Прыродныя рэсурсы
Прыродныя рэсурсы — натуральныя рэсурсы: целы і сілы прыроды, якія на дадзеным узроўні развіцця прадукцыйных сіл і вывучанасці могуць быць выкарыстаны для задавальнення патрэбаў чалавечага грамадства. Сукупнасць аб'ектаў і сістэм жывой і нежывой прыроды, кампаненты прыроднага асяроддзя навакол чалавека, якія выкарыстоўваюцца ў працэсе грамадскай вытворчасці для задавальнення матэрыяльных і культурных патрэбаў чалавека і грамадства.[1]
Адна з цэнтральных праблем навукі — забеспячэнне насельніцтва неабходнымі ПР цяпер і ў будучыні, аналіз і ацэнку якіх вырабляюць геаграфія і эканоміка.[2]
Класіфікацыя правіць
Прыродныя рэсурсы могуць быць невычэрпныя і вычэрпныя. Невычэрпныя рэсурсы не сканчаюцца, а вычарпаў сканчаюцца па меры іх распрацоўкі і (або) па іншых прычынах
- Па паходжанні:
- Рэсурсы прыродных кампанентаў (мінеральныя, кліматычныя, водныя, раслінныя, глебавыя, жывёльнага свету)
- Рэсурсы прыродна-тэрытарыяльных комплексаў (горнапрамысловыя, водагаспадарчыя, селітэбныя, лесагаспадарчыя)
- Па відах гаспадарчага выкарыстання:
- Рэсурсы прамысловай вытворчасці
- Энергетычныя рэсурсы (гаручыя карысныя выкапні, гідраэнергаресурсы, біяпаліва, ядзерная сыравіна)
- Неэнергетычныя рэсурсы (мінеральныя, водныя, зямельныя, лясныя, рыбныя рэсурсы)
- Рэсурсы сельскагаспадарчай вытворчасці (агракліматычныя, зямельна-глебавыя, раслінныя рэсурсы — кармавая база, вады арашэння, вадапою і змест)
- Рэсурсы прамысловай вытворчасці
- Па выгляду вычарпальныя:
- Вычэрпныя
- Неаднаўляльныя (мінеральныя, зямельныя рэсурсы);
- Аднаўляльныя (рэсурсы расліннага і жывёльнага свету);
- Не цалкам аднаўляльныя — хуткасць аднаўлення ніжэй за ўзровень гаспадарчага спажывання (ворныя прыдатныя глебы, спелаузростныя лясы, рэгіянальныя водныя рэсурсы);
- Невычэрпныя рэсурсы (водныя, кліматычныя).
- Па ступені заменнасці:
- Незаменныя;
- Заменныя.
- Па крытэрыі выкарыстання:
- Вытворчыя (прамысловыя, сельскагаспадарчыя);
- Патэнцыяльна-перспектыўныя;
- Рэкрэацыйныя (прыродныя комплексы і іх кампаненты, культурна-гістарычныя славутасці, эканамічны патэнцыял тэрыторыі).
Зноскі
- ↑ Определение понятий - ОБЩЕСТВЕННАЯ СОБСТВЕННОСТЬ(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 8 красавіка 2022. Праверана 20 красавіка 2014.
- ↑ Романова Э. П., Куракова Л. И., Ермаков Ю. Г. Природные ресурсы мира. Учеб. пособие. — М.: Изд-во МГУ, 1993. — 304 с.: ил. — ISBN 5-211-03175-X