Рыгор Савіч Скаварада

(Пасля перасылкі з Рыгор Скаварада)

Рыго́р Са́віч Скаварада́ (укр.: Григорій Савич Сковорода, руск.: Григорий Савич Сковорода; 22 лістапада (3 снежня) 1722, Чарнухі, Любенскі полк — 29 красавіка (9 лістапада) 1794, Іванаўка, Харкаўская губерня) — украінскі асветнік-гуманіст, філосаф і паэт.

Рыгор Савіч Скаварада
укр.: Григорій Савич Сковорода
Дата нараджэння 22 лістапада (3 снежня) 1722 ці 3 снежня 1722(1722-12-03)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 9 лістапада 1794(1794-11-09)[2] (71 год)
Месца смерці
Месца пахавання
Род дзейнасці філосаф, пісьменнік, кампазітар, паэт, перакладчык
Навуковая сфера паэзія, літаратура[3], філасофія[3], lyricism[d][3] і байка[3]
Альма-матар
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рыгор Скаварада прыходзіцца стрыечным прадзедам рускаму філосафу Уладзіміру Салаўёву.

Жыццё і дзейнасць

правіць

Нарадзіўся 22 лістапада (3 снежня) 1722 года ў ваколіцах Палтавы ў сяле Чарнухі Лубенскага палка, які ўваходзіў у рысу Кіеўскай губерні. Адукацыю атрымаў у Кіеўскай акадэміі. З-за праследаванняў свецкіх і духоўных улад з 1769 года Рыгор Скаварада па большай частцы вёў жыццё вандроўнага філосафа-багаслова, блукаючы па Маларосіі, Прыазоўі, па Слабадской, Варонежскай, Арлоўскай і Курскай губернях. Вядомы сваімі асветніцка-этычнымі ідэямі, заснаванымі на ўслаўленні працоўнага народа, крытыцы сацыяльнай няроўнасці. Лічыў, што шчасце чалавека заключаецца ў працы, якая адпавядае яго прыродным схільнасцям. У педагагічных поглядах знайшлі адлюстраванне гуманізм, дэмакратызм, любоў да радзімы і народа. Перакладаў творы Гарацыя, Вергілія, Авідзія, Плутарха, Цыцэрона, новалацінскіх паэтаў. У паэтычных зборніках «Сад божых песень», «Байкі харкаўскія» (30 баек) асуджаў тагачасную сацыяльную сістэму, апяваў свабоду, прыгажосць роднай прыроды, сцвярджаў высокія маральныя пачаткі ў чалавеку. Лічыў, што чалавек і свет — гэта дзве бездані: «Ён у табе, а ты ў ім». Распрацоўваючы тэмы гуманістычнай псіхалогіі, аддаваў перавагу чалавечаму інтэлекту, яго магчымасцям удасканальваць індывідуальнае і грамадскае жыццё («Наркіс. Разглагол пра тое: пазнай сябе», да 1767; «Сімфонія, названая кніга Асхань, пра пазнанне самога сябе», 1767; «Размова пяці пра ісціннае шчасце ў жыцці», 1773—1774 і інш.).

Зноскі

  1. Grygorij Skovoroda // http://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=56490
  2. Hryhori Sawwytsch Skoworoda // Brockhaus Enzyklopädie
  3. а б в г Czech National Authority Database Праверана 16 студзеня 2024.

Літаратура

правіць

Спасылкі

правіць