Раман Аркадзьевіч Забела
Раман Аркадзьевіч Забела (нар. 18 ліпеня 1988, Мінск) — беларускі архітэктар-рэстаўратар, грамадскі дзеяч.
Раман Аркадзьевіч Забела | |
---|---|
Дата нараджэння | 18 ліпеня 1988 (36 гадоў) |
Месца нараджэння | |
Род дзейнасці | архітэктура, рэстаўрацыя |
Навуковая сфера | ахова спадчыны, гісторыя архітэктуры |
Месца працы | |
Альма-матар |
Біяграфія
правіцьСкончыў у 2011 годзе архітэктурны факультэт, у 2012 годзе — магістратуру Беларускага нацыянальнага тэхнічнага ўніверсітэта.
Атрымаў у 2012—2013 гадах паслядыпломную адукацыю па сацыялізацыі «Кансервацыя помнікаў архітэктары і горадабудаўніцтва» у Кракаўскім політэхнічным ўніверсітэце імя Тадэвуша Касцюшкі (Польшча).
Выкладаў у 2014—2020 гадах архітэктурнае праектаванне, архітэктурную кампазіцыю, рэстаўрацыю помнікаў архітэктуры на архітэктурным факультэце БНТУ[1]. У жніўні 2020 года звольніўся па ўласным жаданні.
У лютым 2024 года затрыманы па палітычна матываваным абвінавачванні за ўдзел у пратэстах 2020 г.[2][3]
Дзейнасць
правіцьПрактычную рэстаўрацыйную дзейнасць ажыццяўляе з 2011 года.
Спецыялізуецца на правядзенні комплексных перадпраектных даследаванняў помнікаў, распрацоўцы праектных рашэнняў па рэстаўрацыі, навукова-метадычным кіраўніцтве на стадыі распрацоўкі праектнай дакументацыі і правядзення работ, распрацоўцы праектаў комплекснай рэгенерацыі гістарычных тэрыторый.
Асноўныя працы
правіць- Мінск. Будынак былой Фабрыкі-кухні (2017—2019)[4]
- Мінск. Будынак клінічнага гарадка па вул. Броўкі, 1 (2020—2024)
- Мінск. Будынак гідраметэрэалагічнай абсерваторыі (2020—2025)
- Мінск. Былы езуіцкі калегіум (2019—2020)[5]
- Мінск. Касцёл Св. Язэпа (2022)[6][7]
- Ліда. Комплекс будынкаў Бровара Пупкі (2011—2022 г.)
- Гродна. Комплекс будынкаў Бровара Кунца (з 2021)
- Мінск. Рэгенерацыя тэрыторыі і рэстаўрацыя будынкаў былога Хлебзавода у Ракаўскім прадмесці (2016—2022)[8]
- Мінск. Кінатэатр «Перамога» (2022—2024)
- Мінск. Будынак галоўпаштамта (2022-2024)
- Мінск. Комплекс будынкаў па вул. Камуністычная 3, 5, 7 (2018)[9]
- Мінск. Кварталы «Асмалоўкі». Аднаўленне каляровага рашэння (2018—2019)
- Валожынскі Ешыбот (2022—2024)
- Мінск. Дом Чэрчыса (дом габрэйскіх шлюбных урачыстасцей) па вул. Ракаўская, 17 (2018—2021)[8]
- Мінск. Даходны дом Гурвіча па вул. Рэвалюцыйная, 6 (2016—2023)
- Мінск. Даходны дом Фогеля-Залкінда па вул. Рэвалюцыйная, 24 (2017—2018 гг.)
- Мінск. Даходны дом Фрыдмана па вул. Рэвалюцыйная, 26 (2016—2017)
- Мінск. Даходны дом Гальперына-Івенскага па вул. Рэвалюцыйная, 32 (2016—2017)
- Полацк. Будынкі «Гранд атэля» па вул. Скарыны, 3 (2018—2024)
- Цэнтральны дом афіцэраў (Мінск). Інтэр’еры (2014—2019)
- Дом афіцэраў (Полацк) (2022—2024)
- Дом афіцэраў (Гродна) (з 2023)
- Беразіно. Сядзіба Патоцкіх (з 2024)
- Юравічы. Езуіцкі калегіум (з 2024)
Грамадская дзейнасць
правіцьУ 2008—2011 гадах выконваў абавязкі старшыні праўлення Моладзевага грамадскага аб’яднання «Беларуская асацыяцыя студэнтаў-архітэктараў», якое аб’ядноўвала студэнтаў беларускіх ВНУ, займалася нефармальнай адукацыяй і абменам досведам.
