноўленай Літоўскай Рэспублікі.

Насельніцтва

Год	Колькасць
1959	19 621
1970	29 073
1979	38 824
2001	48 694	^[1]
2002	48 329	^[1]
2003	47 931	^[1]
2004	47 153	^[1]

Год	Колькасць
2005	46 246	^[1]
2006	45 268	^[1]
2007	44 797	^[1]
2008	44 148	^[1]
2009	43 495	^[1]
2010	42 667	^[1]
2011	44 910

Год	Колькасць
2011	41 206	^[1]
2012	40 332	^[1]
2013	39 542	^[1]
2014	38 846	^[1]
2015	38 345	^[1]
2016	37 599	^[1]
2017	36 602	^[5]

Год	Колькасць
2018	35 692	^[6]
2019	35 241	^[7]
2020	34 975	^[7]
2021	36 727	^[1]
2022	36 255	^[7]
2023	36 807	^[1]

Спорт

ФК Судува — футбольны клуб.

Гарады-пабрацімы

Бергіш-Гладбах, Германія
Кокала, Фінляндыя
Пётркаў Трыбунальскі, Польшча (14 верасня 2002)^[8]
Сувалкі, Польшча (1995)^[9]
Шаптыцкі, Украіна (2022)

Заўвагі

↑ Сустракаюцца таксама назвы Мар’ямпаль, Марыямпаль^[4] і Марыямполь.

Крыніцы

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п ^р ^с ^т Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023. Праверана 12 лютага 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q112626509"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a>
↑ ЭнцВКЛ 2005, с. 28.
↑ Гоман 1917, с. 2.
↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск: Белкартаграфія. — Т. 4 / [рэд. В.Л. Насевіч]. — 270 с., іл. с. — ISBN 978-985-508-476-2. С. 16.
↑ State Data Agency of Lithuania Праверана 18 лютага 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566806"></a>
↑ State Data Agency of Lithuania Праверана 2 чэрвеня 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566806"></a>
↑ ^а ^б ^в Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023. Праверана 19 чэрвеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q112626509"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a>
↑ http://www.rcie.piotrkow.pl/nasze-miasto-t70/z-zycia-miasta-t87/miasta-partnerskie-t119/marijampole-litwa-t125
↑ https://um.suwalki.pl/miasta-partnerskie,62/mariampol,2574007

Літаратура

Яўген Анішчанка. Вялікае Княства Літоўскае ў сярэдзіне XVIII ст. (карта) // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — С. 28—29. — 688 с. — ISBN 985-11-0314-4 (т. 1), ISBN 985-11-0315-2.
З усяго краю. Мар’ямполь // Гоман : часопісь. — Вільня: 1917. — № 95 (187). — С. 2.
Mariampol // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom VI: Malczyce — Netreba (польск.). — Warszawa, 1885. — S. 145.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мар’ямполь

[5] Сустракаюцца таксама назвы Мар’ямпаль, Марыямпаль^[4] і Марыямполь.

[_5af5290e07be8a54-1] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п ^р ^с ^т Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023. Праверана 12 лютага 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q112626509"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a>

[FOOTNOTEЭнцВКЛ200528-2] ЭнцВКЛ 2005, с. 28.

[FOOTNOTEГоман19172-3] Гоман 1917, с. 2.

[atlas4-4] Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск: Белкартаграфія. — Т. 4 / [рэд. В.Л. Насевіч]. — 270 с., іл. с. — ISBN 978-985-508-476-2. С. 16.

[_7e808a04af2987a2-6] State Data Agency of Lithuania Праверана 18 лютага 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566806"></a>

[_79897fe52876bdcf-7] State Data Agency of Lithuania Праверана 2 чэрвеня 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566806"></a>

[_0f85f73a1d317ead-8] а ^б ^в Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023. Праверана 19 чэрвеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q112626509"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a>

[_48fe7f3d253a19be-9] ttp://www.rcie.piotrkow.pl/nasze-miasto-t70/z-zycia-miasta-t87/miasta-partnerskie-t119/marijampole-litwa-t125

[_9afa8c403a991f84-10] ttps://um.suwalki.pl/miasta-partnerskie,62/mariampol,2574007

[2]

[3]

[заўв 1]

[1]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[4]