Віламет (метэарыт)

Метэарыт Віламет (англ.: Willamette) — жалезнай-нікелевы метэарыт. З'яўляецца самым вялікім метэарытам з калі-небудзь знойдзеных на тэрыторыі Злучаных Штатаў Амерыкі, а таксама шостым па велічыні метэарытам ў свеце. Знойдзены ў штаце Арэгон.

Метэарыт Віламет

Метэарыт важыць больш як 15,5 тон і памерам з малалітражных аўтамабіль. Некалькі частак ад яго было адшчэплена. Увагнутасці метэарыта (гл. малюнак) выкліканыя не згараннем падчас падзення ў зямной атмасферы, а сотнямі мільёнаў гадоў іржавення ў вільготных лясах заходняга Арэгона.

Гісторыя

Метэарыт упаў на Зямлю каля 1 мільярда гадоў таму ў Паўночнай Амерыцы. На месцы выяўлення метэарыта ўдарны кратар знойдзены не быў (мяркуецца, што ён знаходзіцца на тэрыторыі Канады). Метэарыт быў знойдзены індзейцамі, якія перанеслі яго ў Даліну Віламет штата Арэгон ў раён каля сучаснага горада Вест Лін (West Linn). Індзейцы пакланяліся каменю, называючы яго «госць з Месяца». Дажджавую ваду з паглыбленняў метэарыта ўжывалі для лячэння хвароб.

У 1905 годзе метэарыт быў выкуплены місіс Уільям Е. Додж за 26 тысяч долараў і ў 1906 годзе падораны Амерыканскаму музею Натуральнай гісторыі ў Нью-Ёрку, дзе ён цяпер выстаўлены для прагляду наведвальнікамі.

Пасля таго як метэарыт быў перададзены ў Амерыканскі музей Натуральнай гісторыі, індзейцы штата Арэгон запатрабавалі, каб метэарыт быў ім вернуты, так як ён шмат стагоддзяў з'яўляўся прадметам іх рэлігійнага культу і неабходны для правядзення штогадовай цырымоніі. Аднак да таго часу будынак музея было ўжо пабудаваны вакол метэарыта і вывесці яго з музея апынулася немагчымым, не разбурыўшы сцен. Паміж музеем і індзейскім племем 22 чэрвеня 2000 г. было заключана пагадненне, па якім раз у год членам племені дазволена ладзіць сваю цырымонію вакол метэарыта, але сам метэарыт пры гэтым працягвае заставацца ў Нью-Ёрку ў будынку музея.