Суслік рабы

(Пасля перасылкі з Рабы суслік)

Суслік рабы (Spermophilus suslicus) — млекакормячая жывёла сямейства вавёркавых атрада грызуноў.

Суслік рабы
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Spermophilus suslicus Guldenstaedt, 1770


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  632456
NCBI  99859
EOL  1041046

Апісанне

правіць

Грызун сярэдняй велічыні. Даўжыня цела 200—230 мм, хваста 29-46 мм, ступня — 30-37 мм. Маса 200—370 г. Цела прадаўгаватае, ногі і хвост кароткія. Вушы не выступаюць за сілуэт галавы. Часта стаіць слупком і выдае характэрны свіст. На карычнева-бурай спіне мноства больш светлых плям. Брушка жоўта-шэрае. Грудзі і шыя белыя з жаўцізной.

Пашырэнне

правіць
 
Рабы суслік на паштовай марцы Беларусі, 2015

Суслік рабы — стэпавы від грызуноў. У пасляледавіковы перыяд распаўсюдзіўся ў лясную зону да межаў цэнтральнай часткі Беларусі і сярэдняга Паволжа ў Расіі. Распаўсюджванне ў лясныя мясцовасці, відаць, праходзіла па трасах сезонных міграцый статкаў капытных. У наступныя эпохі ў лясной зоне замацаваўся выключна ў раёнах інтэнсіўнага земляробства на шырокіх, бязлесных раўнінах узгорыстага тыпу. Сучасны арэал параўнальна невялікі і амаль цалкам распасціраецца ва Усходняй Еўропе: ад паўднёва-усходняй Польшчы і паўночна-ўсходняй Румыніі на ўсход да Волгі і Акі. На працягу лета 2019 года на Беларусі спецыялісты знайшлі 10 калоній рабых суслікаў, самую вялікую — у Нясвіжскім раёне[1].

Аддае перавагу адкрытым мясцовасцям з нізкім травастоем. Жыве ў норах на непрыдатных і абложных землях, выганах, агрэхах, па ўзбочынах дарог, насяляе прасторныя пашы для выгулу буйной рагатай жывёлы.

Асаблівасці біялогіі

правіць

Вядзе дзённы спосаб жыцця. У дажджлівае, сырое надвор’е з нор не выходзіць. Вялікую частку года жыве калоніямі ці кампактна размешчанымі адзінкавымі паселішчамі. У калоніях увесь час дзейнічае сістэма папярэджання асобін-суседзяў з дапамогай свісту. Капае пастаянныя (летнія і зімовыя) і часовыя кармавыя норы. Пастаянныя норы бываюць даўжынёй 4-5 м з развітай сістэмай хадоў і пашырэнняў, у іх ёсць цёплае сухое гняздо і асобныя камеры, некалькі ўваходаў. Глыбіня, на якой праходзяць норы, 0,3-1,5 м. Дыяметр уваходнай адтуліны 3,5-5,5 см. Пастаянныя норы маюць стромкі ўваход, у часовых норах ці стромкіх касагорах (схілах дарожных кюветаў) уваход часцей нахільны.

На зімоўку сыходзіць з канца жніўня. Праводзіць яе ў стане глыбокай спячкі да сакавіка-красавіка. Запасы кормаў у норах невялікія (да 300 г) і больш разлічаны на рэзерв у выпадку дажджлівага ці сырога надвор’я. Сілкуецца надземнымі часткамі раслін. Асабліва любіць зерне ячменю, жыта, пшаніцы, зернебабовых. Ахвотна і шмат есць насякомых.

Гон доўжыцца 2 тыдні і праходзіць адразу пасля спячкі. Цяжарнасць 23-26 дзён. Самка нараджае 4-8 дзіцянят, зрэдку — больш.

Драпежнікі сусліка разнастайныя: крумкач, шэрая варона, сарока, шэры саракуш, каня, мышаловы, каршакі, белы бусел, шэрая чапля, вандроўныя каты і сабакі, ліс, тхор чорны.

У мінулым, у перыяд высокай колькасці, шкодзіў сельскай гаспадарцы.

  Гэты від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і ахоўваецца законам.
III катэгорыя (VU) 

Від уключаны ў Чырвоны спіс МСАП (VU, ver. 2.3, 1994); Чырвоную кнігу Беларусі, Чырвоную кнігу Польшчы.

Зноскі