Сталіца Рэспублікі Казахстан
Сталіца Рэспублікі Казахстан — горад Астана. Штогод 6 ліпеня ў Казахстане адзначаецца Дзень сталіцы.
Храналогія сталіц Казахстана правіць
Першай сталіцай Казахстана (Алашскай аўтаноміі) у 1917—1920 быў горад Сяміпалацінск, тым часам як Алеш-кала.
У створанай у складзе РСФСР Кіргізскай АССР з 1920 года сталіцай быў горад Арэнбург.
У 1925 годзе рэспубліка атрымала назву Казахская АССР, сталіца была перанесена ў Ае-Мячэць, у сувязі з гэтым пераназваную ў Кызыл-Арду.
У 1929 годзе сталіца рэспублікі зноў была перанесена, гэтым разам у Алма-Ату[1].
У 1936 годзе Казахская АССР была выведзена са складу РСФСР і ператворана ў Казахскую ССР.
У 1929—1936 гадах Алма-Ата з’яўлялася сталіцай Казахскай АССР, з 1936 па 1991 год — сталіцай Казахскай ССР, з 1991 па 1997 год сталіцай Рэспублікі Казахстан. Алма-Ата была апошняй сталіцай і найбуйнейшым горадам Казахскай ССР, потым стала першай сталіцай і адзіным горадам-мільянерам Рэспублікі Казахстан.
Афіцыйна Астана была абвешчана сталіцай Казахстана 10 снежня 1997 года. Міжнароднае прадстаўленне Астаны як новай сталіцы адбылося 10 чэрвеня 1998 года.
У 1998 годзе сталіцу перанеслі ў Астану, аднак за Алма-Атой замацаваўся статус Паўднёвай сталіцы Казахстана. З тых часоў тэрмін Паўднёвая сталіца Казахстана вельмі часта ўжываецца ў прэсе і пазначае менавіта Алма-Ату[2].
Прыкладна з мая 1999 года[3] горад Атырау ў прэсе сталі зваць Нафтавай сталіцай Казахстана[4]. Да гэтага часу ганаровы тытул нафтавай сталіцы Казахстана насіў горад Актау[3].
20 сакавіка 2019 года абедзве палаты парламента Казахстана прагаласавалі за закон «Пра ўнясенне папраўкі ў Канстытуцыю Казахстана пра змену назвы сталіцы дзяржавы з Астаны ў Нур-Султан». 23 сакавіка 2019 года прэзідэнт Казахстана Касым-Жамарт Такаеў падпісаў указ пра перайменаванне Астаны ў Нур-Султан. Перайменаванне сталіцы матывавалася імкненнем увекавечыць імя першага прэзідэнта Казахстана Нурсултана Назарбаева, які пакінуў пасаду.
Пасля падзей у студзені 2022 года прэзідэнт Казахстана Касым-Жамарт Такаеў ажыццявіў шэраг крокаў па рэфармаванні палітычнай сістэмы Казахстана, адным з іх было ўнясенне паправак у Канстытуцыю краіны, у рамках гэтага 17 верасня 2022 года выйшаў прэзідэнцкі ўказ пра перайменаванне сталіцы краіны назад у Астану.
Зноскі
- ↑ АП РФ Распоряжение 17-08-1995 г. № 1495 «О написании названий государств бывших республик СССР и их столиц»
- ↑ Южная столица Казахстана — Алматы Архівавана 27 красавіка 2010.
- ↑ а б Нефть России : У Казахстана появится новая «нефтяная столица» : номер № 5, МАЙ 1999(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 16 жніўня 2017. Праверана 25 красавіка 2016.
- ↑ Атырау — нефтяная столица Казахстана Архівавана 29 чэрвеня 2018.