Падчас навучання, а пасля выкладання ў БНТУ з’яўляўся ўдзельнікам і арганізатарам валанцёрскіх студэнцкіх летнікаў па даследаванні, інвентарызацыі і аднаўленні аб’ектаў культурнай спадчыны і летніх архітэктурных школ у Любчы і Лынтупах[11][12].
У 2013—2017 гадах браў удзел у распрацоўцы гісторыка-архітэктурнага апорнага плана[13][14] ўрочышча Курапаты і канцэпцыі мемарыялізацыі[15][16].
У 2016—2018 гадах браў актыўны ўдзел у грамадзянскай кампаніі па абароне ад зносу гістарычных кварталаў Старажоўкі ў цэнтры Мінска, вядомых як Асмалоўка[17][18][19].
Рэгулярна выступаў з публічнымі лекцыямі і браў удзел у дыскусіях з мэтай адукацыі, папулярызацыі гісторыка-культурнай спадчыны і прыцягнення ўвагі да праблем яе аховы[20][21].
Крыніцы
правіць- ↑ Теория и история архитектуры(недаступная спасылка). web.archive.org (9 ліпеня 2019). Архівавана з першакрыніцы 9 ліпеня 2019. Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Раман Забела — Палітычныя вязні ў Беларусі . prisoners.spring96.org. Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Раман Аркадзьевіч Забела — Dissidentby (бел.) . dissidentby.com. Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ «Сначала здание просто спасали». Посмотрели, как выглядит изнутри фабрика-кухня после реконструкции. 21.by . m.21.by. Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Як будзе выглядаць рэканструяваны Дом губернатара на плошчы Свабоды . Наша Ніва (29 ліпеня 2019). Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Spadczyna. Колер барока . Telegraph (11 лістапада 2022). Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Які колер пасуе касцёлу Святога Язэпа — белы ці жоўты? Эстэтычная спрэчка з-за перафарбоўкі святыні . Наша Ніва (9 лістапада 2022). Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ а б Ружачка, Надзея Конан, Вiкторыя Голубева. Фота: Аляксандр. Вялікі шпацыр па Ракаўскім прадмесці. Што паспелі пабудаваць каля хлебазавода і якія артэфакты знайшлі - Недвижимость Onlíner (руск.). Onlíner (28 лютага 2023). Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Р. А. Забелло Воссоздание исторического облика зданий по ул. Коммунистической в г. Минске (1952-1954 гг.): цветовое решение и особенности декоративной отделки фасадов(руск.). — 2019.
- ↑ Адкрыецца без рыбкі. Ці патрэбны гораду “гістарычны” Дом рыбака . Hrodna.life - навіны Гродна (3 чэрвеня 2022). Праверана 9 студзеня 2025.
- ↑ Студенты архитектурного факультета на летниках . БНТУ Times (16 кастрычніка 2019).
- ↑ Егорченко, Дарья. Памятники: достояние народа или способ заработка? . aif.by (30 студзеня 2010). Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Курапаты: на сёння вядома амаль усё . Наша Ніва (29 кастрычніка 2024). Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Стала вядомая траса «Дарогі смерці» — ад «Амерыканкі» да ямаў у Курапатах (руск.). charter97.org. Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Гаравы, Марат. Якім бачаць мемарыял у Курапатах польскія і беларускія архітэктары? . Новы Час (27 красавіка 2017). Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Студзінская, Іна. У Менску падвялі вынікі першага этапу конкурсу «Курапаты — народны мэмарыял» . Радыё Свабода (27 красавіка 2017). Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Смотрите, какого цвета будут дома в Осмоловке (руск.). citydog.io. Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ СМИ: в Минске задержали около 40 архитекторов. Четверых признали политзаключенными (руск.). citydog.io. Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Як захаваць гістарычныя кварталы Мінска? . Новы Час (29 лістапада 2018). Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Важна захаваць не толькі старыя фасады, але таксама і інтэр'еры (руск.). zviazda.by (14 чэрвеня 2021). Праверана 8 студзеня 2025.
- ↑ Культура - Мінімум — проста захаваць(недаступная спасылка). web.archive.org (19 кастрычніка 2022). Архівавана з першакрыніцы 19 кастрычніка 2022. Праверана 8 студзеня 2025.