Вінцэсь Мудроў
Нейтральнасць артыкула пад пытаннем |
Вінцэсь Мудроў (нар. 11 верасня 1953, Полацк) — беларускі празаік і журналіст.
Вінцэсь Мудроў | |
---|---|
Асабістыя звесткі | |
Дата нараджэння | 11 верасня 1953 (71 год) |
Месца нараджэння | |
Грамадзянства | |
Альма-матар | |
Прафесійная дзейнасць | |
Род дзейнасці | пісьменнік, журналіст, эсэіст |
Жанр | проза |
Мова твораў | беларуская |
Дэбют | «Жанчыны ля басэйна» (1992) |
Грамадская дзейнасць | |
Член у | |
Прэміі |
Залаты апостраф (2010) |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Біяграфія
правіцьНарадзіўся ў сям’і савецкага афіцэра, рускага па нацыянальнасці. Дзяцінства і юнацтва правёў у Беларусі, на радзіме маці. Вучыўся ў Наваполацкай сярэдняй школы № 2. Скончыў Наваполацкі політэхнічны інстытут (1976). Працаваў інжынерам на прадпрыемствах Наваполацку, а пасля Ямала-Ненецкай аўтаномнай акругі РСФСР. Са школьных гадоў займаўся грамадскай дзейнасцю, пастаянна адчуваў кантроль КДБ. У канцы 1980-х вярнуўся ў Беларусь. У 1990-х рэдагаваў літаратурны альманах «Ксэракс Беларускі». Працаваў карэспандэнтам Радыё «Свабода». Сябра Беларускага ПЭН-цэнтру (выйшаў у 2019)[1], Саюза беларускіх пісьменнікаў і Таварыства вольных літаратараў. Жыве ў Наваполацку.
Грамадская дзейнасць
правіцьУ старэйшых класах (канец 1960-х) вывешваў на школьнай дошцы аб’явы праграмы перадач «Голасу Амерыкі», «Радыё Свабода» і іншых заходніх радыёстанцый, за што адчуваў ціск з боку школьнай адміністрацыі. Крытычна ставіўся да савецкай рэчаіснасці.
У час навучання ў інстытуце стаў ініцыятарам выдання рукапіснага літаратурна-мастацкага часопіса «Блакітны ліхтар». Разам з групай аднадумцаў (Валер Шлыкаў, Анатоль Рыбікаў, Андрэй Грабаў і інш.) у 1971—1974 гадах выпусціў 15 нумароў часопіса. Разам з літаратурнымі матэрыяламі ў часопісе змяшчаліся публіцыстычныя творы з крытыкай палітыкі русіфікацыі ў БССР. Адзін з нумароў, цалкам падрыхтаваны В. Мудровым, змяшчаў яго погляд на праблемы беларускай мовы і яе перспектывы ва ўмовах СССР. У адным са сваіх вершаў В. Мудроў параўнаў беларусаў са зніклым народам этрускаў. Колькасць аўтараў і чытачоў часопіса ўзрастала, апроч Полацка і Наваполацка яго чытала пэўнае кола людзей у БДУ і іншых мінскіх ВНУ.
У 1974 годзе на след часопіса выйшаў КДБ, усе нумары «Блакітнага ліхтара» былі канфіскаваны. З В. Мудровым і іншымі выдаўцамі былі праведзены «прафілактычныя гутаркі», выпуск часопіса спыніўся. Па сканчэнні ў 1976 годзе інстытута В. Мудрову адмовілі ў прыёме на працу на наваполацкі завод «Вымяральнік» з прычыны палітычнай ненадзейнасці, бо завод належаў да ліку «абаронных» прадпрыемстваў.
У 2-й палове 1970-1980-х В. Мудроў актыўна займаўся капіраваннем і распаўсюджваннем забароненай у СССР літаратуры, у прыватнасці, твораў М. Булгакава «Ракавыя яйкі» і «Сабачае сэрца». Асаблівую ўвагу даваў распаўсюджванню навуковых і публіцыстычных матэрыялаў нацыянальнага характару — «Расейска-крыўскага (беларускага) слоўніка» В. Ластоўскага, часопіса «Крывіч», вершаў і паэм Ларысы Геніюш. В. Мудроў наведваў Л. Геніюш у Зэльве; у 1983 удзельнічаў у пахаванні паэткі, якая знаходзілася пад наглядам КДБ. У 1986 годзе супрацоўнікі КДБ падчас чарговай «прафілактычнай гутаркі» пагражалі выслаць яго за антысавецкую дзейнасць з Ямала-Ненецкай аўтаномнай акругі, дзе ён на той час працаваў.
Творчасць
правіцьНавелы Вінцэся Мудрова перакладзены на венгерскую, украінскую, рускую, польскую, чэшскую, балгарскую мовы.
Аўтар кніг прозы і эсэістыкі:
- «Жанчыны ля басейна» (1992),
- «Гісторыя аднаго злачынства» (1993),
- «Зімовыя сны» (1999),
- «Ператвораныя ў попел» (2005),
- «Альбом сямейны» (2007),
- «Багун» (2013),
- «Албанскае танга» (2016),
- «Страна огненных птиц» (2016),
- «Последняя репетиция» (2016),
- «Албанское танго» (2016),
- «Забойца анёла» (2017),
- «Помнік літары „Ў“» (2018),
- «Восень у Вільні» (2019),
- «Падшыванцы» (2020),
- «Меліярацыя з Альбэрам Камю» (2021),
- «Замецены след» (2021),
- «Гарачы парафін» (2023),
- «Сустрэчы» (2023),
- «Yesterday» (2024).
Прызнанне
правіць- Лаўрэат прэміі часопіса «Крыніца» (1998),
- Лаўрэат прэміі «Залаты апостраф» (2010),
- Трэцяе месца Прэміі Гедройца (2014) за зборнік апавяданняў «Багун»,
- Трэцяе месца Прэміі Гедройца (2018) за зборнік апавяданняў «Забойца анёла»,
- Лаўрэат прэміі «Празрысты Эол» (2019) за лепшую анлайн публікацыю.
Зноскі
- ↑ Філосаф Алесь Анціпенка заявіў пра выхад з Беларускага ПЭН-Цэнтр // nashaniva.by 30 кастрычніка 2019
Літаратура
правіць- Арлоў У. Мудроў Вінцэсь // Дэмакратычная апазыцыя Беларусі: 1956—1991. Пэрсанажы і кантэкст. Менск: Архіў Найноўшае Гісторыі, 1999. — ISBN 985-6374-08-1
- Часопіс "НАША ВЕРА" :: Аўтары :: Вінцэсь МУДРОЎ . media.catholic.by. Праверана 20 снежня 2023.
- Люстэрка для героя нашага часу // Часопіс «ЛіМ»
- Палявыя доследы душы // Часопіс «ЛіМ»
- Меціны на снезе // Часопіс «ЛіМ»
Спасылкі
правіць- Творы Вінцэся Мудрова на Беларускай палічцы
- Старонка Вінцэся Мудрова ў інтэрнэт бібліятэцы Kamunikat.org
- Мудров В. Terra incognita посреди Европы // «Урал» 1996, № 8.