Справа Бейліса
Справа Бейліса — судовы працэс па абвінавачванні яўрэя Менахема Мендэля Бейліса ў рытуальным забойстве 12-гадовага вучня Кіева-Сафійскага духоўнага вучылішча Андрэя Юшчынскага 12 сакавіка 1911 года.
Абвінавачванне ў рытуальным забойстве было ініцыявана актывістамі чарнасоценных арганізацый і падтрыманае часткай правых палітыкаў і чыноўнікаў, у тым ліку міністрам юстыцыі Іванам Шчэглавітавым. Мясцовыя следчыя, якія лічылі, што гаворка ідзе аб крымінальным забойстве з помсты, былі адхіленыя ад справы. Праз 4 месяцы пасля выяўлення трупа Юшчынскага Бейліс, які працаваў непадалёку ад гэтага месца на заводзе прыганятым, быў арыштаваны ў якасці падазраванага і правеў у турме 2 гады[1].
Працэс адбыўся ў Кіеве 23 верасня — 28 кастрычніка 1913 года і суправаджаўся, з аднаго боку, актыўнай антысеміцкай кампаніяй, а з другога — грамадскімі пратэстамі усерасійскага і сусветнага маштабу. Бейліс быў апраўданы. Даследчыкі лічаць, што сапраўднымі забойцамі былі пакупніца крадзенага Вера Чабярак і крымінальнікі з яе прытону[1][2][3][4][5], аднак гэтае пытанне так і застаўся невысветленым[6][7]. Справа Бейліса стала самым гучным судовым працэсам у дарэвалюцыйнай Расіі[8].
Зноскі
- ↑ а б Бейліса справа (укр.). Енциклопедія історії України. Т. 1. Інститут історії України НАН України (2003). .
- ↑ Дело Менделя Бейлиса 1999, с. 10, 13, 49.
- ↑ Тагер 1934, с. 96-99, 154, 295.
- ↑ Артыкул «Бейлис, Менахем Мендель» у Электроннай яўрэйскай энцыклапедыі
- ↑ Brent E. Turvey. «Criminal Profiling, Third Edition» in Criminal Profiling: An Introduction to Behavioral Evidence Analysis, by Brent E. Turvey (San Diego, CA: Academic Press, 2002), p 5.
- ↑ Лурье 2011, с. 162-163.
- ↑ Степанов 2005, с. 393.
- ↑ Лурье 2011, с. 151.
Літаратура правіць
- Бонч-Бруевич В. Д. Знамение времени. Убийство Андрея Ющинского и дело Бейлиса. — 2. — Москва: ГИЗ, 1921. — 195 с. — 10 000 экз.
- Буянов М. И. Дело Бейлиса. — М.: Прометей, 1993. — 125 с. — ISBN 5-7042-0724-3.
- Грутупс А. Бейлисада: Дело об обвинении Менделя Бейлиса в ритуал. убийстве / Пер. с латыш. В.Резонг. Рига: Atēna, 2007. 472 с. ISBN 9984-34-295-5
- Кацис Л. Ф. В. Жаботинский и В. Розанов. Литературное обозрение, 1998, № 4.
- Кацис Л. Ф. Кровавый навет и русская мысль. Историко-теологическое исследование дела Бейлиса. — Мосты культуры / Гешарим, 2006. — 496 с. — ISBN 5-93273-216-4.
- Дело Менделя Бейлиса: материалы Чрезвычайной следственной комиссии Временного правительства о судебном процессе 1913 г. по обвинению в ритуальном убийстве. — СПб: Дмитрий Буланин, 1999. — 393 с. — ISBN 5-86007-197-3.
- Лурье Л. Я. Андрей Ющинский // 22 смерти, 63 версии. — СПб.: БХВ-Петербург, 2011. — С. 151-163. — 288 с. — ISBN 9785977505499.
- Пиджаренко А. М. Не ритуальное убийство на Лукьяновке. Криминальный сыск Киева в нач. XX в.. — Киев: КВІЦ, 2006. — 219 с. — ISBN 966-7192-89-X.
- Попов В. Л. Профессор Д. П. Косоротов (Попытка реабилитации). — СПб.: Военно-медицинская академия имени С. М. Кирова, 1995.
- Резник С. Е. Истоки: дело Бейлиса // Красное и коричневое. — Вашингтон: Вызов, 1991. — С. 12-46. — 319 с.
- Самюэл М. Кровавый навет. Странная история дела Бейлиса. — Нью-Йорк: Waldon Press, 1975. — 294 с.
- Степанов С. А. Глава VII. Популизм и антисемитизм // Чёрная сотня. — М.: Эксмо, Яуза, 2005. — С. 360-395. — 544 с. — ISBN 5-699-08156-9.
- Тагер А. С. Царская Россия и дело Бейлиса. — М.: ОГИЗ, 1934.
- Шульгин В. В. Бейлисиада // Последний очевидец: Мемуары. Очерки. Сны. — М.: ОЛМА Медиа Групп, 2002. — 587 с. — (Эпохи и судьбы). — ISBN 978-5-94850-028-7.