Сухапутныя сілы Аўстра-Венгрыі
А́ўстра-венге́рская а́рмія — сухапутныя ўзброеныя сілы Аўстра-венгерскай двуадзінай манархіі з 1867 да 1918 год. Яна складалася з трох частак: Агульная армія (ням.: Gemeinsame Armee, набор у якую ажыццяўляўся з усіх частак краіны, Імперска-каралеўскі Ландвер (ням.: kaiserlich-königliche Landwehr ці k.k. Landwehr), набор у які ішоў выключна з Цыслейтаніі — паўночнай і заходняй часткі імперыі), і Каралеўскія венгерскія ганведы (ням.: königlich ungarische Landwehr, венг.: Magyar Királyi Honvédség, ці проста honvéd), якія набіраліся ў Транслейтаніі — у асноўным венгерская частка імперыі). З пачатку барацьбы паміж Аўстрыйскай імперыей і венгерскімі паўстанцамі і яшчэ два дзесяцігоддзя апасля венгерскія салдаты неслі службу ці ў змешаных частках ці па-за межамі Венгрыі. Пасля Аўстра-Венгерскага пагаднення 1867 года на свет з'явілася вышейзгаданая троістая армія. У гэтым выглядзе яна праіснавала да распаду Аўстра-Венгерскай імперыі ў 1918 годзе, пасля паразы ў Першай Сусветнай вайне. Фарміраванні агульнай "Імперскай і Каралеўскай Арміі" (kaiserlich und königliche Armee ці k.u.k.) у асноўным былі кепска трэніраваныя і мелі састарэлае ўзбраенне з-за таго, што Аўстрыйская і Венгерская часткі імперыі часта аддавалі перавагу шчодраму фінансаванню сваіх фарміраванняў, замест таго каб аднолькава абмундзіроўваць усе тры часткі арміі. Усе палкі Honvédség і Ландверу складаліся з трох батальёнаў, у той жа час як палкі агульнай k.u.k. арміі былі чатырохбатальённыя.
Аўстра-Венгерская армія Österreichisch-Ungarische Landstreitkräfte | |
---|---|
Гады існавання | 1867—1918 |
Краіна | Аўстра-Венгрыя |
Падпарадкаванне | Імператар |
Уваходзіць у | Узброеныя сілы Аўстра-Венгрыі |
Тып | сухапутныя войскі |
Складаецца з | |
Колькасць | 440.000 (на ліпень 1914 года) |
Колеры | |
Удзел у | Першая сусветная вайна |
Гісторыя стварэння
правіцьАўстра-Венгрыя пазбегла вялікіх войнаў ад свайго ўтварэння да 1914 года, але паспела паўдзельнічаць у некаторых невялікіх ваенных акцыях. Тым ня менш, Генштаб распрацаваў планы баявых дзеянняў на выпадак сур’ёзных канфліктаў з суседнімі краінамі, асабліва з Італіяй, Сербіяй і Расійскай імперыяй. Пад канец 19га стагоддзя армія выкарыстоўвалася ў падаўленнях гарадскіх хваляванняў: у Вене ў 1882 і 1887, у Грацы супраць нямецкіх нацыяналістаў, супраць чэскіх нацыяналістаў у лістападзе 1897 у Празе ды супраць італьянскіх паўстанцаў у Трыесце у 1902. Самай буйной ваенная аперацыяй двуадзінай манархіі была акупацыя Босніі і Герцагавіны ўлетку 1878 году. Войскі пад началам Ёсіпа Філіпавіча і Сцяпана Йаванавіча, якія ўвайшлі ў правінцыю, не чакалі аніякага супраціву, але ж былі сустрэны сур’ёзнымі супрацьдзеяннямі з боку мусульманскага і праваслаўнага насельніцтва. Нягледзячы на паразы пры Магладжы і Тузле, у кастрычніку была ўзята Сараева. Але ж гэтая перамога каштавала Аўстра-Венгрыі каля 5000 забітых і параненых.
Арганізацыйная структура
правіцьСклад сухапутных сіл Аўстра-Венгрыі
правіцьАгульная армія (ням.: Gemeinsame Armee) камплектавалася з усіх частак краіны і падпарадкоўвалася імперскаму ваеннаму міністэрству.
Ландвер (ням.: Landwehr) складаўся з дзвюх частак: аўстрыйскай і венгерскай (Ганвед), кожная з якіх фінансаваліся на сродкі Аўстрыі і Венгрыі, знаходзіліся у падпарадкаванні ўласнага міністэрства народнай абароны і мела свайго адмысловага начальніка. Абодва Ландверы прызначаліся ў ваенны час для падмацавання агульнаімпэрскай арміі, прычым ўяўлялі з сябе такую ж армію, але з больш слабымі кадрамі. У мірныя часы Ландвер мог выкарыстоўвацца толькі ў выключных выпадках для падтрымання грамадскага парадку і бяспекі.
Рэзерв (ням.: Reserve) прызначаўся для папаўнення Ландвера пры мабілізацыі, а рэкруцкі запас (ням.: Ersatzreserve), які ўтвараўся з тых рэкрутаў, якія заставаліся апасля папаўнення Агульнай арміі і Ландвераў, прызначаўся для замяшчэння стратаў Ландверу падчас вайны, а таксама для ўкамплектавання арміі пры недахопе рэзервістаў пры мабілізаціі.
Ландштурм (ням.: Landsturm) склікаўся толькі ў ваенны час або ў прадбачанні вайны і прызначаўся для ўзмацнення імперскай арміі і Ландвераў; Ландштурм складаўся з двух самастойных частак: аўстрыйскага Ландштурма і венгерскага Ландштурма.
