Саланчакі — тып глебы, які характарызуецца наяўнасцю ў верхніх гарызонтах лёгкарастваральных соляў у колькасцях, якія перашкаджаюць развіццю большасці раслін, за выключэннем галафітаў (салерос, салянка, зведзена, петрасімоныя, аджэрэк, кермека і ін.), якія таксама не ўтвараюць расліннага покрыва. Фармуюцца ў арыдных або паўарыдных умовах, характэрныя для глебавага покрыва стэпаў, паўпустынь і пустынь. Распаўсюджаныя ў Цэнтральнай Афрыцы, Азіі, Аўстраліі, Паўночнай Амерыцы; у Прыкаспійскай нізіне, Стэпавым Крыме; Казахстане і Сярэдняй Азіі.

Саляныя насыпы на саланчаку Уюні, Балівія

Профіль глебаў мае наступную марфалагічную будову:

А — перагнойны гарызонт, выяўленасць гумусанакаплення моцна вагаецца ад ужо немагчыма да прыкметнага, бурай, светла-бурай або шэрай афарбоўкі; часам з паверхні вылучаюцца рэшткі дзёрну ў выглядзе шэрага перарывістага гарызонту, густа пераплеценага каранямі; з паверхні гарызонту залягае пласт багатага навалы соляў у выглядзе солевай скарыначкі або пухлага пласта ярка-белага, бялявага або бялявых-шэрага колеру;

B (Bg) — пад перагнойны гарызонтам або пад верхнім солевым гарызонтам вылучаюцца аднастайны пласт або серыя слаёў, часам пераходны гарызонт В;

G — глеевы гарызонт рознай ступені выяўленасці.

У глебавым профілі вылучаюцца солі ў выглядзе дробнакрышталічных навал — пражылак, крапінак як ярка белага, так і бурага колеру, бліскучых. На рознай глыбіні глебавага профілю назіраюцца шызыя і іржава-вохрыстыя плямы аглеенныя; часам яны выяўляюцца па ўсім профілю, але могуць і адсутнічаць.

Літаратура

правіць
  • Ковда В. А. Происхождение и режим засоленных почв, т. 1-2. — М. — Л., 1946—1947.
  • Егоров В. В. Засоленные почвы и их освоение. — М., 1954.
  • Базилевич Н. И. Геохимия почв содового засоления. — М., 1965.