Помнік Альгерду (Віцебск)
Помнік Альгерду — конная скульптура на Рыначнай плошчы ў Віцебску, першы і адзіны помнік вялікаму князю літоўскаму Альгерду ў Беларусі.
| Помнік | |
| Помнік Альгерду | |
|---|---|
.jpg) | |
| 55°11′40″ пн. ш. 30°12′21″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Беларусь |
| Горад | Віцебск |
| Скульптар | Сяргей Бандарэнка |
| Дата заснавання | 2014 |
| Дата пабудовы | 2014 год |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя правіць
Ідэя ўсталяваць помнік віцебскаму князю Альгерду ўзнікла ў віцебскіх уладаў яшчэ ў 2010 годзе. Конкурс на лепшую мадэль помніка выйграў скульптар Валерый Магучы. У 2011 годзе насупраць Свята-Васкрасенскай царквы ўсталявалі пастамент для будучай кампазіцыі, які пуставаў тры гады[1].
Калі помнік аўтарства Магучага быў ужо адліты, манумент адпрэчыла Міністэрства культуры Беларусі. У выніку гэту працу даручылі мінскаму скульптару Сяргею Бандарэнка, які ў кароткі тэрмін — за 7 месяцаў — стварыў другую версію помніка. Пры гэтым прыйшлося павялічыць сам пастамент для помніка, бо папярэдні варыянт скульптуры, аўтарства Магутнага, быў меншы[1].
Помнік быў усталяваны на Рыначнай плошчы ў Віцебску насупраць Свята-Васкрасенскай царквы 24 чэрвеня 2014 года. Урачыстае адкрыццё коннай скульптуры адбылося 27 чэрвеня 2014 года падчас святкавання 1040-годдзя Віцебска[1].
Апісанне правіць
Конны помнік князю створаны мінскім скульптарам Сяргеем Бандарэнкам і адліты на полацкім прадпрыемстве «Тэхналіт»[1].
Помнік арыентаваны на ўсход і адлюстроўвае конна вялікага князя літоўскага і віцебскага Альгерда ў даспехах, але з непакрытай галавой. Конь пад князем ідзе алюрам. З выцягнутай правай рукі князя зрываецца ў палёт сокал — сімвал княжацкай улады.
Помнік важыць каля 3,5 тоны, вышыня скульптуры складае 3,6 метра, пастамента — 2,8 метра[1].
Альгерд і Віцебск правіць
У 1318 годзе Альгерд ажаніўся з дачкой віцебскага князя Марыяй. Калі ў 1320 годзе віцебскі князь памёр, Віцебскае княства адышло па спадчыне яго зяцю. Такім чынам, шляхам дынастычнага шлюбу Віцебск і Віцебскае княства ўвайшлі ў склад Вялікага Княства Літоўскага[2].
Дзейнасць князя Альгерда была накіравана на ўмацаванне і развіццё горада. У адпаведнасці з найноўшымі еўрапейскімі дасягненнямі Віцебск быў абнесены мураванымі фартыфікацыйнымі збудаваннямі. Каменнымі сценамі з абарончымі вежамі былі ўмацаваны Ніжні і Верхні замкі, у апошнім Альгердам пабудаваны княжацкі палац. За перыяд яго княжання Віцебск ператварыўся ў важны фарпост Вялікага Княства Літоўскага на ўсходніх рубяжах. Князем і княгіняй Марыяй Яраслаўнай была ўзведзена царква Святога Духа ў Заручаўі, а таксама адрамантавана Дабравешчанская царква XII стагоддзя.
Альгерд праявіў сябе як таленавіты палітык і палкаводзец. Ён у міры і дружбе жыў з братам Кейстутам, які фактычна выступаў суправіцелем. Разам браты паспяхова супрацьстаялі націску крыжакоў. Альгерд працягваў палітыку свайго бацькі на ўсходзе, актыўна пашыраў межы дзяржавы за кошт усходнеславянскіх земляў. Перамога ў бітве на Сініх Водах у 1362 (1363) годзе паклала пачатак вызваленню земляў Русі ад ардынскага панавання. Пры Альгердзе ўсе беларускія землі апынуліся ў складзе Вялікага Княства Літоўскага.
Зноскі
Спасылкі правіць
- У Віцебску ўсталявалі помнік князю Альгерду // nn.by 25 чэрвеня 2014