Муцыа Клеменці
Муцыа Клеменці (італ.: Muzio Clementi; поўнае імя — Mutius Philippus Vincentius Franciscus Xaverius Clementi; 24 студзеня 1752, Рым — 10 сакавіка 1832, Вустэршыр) — італьянскі кампазітар, піяніст і педагог, які жыў пераважна ў Англіі.
| Муцыа Клеменці | |
|---|---|
| Muzio Clementi | |
 | |
| Асноўная інфармацыя | |
| Дата нараджэння | 23 студзеня 1752[1][2] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 10 сакавіка 1832[1][3][…] (80 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Краіна | |
| Бацька | Nicolo Clementi[d][5] |
| Маці | Magdalena Kaiser[d][5] |
| Жонка | Emma Gisborne[d][6][7] і Caroline Lehmann[d][6][7] |
| Дзеці | Carl Clementi[d], John Muzio Clementi[d], Vincent Clementi[d], Ceceilia Susanna Clementi[d] і Caroline Emma Clementi[d] |
| Музычная дзейнасць | |
| Педагог | Antonio Boroni[d] |
| Прафесіі | піяніст, дырыжор, кампазітар класічнай музыкі, музыказнавец, музычны педагог, кампазітар, music publisher |
| Інструменты | фартэпіяна, арган і клавесін |
| Выхаванцы | Джакома Меербер, Іаган Баптыст Крамер, Карл Чэрні, John Field[d] і Ludwig Berger[d] |
| Аўтограф |
 |
| clementisociety.com | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
Біяграфія правіць
Муцыа Клеменці нарадзіўся ў сям’і ювеліра; першапачатковую музычную адукацыю атрымаў пад кіраўніцтвам арганіста А. Буроні. У 1759—1761 гадах вывучаў у Рыме тэорыю музыкі ў арганіста Кардычэлі. З 1761 служыў арганістам у адной з рымскіх цэркваў, працягваючы свае музычныя заняткі: спеву навучаўся ў Дж. Сартарэлі, контрапункт вывучаў пад кіраўніцтвам Г. Карпані.
Клеменці з юных гадоў здзіўляў слухачоў сваёй ігрой на фартэпіяна, у 1766 годзе мецэнат П. Бекфарда запрасіў 14-гадовага піяніста ў Англію, дзе ён жыў спачатку ў доме свайго апекуна ў абацтве Фонтхіл, а з 1773 у Лондане, у тым жа годзе быў выдадзены першы зборнік яго фартэпіянных твораў.
У 1777—1780 гадах Клеменці быў капельмайстрам Італьянскай оперы ў Лондане. З пачатку 80-х шмат гастраляваў у Еўропе як піяніст-віртуоз з выкананнем уласных фартэпіянных твораў (першыя фартэпіянныя санаты Клеменці былі выдадзены ў 1773 годзе). У 1781 годзе наведаў Вену, дзе ў прысутнасці імператара Іосіфа II змагаўся з В. А. Моцартам. Змаганне скончылася ўнічыю, аднак тэму Саната сі-бемоль, якую выконваў у гэтым паядынку Клеменці, Моцарт пасля выкарыстаў у уверцюры да «Чароўнай флейты».
Клеменці займаўся і камерцыйнай дзейнасцю: быў заснавальнікам і саўладальнікам фабрык музычных інструментаў і музычна-выдавецкіх прадпрыемстваў, у якіх выдаваў сачыненні сучасных яму кампазітараў, у тым ліку Бетховена. У 1823 годзе Клеменці разам з Н. Бішапам, У. Хорслегам і С. Веслі прыняў удзел у складанні і выданні першай вялікай музычнай энцыклапедыі — «The encyclopedia of music».
Зноскі
- ↑ а б Muzio Clementi // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Muzio Clementi // Musicalics
- ↑ Lundy D. R. Muzio Filippo Vincenzo Francesco Saverio Clementi // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.
- ↑ а б Lundy D. R. The Peerage
- ↑ а б Kindred Britain
- ↑ а б (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
Літаратура правіць
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — С. 330. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).