Мікалай Мікалаевіч Зацэпін

Мікалай Мікалаевіч Зацэпін (нар. 16 лютага 1917; с. Сцежкі, Дзягцянскі раён, Тамбоўская вобласць, Расія — 6 мая 2015) — беларускі вучоны ў галіне электрамагнетызму і фізікі неразбуральнага кантролю. Член-карэспандэнт Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1972), доктар тэхнічных навук (1967), прафесар (1971). Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны.

Мікалай Мікалаевіч Зацэпін
Дата нараджэння	16 лютага 1917(1917-02-16)
Месца нараджэння	Сцёжкі[d], Сасноўскі раён[d], Тамбоўская вобласць
Дата смерці	6 мая 2015(2015-05-06) (98 гадоў)
Род дзейнасці	вучоны
Месца працы	Інстытут прыкладной фізікі НАН Беларусі
Навуковае званне	член-карэспандэнт НАН Беларусі
Альма-матар	Маскоўскі індустрыяльна-педагагічны інстытут імя Карла Лібкнехта[d]

Біяграфія

Скончыў Маскоўскі педагагічны інстытут імя К. Лібкнехта (1940). У 1943—1949 гг. працаваў начальнікам цэха, галоўным энергетыкам, галоўным інжынерам на прадпрыемствах трэста «Каркінвугаль» у Чалябінскай вобласці. У 1952—1954 гг. вучоны сакратар, у 1954—1970 гг. загадчык групай, загадчык лабараторыі Інстытута фізікі металаў АН СССР. З 1971 г. загадчык Аддзелам фізікі неразбуральнага кантролю АН БССР і загадчык лабараторыі электрамагнетызму гэтага аддзела. У 1980—1987 гг. дырэктар Інстытута прыкладной фізікі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, з 1987 г. галоўны навуковы супрацоўнік інстытута.

Навуковая дзейнасць

Стварыў новыя навуковыя напрамкі і атрымаў фундаментальныя вынікі па нелінейнай тэорыі метаду вышэйшых гармонік, нелінейнай магнітадынамікі і магнітастатыкі, тэорыі шматпараметравых метадаў неразбуральнага кантролю, стварэнню метадаў і сродкаў кантролю і якасці механічных уласцівасцяў і ўмацаваных слаёў вырабаў. Распрацаваў навуковыя асновы магнітнай і віхратокавай дэфектаскапіі. Аўтар больш за 370 навуковых прац, у тым ліку 6 манаграфій, больш за 120 вынаходніцтваў.

Узнагароды

• Дзяржаўная прэмія БССР 1976 за даследаванне, распрацоўку і ўкараненне электрамагнітных метадаў і сродкаў неразбуральнага кантролю механічных уласцівасцяў ферамагнітных матэрыялаў і вырабаў.
• ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга (1979),
• ордэн Чырвонай Зоркі (1968),
• ордэн Айчыннай вайны II ступені (1985).

Асноўныя працы

• Метод высших гармоник. Мн., 1980.
• Магнитная дефектоскопия. Мн., 1981 (совм. с Л.В. Кортавой).
• Феррозондовые преобразователи с поперечным возбуждением. Мн., 1988 (совм. с В.Г. Горбашем).
• Гармонические составляющие динамической и магнитной проницаемости. Векторные диаграммы второй и четвертой гармоник // Техническая электродинамика. 2000. № 1.

Літаратура

• Зацэпін Мікалай Мікалаевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1998. — Т. 7: Застаўка — Кантата. — 604 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7), ISBN 985-11-0035-8. — С. 26.

Спасылкі

• Памяти Николая Николаевича Зацепина(руск.) 
• Член-корреспондент ЗАЦЕПИН Николай Николаевич(руск.)  // НАН Беларусі
• Мікалай Мікалаевіч Зацэпін у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)