Пузыраногія

Пузыраногія, махрыстакрылыя, трыпсы (Physopoda, або Thasanoptera) — атрад насякомых.

Пузыраногія
Thysanoptera.jpg
Трыпсы
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Thysanoptera Haliday, 1836

Сямействы
Wikispecies-logo.svg
Сістэматыка
на Віківідах
Commons-logo.svg
Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  103348
NCBI  30262
EOL  1095
FW  176587

АпісаннеПравіць

Даўжыня да 5 мм (у тропіках да 14 мм). Афарбоўка дарослых разнастайная, лічынак — ярка-чырвоная або ружаватая. Цела ўкрыта дробнымі шчацінкамі. Вусікі 6—10-членікавыя. Ротавы апарат асіметрычны, колюча-сысучы. Ногі з 1—2-членікавымі лапкамі, паміж кіпцюркамі лапак пузырападобныя прысоскі (адсюль назва). Большасць пузыраногіх маюць дзве пары крылаў з махрамі па краі з доўгіх раснічак (адсюль другая назва). Пярэднягрудзі рухома злучаны з галавой і сярэднегрудзямі. Брушка з 11 сегментаў.

РаспаўсюджаннеПравіць

Пашыраны ўсюды, пераважна ў тропіках і субтропіках. Жывуць на травяністых і дрэвавых раслінах, імхах, лішайніках, у глебе. На Беларусі найбольш часта трапляюцца трыпсы: трыпс аржаны (Limothrips denticornis), трыпс бабовы (Odontothrips intermedius), трыпс люцэрнавы (Odontothrips phaleratus), трыпс канюшынны (Haplothrips niger), трыпс лісцевы (Haplothrips subtilissimus), трыпс пшанічны (Haplothrips tritici), трыпс ільняны (Thrips linarius), трыпс тытунёвы (Thrips tabaci).

Падзяляецца на 2 падатрады: яйцакладныя і трубкахвостыя. Адрозніваецца каля 2 тыс. відаў.

Асаблівасці біялогііПравіць

Кормяцца сокамі раслін, ёсць драпежнікі. Развіццё з няпоўным ператварэннем. Лічынкі маюць 4—5 узростаў, не кормяцца, мала- або нерухомыя. За год змяняецца да 10 пакаленняў.

Значэнне для чалавекаПравіць

Большасць відаў шкодзяць сельскагаспадарчым, дэкаратыўным і лясным раслінам, пераносяць узбуджальнікаў вірусных хвароб раслін.

ЛітаратураПравіць