Міхаіл Аркадзевіч Керзін

(Пасля перасылкі з Міхаіл Аркадзьевіч Керзін)

Міхаі́л Арка́дзевіч Ке́рзін (28 сакавіка 1883 — 19 верасня 1979) — беларускі савецкі скульптар рускага паходжання, педагог, Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР.

Міхаіл Аркадзевіч Керзін
Імя пры нараджэнні руск.: Михаил Аркадьевич Керзин
Дата нараджэння 16 (28) сакавіка 1883
Месца нараджэння
Дата смерці 19 верасня 1979(1979-09-19) (96 гадоў)
Месца смерці
Паходжанне рускі
Грамадзянства
Род дзейнасці скульптар
Жанр скульптар
Вучоба
Вядомыя працы «Вакханалiя»
Уплыў на Заір Азгур
Андрэй Бембель
Аляксей Глебаў
Генрых Бржазоўскі
Анатоль Анікейчык
Генадзь Мурамцаў
Узнагароды Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР

Біяграфія правіць

Нарадзіўся ў сям’і маскоўскага адваката, Керзіна Аркадзя Міхайлавіча, гарачага аматара і прапагандыста рускай музыкі, разам з жонкай, піяністкай Марыяй Сямёнаўнай, які заснаваў «Гурток аматараў рускай музыкі», так званы «Керзінскі гурток». З 1903 па 1912 вучыўся ў Пецярбургскай Акадэміі мастацтваў у класе Залемана. Аднакурснік скульптара Сяргея Канёнкава. Дыпломная скульптура пад назвай «Вакханалія» прынесла Керзіну званне мастака і аплочваемае замежнае турнэ на 2 гады. Камандзіровачныя складалі 5000 рублёў золатам. Скульптар аб’ехаў Грэцыю, Італію, Францыю, Германію, Англію, удасканальваючы сваё майстэрства і вывучаючы еўрапейскую культуру. З’яўляўся адным з заснавальнікаў Саюза дзеячаў пластычных мастацтваў (СДПМ) у 1917 годзе ў Пецярбургу разам з Багданавым-Бельскім, Макоўскім, Беклемішавым, Рэпіным. Удзельнічаў у вясновых выставах у залах Імператарскай Акадэміі мастацтваў, якія праходзілі ў 1897—1918 гадах у Санкт-Пецярбургу. Уваходзіў у суполку мастакоў «Новы саюз перасоўных выстаў», які існаваў у 1908—1930 гадах і ў Саюз скульптараў-мастакоў, створаны ў 1917 годзе ў Петраградзе. У 1918—1923 гадах выкладаў у мастацкай школе ў Веліжы.

З 1923 года па 1932 выкладаў у Віцебскім мастацкім тэхнікуме, змяніўшы на пасадзе дырэктара Марка Шагала, які эміграваў у Парыж. Керзін запрасіў з Пецярбурга майстроў жывапісу, малюнка, і зладзіў пераэкзаменоўкі ўсіх студэнтаў. Многія былі адлічаныя, бо залічэнне раней праводзілася часцяком не па здольнасцях, а па рэвалюцыйнай прыналежнасці. Керзін стаў аднаасобна вырашаць пытанні арганізацыі навучання. Палічыўшы гэта зневажальным, Пэн Ю. М. (прарэктар па вучэбнай рабоце), Юдовін С. Б., Мінін Я. С. і група студэнтаў 23 верасня 1923 г. выступілі з калектыўнай заявай аб сыходзе і пакінулі інстытут.

Вучнямі Керзина былі вядомыя беларускія скульптары Заір Азгур, Аляксей Глебаў, Андрэй Бембель, Сяргей Селіханаў, Анатоль Анікейчык і іншыя. Заіру Азгуру Керзін асабіста параіў перайсці з аддзялення жывапісу на першы курс скульптуры. Аляксей Глебаў быў любімым вучнем Керзіна, нягледзячы на ​​тое, што не змог скончыць курс да канца. Яго некалькі разоў адлічвалі за тое, што пры паступленні схаваў сваё паходжанне. Яго бацька быў святаром. З 1932 года ў Мінску. Вучні Керзіна ў 1930-х гадах пад яго кіраўніцтвам склалі брыгаду скульптараў, якія працавалі над афармленнем Дома ўраду ў Мінску. Падчас нямецка-фашысцкай акупацыі Керзін М. А. заставаўся ў Мінску, працуючы сувязным ў мінскім падполлі, якое дзейнічала пад прыкрыццём майстэрні скульптара. Пасля вызвалення Мінска Керзін быў узнагароджаны партызанскім медалём і абраны дэпутатам Вярхоўнага Савета БССР. У 1949 годзе, па паклёпе сваіх вучняў, быў абвінавачаны ў касмапалітызме і вымушаны з’ехаць на радзіму, у Ленінград, дзе з 1949 года загадваў кафедрай скульптуры ў інстытуце імя Рэпіна. Меў невялікую кватэру на 4-й лініі Васільеўскага вострава, у двары Расійскай Акадэміі мастацтваў, дзе выкладаў да 1980-х гадоў. Член Саюза мастакоў СССР. Заслужаны дзеяч мастацтваў Беларускай ССР. Міхаіл Керзін працаваў у розных жанрах скульптуры.

Зноскі

Літаратура правіць

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — С. 238. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).
  • Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5-і т. Т. 1. А капэла — Габелен / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1984. — 727 с. — 9500 экз.
  • Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5-і т. Т. 3. Карчма — Найгрыш / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 751 с. — 9500 экз.

Спасылкі правіць