Свойская свіння (Sus scrofa domesticus) — разнавіднасць дзіка, адамашненных чалавекам каля 7000 гадоў таму, (па некаторых даследаванняў — значна раней) і распаўсюджаная галоўным чынам у краінах Захаду, ва Усходняй Азіі і ў Акіяніі. Здзічэлыя свінні (рэйзарбекі) сустракаюцца ў Паўночнай Амерыцы, у Аўстраліі і ў Новай Зеландыі.

Свіння свойская
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Sus scrofa domestica Linnaeus, 1758

Сінонімы
Sus domestica

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  898917
NCBI  9825

Асаблівасці біялогіі

правіць

Адрозніваюць мясны, беконны і сальны адкорм свіней. Свінні — жывёлы ўсёедныя. Яны добра засвойваюць як раслінныя, так і жывёльныя кармы і прадукты іх перапрацоўкі. Гэта павялічвае магчымасці іх развядзення пры розных кармавых умовах. Свінні ў 2 разы лепш, чым буйная рагатая жывёла, і ў 1,5-2 разы лепш, чым авечкі, выкарыстоўваюць пажыўныя рэчывы корму на прырост. На 1 кг прыросту жывой масы ім патрабуецца ўсяго 4-4,5 кармавой адзінкі. Яны маюць самы высокі забойны выхад прадукцыі: у маладняку пры жывой масе 80-100 кг ён складае 70-75%, пры жывой масе 100—120 кг — 76-80%, пры жывой масе 150 кг і больш — 80-85%.

Свінаматка за апарос дае 10-14 парасят. Перыяд цяжарнасці (супароснасці) — 114 дзён (магчымы адхіленні ад 102 да 128 дзён), лактацыі (3-4 тыдні). Палавая сталасць у свіней настае ў 6-7 мес., асемяненне магчыма ў 8,5-9 мес. Пры адкорме маладняк дасягае жывой масы 100 кг за 180—210 дзён.

Гаспадарчае значэнне

правіць

Свінні вырошчваецца ў асноўным дзеля мяса. Сусветная вытворчасць свініны ў 2005 склаў 97,2 млн тон (па дадзеных Мінсельгаса ЗША).

Свініна мае высокую каларыйнасць, у параўнанні з мясам іншай жывёлы ў ёй менш вады (60-62%) і больш тлушчу (да 57%). Яе добра кансерваваць, а пры засольванні і вэнджанні яна не толькі не зніжае сваёй якасці, а становіцца яшчэ больш смачнай і каштоўнай у харчовых адносінах і прыгоднай для працяглага захоўвання.

Пароды

правіць

Літаратура

правіць
  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).
  • Энцыклапедыя сельскага гаспадара / рэдкал.: М. А. Ткачоў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 731, [3] с. — ISBN 5-85700-079-3