Сардарапацкая бітва

Сардарапацкая бітва (арм.: Սարդարապատի ճակատամարտ; турэцк.: Sardarapat Savaşı) — бітва Першай сусветнай вайны, якая адбылася 21—28 мая 1918 года паміж армянскімі рэгулярнымі ваярскімі часткамі і ратнікамі, з аднаго боку, і турэцкімі войскамі, якія ўварваліся ва Усходнюю Арменію — з іншага, у раёне чыгуначнай станцыі Сардарапат (пры Савецкам Саюзе — гор. Акцемберан, а цяпер гораду вернута яго старажытная назва — Армавір). Сёння бітва разглядаецца не толькі як такая, што спыніла наступленне турэцкіх войскаў на Арменію, але і прадухіліла поўнае знішчэнне армянскага народа[1] Згодна брытанскаму гісторыку Крыстаферу Уолкеру, калі б армяне прайгралі бітву, «цалкам магчыма, што слова Арменія захавалася б толькі як тэрмін гістарычнай геаграфіі[2].

Сардарапацкая бітва 1918
Асноўны канфлікт: Каўказскі фронт Першай сусветнай вайны
Наступленне турэцкіх войскаў у 1918 годзе
Дата 21—28 мая 1918 года
Месца Паўднёвы Каўказ, Сардарапат
Вынік перамога армян
Праціўнікі
Чцяг Асманскай імперыі Асманская імперыя Сцяг Арменіі Армянскі Нацыянальны Савет
Камандуючыя
Чцяг Асманскай імперыі генерал-маёр Якуб Шэўкі-паша,
Чцяг Асманскай імперыі палкоўнік Зіхні-бей (левабярэжжа р. Аракс),
Чцяг Асманскай імперыі генерал-маёр Мюрсель-паша (правабярэжжа р. Аракс)
Сцяг Арменіі генерал-маёр Сілікян (Маўсес Сілікаў),
Сцяг Арменіі палкоўнік Даніел Бек-Пірумян,

Сцяг Арменіі палкоўнік Пагос (Павел) Бек-Пірумян,

Сцяг Арменіі палкоўнік Хрыстафор Араратаў Сцяг Арменіі герой Язідаў (Джангір-ага)

Страты
3500 у ходзе баёў 22-26 мая невядома
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гл. таксама правіць

Зноскі

  1. Balakian, Peter (2003). The Burning Tigris: The Armenian Genocide and America's Response. New York: HarperCollins. p. 321. ISBN 0-0605-5870-9.
  2. Walker, Christopher J. (1980). Armenia The Survival of a Nation. New York: St. Martin's Press. pp. 254–255. ISBN 0-7099-0210-7. {{cite book}}: Пададзена больш чым адно значэнне |author= і |last= specified (даведка)

Літаратура правіць

  • Аветисян Грант. Победа армянского единства: май 1918 года. Институт истории Академии наук Армении, Ереван, 1998 г. (на арм.: Աւետիսեան Հ., Հայոց ազգային միասնության հաղթանակը. 1918 թվականի մայիս, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ Պատմ. ինստ.,1998,302 էջ).
  • Аветисян Грант, Армянский вопрос в 1918 г., Ереван, 1997 г. (на арм.: Աւետիսեան Հ., Հայկական հարցը 1918 թվականին, Երևան, 1997, 436 էջ).
  • Мкртчян Ваган, Герой Сардарапата: генерал Мовсес Силикян, Ереван, 2012 г. (на арм.: Մկրտչեան Վ., Սարդարապատի հերոսը. գեներալ Մովսէս Սիլիկեան, Երևան, 2012թ.).
  • Арутюнян А. О., Турецкая интервенция в Закавказье 1918 г. и самооборонительные бои. Институт истории Академии наук Армянской ССР, Ереван, 1984 г. (на арм.: Յարութիւնենան Ա., Թուրքական ինտերվենցիան Անդրկովկաս 1918թ. և ինքնապաշտպանական կռիւները, Երևան, 1984թ.).
  • Врацян Симон, Республика Армения, Париж, 1928 г. (на арм.: Վրացեան Ս., Հայաստանի Հանրապետութիւնը, Փարիզ, 1928թ.).
  • Геворгян Гамлет, Дро, Ереван, 1991 г. (на арм.: Գեւորգեան Հ., Դրօ, Երևան, 1991թ.).
  • Мемуары генерал-лейтенанта Назарбекяна, Ереван, 2002 г.(на арм.: Գեներալ-լեյտենանտ Նազարբէկեանի յուշերը, Երևան, 2002թ.).
  • Арцруни Вагэ, Армяно-турецкая война. Армянское офицерство и Республика Армения. Шатах. Издательство «Мугни», Ереван, 2002 г. (на арм.: Արծրունի Վ., Հայ-տաճկական պատերազմը: Հայ սպայութիւնը և Հայաստանի Հանրապետութիւնը: Շատախ: Երևան, 2002թ.).
  • А.Туршян, Сардарапатская герочиеская битва, Ереван, 1968 г. (на арм.: Հ.Թուրշեան, Սարդարապատի հերոսամարտը, Երևան, 1968թ.).
  • Серж Афанасьян, Сарадарапатская битва, Ереван, 1990 г. (на арм.:Սերժ Աֆանասեան, Սարդարապատի ճակատամարտը, Երևան, 1990թ.).
  • Маршал Советского Союза Баграмян, Мои воспоминания, Ереван, 1984 г. (на арм.: Մարշալ Յովհաննէս Բաղրամեան, Իմ յուշերը, Երևան, 1984թ.).