Прарыў (мемарыяльны комплекс)
Мемарыяльны комплекс «Прарыў» — мемарыяльны комплекс у гарадскім пасёлку Ушачы Віцебскай вобласці, адкрыты 30 чэрвеня 1974 года ў гонар подзвігу партызан Полацка-Лепельскай партызанскай зоны (скульптар А. Анікейчык, архітэктары Ю. Градаў, Л. Левін). Выкананы з бетону, бронзы. Вышыня скульптуры 9 м.
| Мемарыяльны комплекс | |
| Мемарыяльны комплекс «Прарыў» | |
|---|---|
 | |
| 55°12′16″ пн. ш. 28°29′33″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Беларусь |
| Гарадскі пасёлак | Ушачы |
| Скульптар | А. Анікейчык |
| Архітэктар | Ю. Градаў, Л. Левін |
| Першае згадванне | 1974 |
| Дата пабудовы | 1974 год |
| Статус |
 Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Д000780 |
| Сайт | proryv.ushachi.museum.by |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Апісанне правіць
У пачатку мемарыяла забетанаваны адрэзак шляху, па якім ішлі на прарыў партызаны. Дарога на перападах рэльефу спускаецца прыступкамі, агінае невялікае балотца, робіцца шырэй каля бронзавай пліты — карты з рэльефнай схемай абароны партызанскай зоны на 11 красавіка 1944 года з надпісам:
|
Партызанскія злучэнні Полацка-Лепельскай зоны пасля працяглых жорсткіх бітваў з фашысцкімі карнікамі ў маі 1944 года каля Пліна і Паперына здзейснілі легендарны прарыў варожай блакады. Іх было 17185 супраць 60000. Мужнасць народа перамагла смерць і стала бяссмерцем. | 
|
Далей дарога, сціснутая шэрымі бетоннымі сценамі, на якіх замацаваны бронзавыя пласціны з назвамі партызанскіх брыгад, што ўдзельнічалі ў прарыве, вядзе да вяршыні ўзгорка. На ім у разрыве бетоннай сцяны-глыбы (вышыня 11 м), якая сімвалізуе прарыў кальца блакады, узвышаецца 9-метровая бронзавая фігура партызана з аўтаматам у руцэ.
На верхняй пляцоўцы ўзвышша, справа ад скульптуры, пахаваны 450 партызан з тых, што загінулі ў час прарыву, устаноўлены паўкругам 33 пліты з імёнамі 1452 удзельнікаў прарыву. Побач бронзавая кампазіцыя «Апошні прывал» — 3 карабіны ў пірамідзе і стужка з надпісам: «Яны загінулі ў барацьбе з ворагам, выканаўшы свой свяшчэнны абавязак перад Савецкай Радзімай і гісторыяй».
На ўзгорку пасаджаны 16 дубоў, якія сімвалізуюць стойкасць шаснаццаці партызанскіх брыгад.
Галерэя правіць
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Гл. таксама правіць
Літаратура правіць
- Мемарыяльны комплекс «Прарыў». // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1985. — Віцебская вобласць. — 496 с., іл. — С. 433—435.
- Мемарыяльны комплекс «Прарыў» // Памяць : гісторыка-дакументальная хроніка Ушацкага раёна / рэдкал. Г. К. Кісялёў [і інш.]. — Мн., 2003. — С. 247—248.