Рагнеда Мсціслаўна
Рагнеда Мсціслаўна (? — 1179) — дачка вялікага князя кіеўскага Мсціслава Уладзіміравіча.
| Рагнеда Мсціслаўна | |
|---|---|
 | |
| Дата нараджэння | не пазней за 18 студзеня 1122 |
| Дата смерці | 1179 |
| Месца пахавання | |
| Бацька | Мсціслаў Уладзіміравіч |
| Маці | Хрысціна Інгесдотэр |
| Муж | Усевалад Ольгавіч |
| Дзеці | Святаслаў Усеваладавіч, Yaroslav II Vsevolodovich[d], Zvenislava of Tjernihiv[d] і Anna of Chernihiv[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
На думку Ф. Б. Успенскага, няма пэўнасці, што прататыпам імя для дачкі Мсціслаў абраў менавіта Рагнеду Рагвалодаўну, паказальна, што пры выбары імёнаў дочкам ён прынамсі двойчы звярнуўся да скандынаўскіх, якія ўвайшлі ў княжацкі антрапанімікон за часам вялікага князя Уладзіміра Святаславіча. Так, адну з Мсціславен звалі Мальмфрыдай, як меркаваную некаторымі даследчыкамі жонку Уладзіміра, яшчэ адну -- Інгеборгай, яе імя напэўна адсылае да дзеда Інгэ Стэнкільсана і прапрабабы Інгігерды Улафсдотэр.
У летапісе Рагнеда Мсціслаўна згадваецца пад 1169 годам у паведамленні пра смерць свайго брата, вялікага князя Расціслава Мсціславіча. Выступае самастойнай асобай, раіць хвораму вял.кн. Расціславу не ехаць да Кіева, а застацца ў Смаленску. Расціслаў і памірае на шляху да Кіева, у Рагнедзіным сяле Зарубе. Муж Рагнеды Мсціслаўны не названы, на думку Ф. Успенскага, напэўна, да гэтага часу яна была ўдавою. З летапісаў вядома, што некалькі дачок Мсціслава былі замужам на Русі, адна з Усеваладам Ольгавічам (унукам Святаслава Яраславіча), другая -- Яраславам Святаполчычам (унукам Ізяслава Яраславіча), трэцяя -- Брачыславам Давыдавічам (унукам Усяслава Брачыславіча), іх імёны летапісы не называюць, нейкая з іх, магчыма, і ёсць Рагнеда Мсціслаўна. Таксама, Рагнеда магла быць яшчэ адной, восьмай, дачкой Мсціслава або адной з дачок выданых замуж за мяжу, якая вярнулася на Русь, але імёны апошніх вядомы з заходніх крыніц — таму версія малаверагодная.
На думку Ф. Успенскага, Рагнеда Мсціслаўна напэўна была жонкай Усевалада Ольгавіча, князя чарнігаўскага і вял.кн. кіеўскага, бо гледзячы з летапісу мела аўтарытэт у свайго брата кн. Расціслава Мсціславіча, што натуральна для ўдавы вялікага князя кіеўскага, якая ў свой час упэўніла мужа даць наўгародскі сталец аднаму са сваіх братоў Мсціславічаў. Пагатоў, вядома, што ўдава Усевалада памерла ў 1179 годзе. З крыніц жа імя жонкі вял. кн. Усевалада Ольгавіча не вядома, толькі пазнейшы Густынскі летапіс называў яе Марыяй, яшчэ пазней В. Тацішчаў -- Агаф'яй.
Зноскі
Літаратура правіць
- Успенский Ф. Б. Скандинавы — Варяги — Русь: Историко-филологические очерки. — М.: Языки славянской культуры, 2002.
- Литвина А. Ф., Успенский Ф. Б. Выбор имени у русских князей в X—XVI вв. Династическая история сквозь призму антропонимики. — М., 2006. — С. 366.