Поль Дзірак

Поль Адрыен Марыс Дзірак
Поль Адрыен Марыс Дзірак
	Paul Adrien Maurice Dirac
Дата нараджэння	8 жніўня 1902[…]
Месца нараджэння	Брысталь, Avon[d], Паўднёва-Заходняя Англія[d], Англія, Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі і Ірландыі;
Дата смерці	20 кастрычніка 1984[…] (82 гады)
Месца смерці	Талахасі, акруга Леан[d], Фларыда, ЗША;
Месца пахавання	Roselawn Cemetery[d];
Грамадзянства	Вялікабрытанія;
Бацька	Charles Dirac[d]
Жонка	Margit Dirac[d]
Род дзейнасці	матэматык, фізік-тэарэтык, прафесар, фізік, вучоны, навуковы работнік, выхавацель, настаўнік, інжынер
Навуковая сфера	тэарэтычная фізіка
Месца працы	Кембрыджскі ўніверсітэт; Універсітэт Фларыды;
Навуковая ступень	доктар філасофіі
Альма-матар	Брыстальскі ўніверсітэт (1923); Кембрыджскі ўніверсітэт (1926);
Навуковы кіраўнік	Ральф Фаўлер[d]
Вядомыя вучні	Роберт Опенгеймер і Paul Weiss[d]
Вядомы як	адзін з заснавальнікаў квантавай механікі і квантавай тэорыі поля
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства; Леапальдзіна[d]; Папская акадэмія навук; Акадэмія навук СССР[d]; Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Амерыканскае фізічнае таварыства; Нацыянальная акадэмія навук ЗША; Турынская акадэмія навук[d]; Indian Academy of Sciences[d]; Chinese Physical Society[d]; Ірландская каралеўская акадэмія[d]; Эдынбургскае каралеўскае таварыства[d]; Інстытут Францыі[d]; Sciences Academy of Lisbon[d]; Дацкая каралеўская акадэмія навук[d]; Французская акадэмія навук;
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па фізіцы (1933)
	Поль Адрыен Марыс Дзірак на Вікісховішчы

Поль Адрыен Марыс Дыра́к (фр.: Paul Adrien Maurice Dirac; 8 жніўня 1902, Брысталь, Вялікабрытанія, памёр 20 кастрычніка 1984, Фларыда, ЗША) — брытанскі фізік-тэарэтык, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1933 разам з Эрвінам Шродзінгерам), за адкрыццё новых аспектаў тэорыі атамаў і іх застасаванне.

Жыццё і кар'ераПравіць

Поль Дырак нарадзіўся і рос у Бішапстане, раёне Брысталя. Яго бацька, Чарльз Дырак, быў эмігрантам з Сант-Морыца, Швейцарыя. Яго маці была з Корнуала, нарадзілася ў сям'і марака. У Поля быў старэйшы брат Фелікс (фр.: Félix), які скончыў жыццё самагубствам у 1925 годзе, а таксама была сястра Біятрыс (фр.: Béatrice). Яго маладыя гады ў сям'і былі не вельмі шчаслівыя, яго бацька адрозніваўся строгасцю і аўтарытарнай натурай. Першую адукацыю атрымаў у Бішапскай пачатковай школе (англ.: Bishop Road Primary School), потым працягнуў вучобу ў (англ.: Merchant Venturers' Technical College) дзе яго бацька працаваў настаўнікам французскай мовы. Гэтая школа была пры Брыстальскім універсітэце, у якім вельмі вялікае значэнне надавалі навуковым дысцыплінам.

Унёсак у навукуПравіць

Адзін з творцаў квантавай механікі і квантавай электрадынамікі. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1933 разам з Эрвінам Шродзінгерам), за вялізны ўклад у развіццё квантавай механікі.

Зноскі

↑ ^1,0 ^1,1 MacTutor History of Mathematics archive Праверана 22 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 P.A.M. Dirac // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Paul Dirac // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ Дирак Поль Адриен Морис // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 P.A.M.Dirac Biography // Біяграфія Праверана 22 ліпеня 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27801"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36279"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Турынская акадэмія навук — 1757. Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2822396"></a>
↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118679775 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ Find a Grave — 1995.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ LIBRIS — 2012. Праверана 24 жніўня 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>
↑ Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17565097"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5145336"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q34217"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a>
↑ ^11,0 ^11,1 ^11,2 ^11,3 P.A.M.Dirac Biography // biography.com Праверана 22 ліпеня 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28025983"></a>
↑ ^12,00 ^12,01 ^12,02 ^12,03 ^12,04 ^12,05 ^12,06 ^12,07 ^12,08 ^12,09 ^12,10 ^12,11 ^12,12 ^12,13 ^12,14 ^12,15 ^12,16 ^12,17 ^12,18 MacTutor History of Mathematics archive
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ https://www.leopoldina.org/mitglieder/mitgliederverzeichnis/mitglieder/member/Member/show/paul-dirac/
↑ http://www.pas.va/content/accademia/en/academicians/deceased/dirac.html
↑ NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

