Панашэму

Панашэму (саманазва Ponaschemu, у перакладзе на беларускую: «па-нашаму») — кантактная мова на нямецкай і ніжнелужыцкай аснове.

Панашэму
Саманазва	Ponaschemu
Краіны	Германія
Рэгіёны	Ніжняя Лужыца
Агульная колькасць носьбітаў	~500
Класіфікацыя
змяшаныя мовы

Нарыс

Панашэму складаецца з нямецкіх і ніжнелужыцкіх элементаў, лексіка мовы змяшаная, граматыка — ніжнелужыцкая.

Мова ўжывалася да перыяду 1950-х гадоў. Панашэму ў асноўным была распаўсюджаная ў вёсках Шпрэвальда з лужыцка-нямецкім насельніцтвам. У мястэчках і іншых местах, напрыклад, у Котбусе, мова не выкарыстоўвалася з-за кпінаў з боку гарадскіх жыхароў і прыхільнікаў чыстай лужыцкай мовы.

У цяперашнім часе мова выкарыстоўваецца рэдка, бо тагачасныя вясковыя жыхары, будучы двухмоўнымі, перайшлі на нямецкую мову.

Прыклад

Дзіцячы вершык 1890 года, запісаны нямецкім даследчыкам Вілібальдам фон Шулебургам у мясцовасці Еншвальдэ (Яншойцэ). Варыянт панашэму запісаны паводле лужыцкай арфаграфіі:

• панашэму: «Morgenrot, swinja tot. Škla grochow, zwerjcha knochow. Šklicka rajsa, zwerjcha šajsa.»
• ням.: «Morgenrot, Schweine tot. Schüssel Erbsen, oben Knochen. Schüssel Reis, oben Scheiß.»
• бел.: «На світанні свіння сканае. Міска з гарошкам, наверсе — косткі. І з рысам тут, наверсе — бруд.»

Літаратура

• Der Niedersorben Wendisch — Domowina-Verlag ISBN 3-7420-1886-8
• Serbska Pratyja 2008