Махамат Дэбі Ітна
Махамат Ідрыс Дэбі Ітна (фр.: Mahamat Idriss Déby Itno; нар. 1 студзеня 1984, Чад) — дзяржаўны і ваенны дзеяч Чада. Старшыня пераходнага ваеннага савета[4], а затым часовы прэзідэнт краіны. Раней быў намеснікам камандуючага ўзброеных сіл падчас чадскай інтэрвенцыі ў Паўночнае Малі. Сын забітага прэзідэнта Чада Ідрыса Дэбі.
Махамат Ідрыс Дэбі Ітна | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
фр.: Mahamat Idriss Déby Itno | |||||||
![]() | |||||||
|
|||||||
Папярэднік | пасада заснавана ён жа, як старшыня Пераходнага ваеннага савета |
||||||
|
|||||||
Папярэднік | пасада заснавана Ідрыс Дэбі, як прэзідэнт Чада |
||||||
Пераемнік | пасада скасавана ён жа, як часовы прэзідэнт |
||||||
Нараджэнне |
4 красавіка 1984[1][2] (40 гадоў) |
||||||
Бацька | Ідрыс Дэбі | ||||||
Жонка | Aisha Mahamat Idriss Deby Itno[d] | ||||||
Партыя | |||||||
Род войскаў | Узброеныя сілы Чада | ||||||
Званне | фельдмаршал[3] | ||||||
Бітвы | Другая грамадзянская вайна ў Чадзе, Чадская інтэрвенцыя ў Паўночнае Малі, Наступленне на поўначы Чада | ||||||
![]() |
Біяграфія
правіцьПаступіў у Аб’яднаную групу ваенных вучэльняў у Чадзе. Пасля прайшоў навучанне ў Францыі, у ваеннай школе у Экс-ан-Правансе. Па вяртанні працаваў у Службе бяспекі дзяржаўных устаноў на пасадзе намесніка камандзіра групы інфантэрыі. Першы баявы вопыт атрымаў у красавіку 2006 года, калі паўстанцы напалі на сталіцу Чада, а затым удзельнічаў у баявых дзеяннях на ўсходзе краіны разам з генералам Абу Бакрам аль-Саідам, начальнікам жандармерыі. Пасля заканчэння кампаніі Махамату Дэбі было прысвоена званне маёра. Кіраваў войскамі падчас бітвы пры Ам-Даме, дзе атрымаў перамогу над паўстанцамі.
Затым прызначаны камандуючым бранятанкавага падраздзялення. У студзені 2013 года стаў намеснікам камандзіра чадскіх Узброеных Сіл у Малі пад камандаваннем генерала Умара Бікіма. 22 лютага 2013 года кіраваў войскамі ў бітве супраць паўстанцаў у гарах Адрар-Іфарас на поўначы Малі. База паўстанцаў была ліквідавана, вораг панес цяжкія страты, але пры гэтым 26 чадскіх салдат загінулі, у тым ліку Абдэль Азіза Хасана Адама, камадзір спецназа. Махамат узяў на сябе поўнае кіраўніцтва чадскімі войскамі ў Малі і кіраваў аперацыямі супраць паўстанцаў на поўначы[5].
Пасля гібелі бацькі ад рук паўстанцаў «Фронту перамен і згоды ў Чадзе» 20 красавіка 2021 года, камандуючыя ўзброенымі сіламі зрабілі заяву, што выбраны ўрад і парламент Чада распушчаны, створаны пераходны ваенны савет на чале з Махаматам Дэбі, што будзе кіраваць краінай на працягу 18 месяцаў[6].
10 кастрычніка 2022 года пасля «нацыянальнага дыялогу» Дэбі быў прызначаны часовым прэзідэнтам[7][8][9].
Зноскі
- ↑ https://presidence.td/portrait/ Праверана 21 красавіка 2021.
- ↑ https://www.bbc.com/afrique/region-54538735 Праверана 21 красавіка 2021.
- ↑ https://www.avenirguinee.org/comme-son-pere-le-president-tchadien-mahamat-deby-est-eleve-au-rang-de-marechal/ Праверана 10 снежня 2024.
- ↑ [1]
- ↑ Le général Mahamat Idriss Déby Itno, 29 ans et fils d'idriss Deby, commande la force tchadienne au Mali(недаступная спасылка). bamada.net. Архівавана з першакрыніцы 8 кастрычніка 2013. Праверана 20 чэрвеня 2013 года.
- ↑ Chad's President Idriss Déby dies 'in clashes with rebels' . BBC News. Праверана 20 April 2021.
- ↑ Ramadane, Mahamat (2 October 2022). "Junta set to stay in power after Chad delays elections by two years". Reuters. N'Djamena. Праверана 20 October 2022.
- ↑ Ilunga, Patrick (10 October 2022). "Chadian junta leader Mahamat Deby sworn in as President". The East African. Архівавана з арыгінала 6 чэрвеня 2023. Праверана 20 October 2022.
- ↑ "Chad Ruler Raises Hackles with Drawn-Out 'Transition'". Agence France-Presse. Libreville, Gabon. Voice of America. 12 October 2022. Праверана 20 October 2022.
- ↑ Chad's military ruler declared winner of presidential election, while opposition disputes the result (англ.). AP News (9 мая 2024). Праверана 12 мая 2024.
- ↑ Chad Election Results To Be Announced Ahead Of Schedule (англ.) . www.barrons.com. Праверана 12 мая 2024.