Марыян Маралёўскі

Марыян Маралёўскі (польск.: Marian Morelowski; 2 сакавіка 1884, Вадавіцы, Польшча — 24 ліпеня 1963) — польскі гісторык мастацтва, раманіст, асветнік, педагог. Захавальнік Дзяржаўнай мастацкай калекцыі Вавеля (1926—1929), доктар габілітаваны (1931), дацэнт Віленскага ўніверсітэта Стэфана Баторыя (1934—1941), дацэнт Люблінскага каталіцкага ўніверсітэта (1946—1952), прафесар і загадчык кафедры гісторыі мастацтваў Уроцлаўскага ўніверсітэта (1953—1960). .

Марыян Маралёўскі
Дата нараджэння	2 сакавіка 1884(1884-03-02)
Месца нараджэння	Вадавіцы, Гміна Вадавіцы, Вадавіцкі павет, Малапольскае ваяводства, Польшча
Дата смерці	25 ліпеня 1963(1963-07-25) (79 гадоў)
Месца смерці	Уроцлаў, Уроцлаўскае ваяводства, Польская Народная Рэспубліка
Месца пахавання	Ракавіцкія могілкі
Грамадзянства	Польская Рэспубліка  Польшча
Род дзейнасці	мастацтвазнавец
Месца працы	Уроцлаўскі ўніверсітэт Люблінскі каталіцкі ўніверсітэт Універсітэт Стэфана Баторыя Gymnasium of St. Hyacinth in Kraków[d]
Навуковая ступень	габілітаваны доктар (1931)
Альма-матар	Ягелонскі ўніверсітэт (1905) Венскі ўніверсітэт (1906) Сарбона (1907) Калеж дэ Франс
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

У 1902—1905 гадах вучыўся ў Кракаўскім універсітэце, у 1905—1906 гадах у Венскім універсітэце, 1906—1907 гадах у Сарбоне і Калеж дэ Франс. У гады Першай сусветнай вайны жыў у Расіі, віцэ-старшыня Таварыства догляду помнікаў мінуўшчыны ў Расіі.

З 1919 года ў Польшчы. У 1921—1926 гадах у складзе камісіі па рэвіндыкацыі польскіх культурных каштоўнасцей. У 1926—1929 хавальнік Дзяржаўных мастацкіх збораў на Вавелі. З 1930 года намеснік прафесара мастацтва Віленскага ўніверсітэта, з 1934 года прафесар надзвычайны, у 1934—1939 гадах намеснік дэкана факультэта прыгожых мастацтваў.

У 1931—1939 гадах старшыня секцыі гісторыі мастацтва Віленскага таварыства сяброў навук. Быў экспертам Гарадскога музея Вільні. У час Другой сусветнай вайны ўдзельнічаў у тайным навучанні.

З 1945 года выкладаў у Каталіцкім універсітэце ў Любліне, дзе арганізаваў кафедру гісторыі мастацтва (узначальваў яе да 1949 года). Адначасова з 1947 года выкладаў ва Уроцлаўскім універсітэце, стала з 1949 года, у 1953—1960 гадах загадчык кафедры гісторыі мастацтва.

Навуковая дзейнасць

Працы па гісторыі мастацтва ў Вялікім Княстве Літоўскім, Польшчы, Сілезіі. Асобныя даследаванні Маралёўскі прысвяціў Полацкаму Сафійскаму сабору, мастацкім помнікам Вільні, Нясвіжа, Гродна, габеленам і мастацкім тканінам Вялікага Княства Літоўскага.

Творы

• Artyści polscy na wychodźstwie w Rosji w. XVII // Warownia Moskwa. Moskwa, 1917;
• Katedra unicka w Polocku // Prace Komisji Historji Sztuki PAU. Kraków, 1922. T. 2. Z. 2;
• Korona i hełm znalezione w Sandomierzu a sprawa korony Witolda i grobowców dynastycznych w Wilnie // Ateneum Wileńskie. 1930. R. 7. Z. 3—4;
• Zbiory dereczyńskie Sapiehów // Prace Komisji Historji Sztuki PAU. Kraków, 1930;
• Wartość historyczna i artystyczna gobelinów katedry wileńskiej // Gobeliny wileńskie, ich pochodzenie, wartość i losy. Wilno, 1933;
• Geneza stylu kościoła św. Anny i formy bramy Subocz w Wilnie // Prace i materjały sprawozdawcze sekcji historji sztuki towarzystwa przyjaciół nauk w Wilnie. Wilno, 1935. Z. 4;
• W sprawie artystów radziwiłłowskich XVIII w. polskiego pochodzenia i ocalalych dzieł ich ręki // Prace i materjały sprawozdawcze sekcji historji sztuki towarzystwa przyjaciół nauk w Wilnie. Wilno, 1938/39. T. 3;
• Materjały do dziejów artystycznych nowego zamku w Grodnie a malarz Mańkowski // Там жа;
• Zarysy sztuki wileńskiej z przewodnikiem po zabytkach między Niemnem a Dźwiną. Wilno, 1939 (2 wyd. Gdańsk, 1989).

Літаратура

• Bibliografia prac M.Morelowskiego // Biuletyn Hstorii Sztuki. 1962. R. 24. № 3/4;
• Karpowicz M. Marian Morelowski (1884—1963) // Acta Baltico-Slavica. Białystok, 1965. Т. 2 (змешчана бібліяграфія прац М. па мастацтву ВКЛ).

Спасылкі

• Марыян Маралёўскі на сайце Электронная энцыклапедыя «Вялікае Княства Літоўскае»