Вікіпедыя

Нізкі Рынак

Ні́зкі Ры́нак — гістарычная мясцовасць у цэнтры Мінска, старажытны асяродак гандлю ў горадзе. Месціцца пры ўтоку ракі Нямігі ў Свіслач.

Аэрафотаздымак, 1941 г.

Архітэктурнымі дамінантамі мясцовасці былі замак, Халодная сінагога, комплекс кляштара баніфратаў з касцёлам Святога Яна і царква Святых Апосталаў Пятра і Паўла. Пасля Другой сусветнай вайны гістарычная забудова была цалкам зруйнаваная савецкімі ўладамі.

На паўднёвы ўсход ад Нізкага Рынка пачынаюцца Цёмныя Крамы, па поўдзень — Высокі Рынак, на захад — Ракаўскае прадмесце, на поўнач — Замчышча.

ГісторыяПравіць

 
На плане 1857 года

Нізкі Рынак пачаў забудоўвацца як гандлёва-рамесніцкі пасад перад паўднёвай сцяной замка, за валамі і ровам, пры ўтоку ракі Нямігі ў Свіслач. Размешчаная на хісткай абалоне, мясцовасць часта пакутавала ад паводак.

Да канца XVI — пачатку XVII стст. Нізкі Рынак значна павялічыўся. Тут утварыліся новыя вуліцы і завулкі. Цэнтральнымі і найбольш вялікімі трасамі Нізкага Рынка былі старадаўнія вуліцы Няміга, Ракаўская і Зыбіцкая. Вуліца Няміга пачала ўтварацца, мяркуючы паводле археалагічных матэрыялаў, дзесьці ў XIII ст. на старым гандлёвым гасцінцы на паўднёвы захад паабапал невялікай, але паўнаводнай у старажытнасці рэчкі. Вуліца Зыбіцкая пачыналася непасрэдна з плошчы Нізкага Рынка і праходзіла на паўднёвы ўсход уздоўж правага берага Свіслачы ля падножжа ўзгорка Высокага Рынка. Траса вуліцы злучала Нізкі Рынак з Валокамі Полацкімі. Вуліца Казьмадзям’янаўская злучала мясцовасць з Цёмнымі Крамамі, Школьная — з Высокім Рынкам.

 
Халодная сінагога, 1903 г.

У пачатку ХХ ст. Замчышча ўваходзіла ў другую паліцэйскую частку горада.

СучаснасцьПравіць

Вуліцы і плошчыПравіць

Цяперашняя назва Першапачатковая назва Былыя назвы
8 Сакавіка плошча Нізкі Рынак плошча Рыбны Рынак плошча
Зыбіцкая вуліца Зыбіцкая вуліца Гандлёвая вуліца (1866—2010)
Няміга вуліца Нямігская вуліца Няміга-Школьная вуліца (частка)
Няміга-Раманаўская вуліца (частка)
Кацярынінская вуліца (частка, 1866—1926)
Кастуся Каліноўскага вуліца (частка, 1926—1940-я)
Козьма-Дзям’янаўскі спуск Козьма-Дзям’янаўская вуліца Францішка Скарыны вуліца (1926—1933)
Дзям’яна Беднага вуліца (1933—1940-я)
Эстакада праспекта Пераможцаў Рэзніцкая вуліца Мясніцкая вуліца (з 1866)[1][2]

ГалерэяПравіць

Гістарычныя планы і праектыПравіць

  • Старыя планы і праекты

  • Праект на пабудову павільёна для турэцкай пякарні братоў Офлі, 1893 г.

  • Квартал на вуліцы Рэзніцкай

  • Праект рэканструкцыі камяніцы, размешчанай насупраць пачатку Зыбіцкай вуліцы

Гістарычныя здымкіПравіць

  • Старыя здымкі

  • Каля Замчышча, 1888 г.

  • У бок Нямігі, 1897 г.

  • 1905 г.

  • 1909 г.

  • 1915 г.

  • 1915—18 гг.

  • 1918 г.

  • 1918 г.

  • 1918 г.

  • 1918 г.

  • Тытунёвы гандаль Кейлес, 1918 г.

  • 1920-я гг.

  • У бок Нямігі, 1918 г.

  • Гістарычная Нова-Рэзніцкая ў бок Рэзніцкай вуліцы, 1928—29 гг.

  • да 1941 г.

  • Пачатак гістарычнай Козьма-Дзям’янаўскай вуліцы, 1941 г.

  • У бок Замкавай вуліцы, 1941 г.

  • Аэрафотаздымак у бок Замкавай вуліцы, 1941—43 гг.

  • У бок Нямігі, 1941—43 гг.

  • Пачатак гістарычнай Козьма-Дзям’янаўскай вуліцы, 1944 г.

Зноскі

  1. ↑ Іван Сацукевіч. Тапанімія вуліцы і плошчаў Мінска ў ХІХ — пачатку ХХ стст.
  2. ↑ Вячеслав Бондаренко. Названия минских улиц за последнее столетие: тенденции, загадки, парадоксы

ЛітаратураПравіць

СпасылкіПравіць

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Нізкі_Рынак&oldid=4021028"