Паветраны шар — лятальны апарат (аэрастат), які для палёту напаўняецца газам, лягчэйшым за паветра. Складаецца з запоўненай газам абалонкі і прымацаванага да яе кошыка  альбо прычапной кабіны. У адрозненне ад дырыжабляў, паветраныя шары не маюць рухавікоў для самостойнага гарызантальнага руху ў паветры. Залежна ад напаўнення, бываюць мангальф'еры (шары, напоўненыя гарачым паветрам), шарльеры (напоўненыя вадародам або геліем) і разьеры (лятакі, якія выкарыстоўваюць адначасова газ і паветра, размещаныя ў асобных абалонках).

Паветраны шар у палёце
Стылізаваны паветраны шар

Першымі паветраны шар у 1783 годзе зрабілі браты Мангальф'е. Створаны імі шар напаўняўся гарачым паветрам, дзякуючы чаму ён паднімаўся ўверх. Акрамя, у паветраплаванні ўжываюцца  іншыя газы: вадарод, вадзяны газ, асвятляльны газ, аміяк[1] .

Сучасныя паветраныя шары, выкарыстоўваемыя для дэманстрацыйных і спартыўных палётаў, як  і шар братоў Мангальф'е, у асноўным напаўняецца нагрэтым паветрам. Яно награваецца прапанавай гарэлкай, і, паколькі разрэджанае гарачае паветра лягчэй за халоднае, шар узлятае. Пры дасягненні занадта вялікай вышыні пілот цягне за адмысловы (спецыяльны) шнур, злучаны з клапанам у абалонцы  шара — частка гарачага паветра выходзіць вонкі, і паветраны шар апускаецца (зніжаецца).

Недахопы правіць

Асноўнымі недахопамі паветранага шару ёсць:

  • немагчымасць кіравання — паветраным шарам нельга кіраваць, бо ён ляціць туды, куда яго панясе вецер;
  • немагчымасць перавозіць буйнагабарытныя і цяжкія грузы (гэта, у першую чаргу, тычыцца  мангальф'ераў).

Гл. таксама правіць

Зноскі

  1. Balloon Lift with Lighter than Air Gases: Methane. UH Manoa Chemistry Department. Праверана 24 мая 2010.

Спасылкі правіць