Станковая скульптура

Станковая скульптура — від скульптуры, адна з асноўных галін станковага мастацтва.

«Амур і Псіхея» (1787—1793) працы Антоніа Канова. Луўр

Станковая скульптура ўключае розныя віды скульптурных кампазіцый: галава, бюст, паясное або трохчацвяртное адлюстраванне, фігура, група. Яна ахоплівае розныя жанры: партрэт, сюжэтную ці алегарычную кампазіцыю, анімалістыку. У другой палове XX стагоддзя ў скульптуры ўзніклі новыя жанры, такія як нацюрморт і пейзаж, асабліва ў керамічнай пластыцы. З’явіліся таксама новыя формы станковай скульптуры: абстрактныя кампазіцыі, аб’екты на мяжы прадметнага мастацтва, тэхнічнай канструкцыі і скульптуры.

У станковай скульптуры выкарыстоўваюцца розныя тэхнічныя метады: лепка, высяканне, разьба, ліццё, выбіванне, каванне, чаканка, зварка. Прымяняюцца разнастайныя матэрыялы, такія як камень, метал, дрэва, гліна, гіпс, кераміка, шкло, пластылін, воск, сінтэтычныя палімеры. У кампазіцыі могуць уключацца гатовыя прадметы, узятыя з побыту або тэхнічнай сферы.

Гісторыя

Галава Актавіяна Аўгуста. Рымская скульптура I ст. да н. э. Капіталійскія музеія

«Апалон і Дафна» працы Ларэнца Берніні. Галерэя Баргезэ

Станковая скульптура як у культавым, так і ў свецкім мастацтве вядома са старажытнасці. Яна была шырока распаўсюджана ў мастацтве Старажытнага Усходу і антычнасці (партрэт, ватыўная скульптура, дробная пластыка).

У Новы час тэрмін «станковая скульптура» пачаў ужывацца для твораў, прызначаных для выставак, музеяў, грамадскіх і жылых інтэр’ераў. У XIX стагоддзі з’явілася паняцце «кабінетная скульптура».

У XX стагоддзі станковая скульптура значна пашырыла свае жанравыя межы і зблізілася з жывапісам, дэкаратыўна-прыкладным мастацтвам, архітэктурай і тэатрам.

Мастацкія асаблівасці

Станковая скульптура арыентавана на ўспрыманне з блізкай адлегласці, не прывязана да пэўнага інтэр’еру і архітэктуры, спрыяе працягламу кантакту гледача з творам і яго эмацыйнаму ўдзелу. Звычайны памер станковай скульптуры вар’іруецца ад паменшанай да натуральнай велічыні або крыху яе перавышае.

Станковая скульптура характарызуецца апавядальнасцю, псіхалагізмам, часта выкарыстоўвае мову ме­тафары і сімвалу. У сілу адноснай незалежнасці ад навакольнага прадметнага асяроддзя і архітэктурнай сітуацыі, а таксама дзякуючы разнастайнасці і мабільнасці тэхнічных прыёмаў, якія выкарыстоўваюцца ў станковай скульптуры, яна можа мець ярка выражаны эксперыментальны характар. У ёй лёгка ўвасабляюцца новыя ідэі, усебакова праяўляюцца асаблівасці індывідуальнасці аўтара.