СпасылкіПравіць

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Поль Дзірак
Paul Adrien Maurice Dirac: Genealogy(англ.) . Архівавана з першакрыніцы 11 жніўня 2011. Праверана 29 снежня 2009.
Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта(англ.) . Архівавана з першакрыніцы 11 жніўня 2011. Праверана 29 снежня 2009.
J.J. O'Connor, E.F. Robertson. Dirac biography(англ.) . MacTutor History of Mathematics archive. Архівавана з першакрыніцы 11 жніўня 2011. Праверана 29 снежня 2009.
Профіль П. А. М. Дзірака на афіцыйным сайце РАН

[_b3cc733bc8e1f161-1] 1,0 ^1,1 MacTutor History of Mathematics archive Праверана 22 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[_738da0dae5eba9ae-2] 2,0 ^2,1 P.A.M. Dirac // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_e81bc3a98d2a57ee-3] 3,0 ^3,1 Paul Dirac // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[_0f3da50c6903881a-4] Дирак Поль Адриен Морис // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_5fc107b71c222e0f-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 P.A.M.Dirac Biography // Біяграфія Праверана 22 ліпеня 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27801"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36279"></a>

[_b5cf88161a2c72f4-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Турынская акадэмія навук — 1757. Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2822396"></a>

[_8724b63ba5df692d-7] Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118679775 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[_718f641301d36716-8] Find a Grave — 1995.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[_a9809b8bc5878ce7-9] LIBRIS — 2012. Праверана 24 жніўня 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>

[_371b427d3572e04a-10] Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17565097"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5145336"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q34217"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a>

[_1166391111f71ab9-11] 11,0 ^11,1 ^11,2 ^11,3 P.A.M.Dirac Biography // biography.com Праверана 22 ліпеня 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28025983"></a>

[_6c95ea866002ac79-12] 12,00 ^12,01 ^12,02 ^12,03 ^12,04 ^12,05 ^12,06 ^12,07 ^12,08 ^12,09 ^12,10 ^12,11 ^12,12 ^12,13 ^12,14 ^12,15 ^12,16 ^12,17 ^12,18 MacTutor History of Mathematics archive
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[_1183a977aef3995c-13] ttps://www.leopoldina.org/mitglieder/mitgliederverzeichnis/mitglieder/member/Member/show/paul-dirac/

[_8395cb7ea08509ac-14] ttp://www.pas.va/content/accademia/en/academicians/deceased/dirac.html

[_6f91517a68bd0f9b-15] NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Поль Адрыен Марыс Дзірак
Paul Adrien Maurice Dirac

Дата нараджэння	8 жніўня 1902(1902-08-08)^[1]^[2]^[…]
Месца нараджэння	Брысталь, Avon^[d], Паўднёва-Заходняя Англія^[d], Англія, Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі і Ірландыі^[4]^[5]^[6]
Дата смерці	20 кастрычніка 1984(1984-10-20)^[1]^[2]^[…] (82 гады)
Месца смерці	Талахасі, акруга Леан^[d], Фларыда, ЗША^[7]^[5]^[6]
Месца пахавання	Roselawn Cemetery^[d]^[8]
Грамадзянства	Вялікабрытанія^[9]
Бацька	Charles Dirac^[d]^[10]
Жонка	Margit Dirac^[d]
Род дзейнасці	матэматык, фізік-тэарэтык, прафесар, фізік, вучоны, навуковы работнік, выхавацель, настаўнік, інжынер
Навуковая сфера	тэарэтычная фізіка
Месца працы	Кембрыджскі ўніверсітэт Універсітэт Фларыды
Навуковая ступень	доктар філасофіі
Альма-матар	Брыстальскі ўніверсітэт (1923)^[11]^[12] Кембрыджскі ўніверсітэт (1926)^[11]^[12]
Навуковы кіраўнік	Ральф Фаўлер^[d]
Вядомыя вучні	Роберт Опенгеймер і Paul Weiss^[d]
Вядомы як	адзін з заснавальнікаў квантавай механікі і квантавай тэорыі поля
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства^[5] Леапальдзіна^[d]^[13] Папская акадэмія навук^[14]^[12] Акадэмія навук СССР^[d]^[12] Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі^[12] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук^[12] Амерыканскае фізічнае таварыства^[15]^[12] Нацыянальная акадэмія навук ЗША^[12] Турынская акадэмія навук^[d]^[6]^[12] Indian Academy of Sciences^[d]^[12] Chinese Physical Society^[d]^[12] Ірландская каралеўская акадэмія^[d]^[12] Эдынбургскае каралеўскае таварыства^[d]^[12] Інстытут Францыі^[d]^[12] Sciences Academy of Lisbon^[d]^[12] Дацкая каралеўская акадэмія навук^[d]^[12] Французская акадэмія навук^[12]
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па фізіцы (1933)
Поль Адрыен Марыс Дзірак на Вікісховішчы