Абагульняючым для ўсіх частак Аўстра-венгерскай арміі былі Статуты. Каманднай мовай у імперскай арміі і аўстрыйскім Ландверы была нямецкая, у венгерскім Ганведзе — венгерская, акрамя адной ганведнай дывізіі — Аграмскай, дзе камандавалі на харвацкай мове.
Камплектаванне
правіцьУ Аўстра-Венгрыі быў усеагульны вайсковы абавязак, прызыву падлягалі ўсе мужчыны, узрост якіх дасягнуў 21 год. Не падлягалі прызыву толькі тыя, хто быў абмежаваны ў грамадзянскіх правах па прысуду суда, або непрыдатныя да страявой і нестраявой службы.
Агульны тэрмін воінскай службы — 12 год, 3 гады з якіх у Агульнай арміі (ці 2 гады ў Ландверы), а пасля ў Рэзерве. Некаторыя катэгорыі мелі права адразу быць залічанымі ў Рэзерв. Сярод іх былі: святары і кандыдаты на духоўнае званне, настаўнікі народных школ, дробныя ўласнікі спадчынных пэўных зямельных надзелаў, апякуны непрацаздольных сваякоў альбо непаўналетніх братоў і сясцёр. Ніжнія чыны, па паступленні на службу, залічваліся радавымі; пры добрай стараннасці і паводзінах праз год яны маглі быць выраблены ў яфрэйтары.
У мэтах камплектавання арміі тэрыторыя імперыі была падзелена на 112 акругоў папаўнення (ням.: Ergänzungsbezirk); з іх 102 служыла для камплектавання 102 пяхотных полкоў, 3 — чатырох цірольскіх стралковых палкоў, 4 (у Босніі і Герцагавіны) — чатырох Босне-герцагавінскіх палкоў, 3 (Прыбрэжжа, Фіўме і Далмацыі) — для камплектавання флоту; з марскіх — 2 аўстрыйскіх і адзін венгерскі. Кожны округ падзяляўся на пэўную лічбу прызыўных участкаў (ням.: Stellungsbezirk).
У агульным ліку пяхотных палкоў мелася 62 чыста нацыянальных, а менавіта: 35 славянскіх (з іх 5 украінскіх), 12 нямецкіх, 12 венгерскіх, 3 румынскіх; у ліку 26 стралковых батальёнаў — 5 нямецкіх, 8 славянскіх.
У агульным ліку (42) кавалерыйскіх палкоў — 13 славянскіх (з іх 2 украінскіх), 14 венгерскіх, 2 нямецкіх.
Па нацыянальнасцях Аўстра-Венгерская армія складалася з: 47% славян (37% паўночных, 10% паўднёвых), 29% немцаў, 18% венграў, 6% румын і італьянцаў.
Абодва Ландверы таксама камплектаваліся па тэрытарыяльнай сістэме.
Структура злучэнняў
правіцьШтатная
правіцьВышэйшай тактычнай адзінкай структуры імператарскіх сухапутных войскаў з’яўляўся дыслакаваны на асноўных аператыўных накірунках агульнавайсковы корпус двухдывізіённага складу з кавалерыйскай і артылерыйскай брыгадамі і часцямі спецыяльных войскаў пастаяннага складу. Агульная колькасць карпусоў — 16 (1914). Карпусы пазначаліся арабскімі лічбамі ад 1 да 16. Карпусамі камандавалі фельдмаршал-лейтэнанты або генералы.
Спіс карпусоў
правіць Злучэнні Сухапутных войскаў Аўстра-Венгерскай Імперыі (1914 год) | ||||||
Корпус сухапутных войскаў |
Штаб корпуса | Дывізіі | Дыслакацыя | Брыгады | Палкі | |
---|---|---|---|---|---|---|
Аўстрыя Erzherzogtum Österreich ob/unter der Enns Herzogtums Salzburg/Steiermark/Kärnten/Krain Grafschaft Tirol mit Vorarlberg | ||||||
2-гі | Вена | 4-я | Брун | 7-я (Цнайм) | 12-ы, 81-ы і 99-ы палкі | |
8-я (Брун) | 8-ы, 49-ы палкі, 4 бн. 3-га палка, 5-ы сан. бн. | |||||
25-я | Вена | 49-я (Вена) | 84-ы і 1-ы басн. палкі, 25-ы стралк. бн., 8 і 9 інж. бн. | |||
50-я (Вена) | 4-ы і 24-ы палкі, басн. стралк. бн., 2-гі сапёрны бн., 1, 2 і 27 мед. атрады | |||||
49-я | Вена | 97-я (Вена) | 67-ы і 82-гі палкі | |||
98-я (Вена) | 16-ы, 37-ы і 39-ы палкі | |||||
3-я кав.дывізія | Вена | 10-я кавалерыйская | 11-ы драгунскі і 7-ы ўланскі палкі | |||
17-я кавалерыйская | 3-ці драгунскі і 1-ы гусарскі палкі | |||||
18-я кавалерыйская | 4-ы ўланскі і 4-ы драгунскі палкі | |||||
Карпуснога падпарадкавання | 2-я палявой артылерыі | 4-ы, 5-ы і 6-ы палкі палявой арт., 2-гі палявы гаўбічны полк | ||||
1-я крэпасной артылерыі | 1-ы полк крэпасной артылерыі | |||||
3-ці | Грац | 6-я | Грац | 11-я (Грац) | 7-ы і 2-гі Босна-Герцэгавінскі палкі, 21-ы стралк. бн., 3-ці інж. бн., 7-ы мед. атрад | |
12-я (Клагенфурт) | 17-ы полк, 5-ы, 8-ы, 9-ы, 17-ы і 19-ы стралк. бн., 4-ы інж. бн. | |||||
28-я | Лайбах | 55-я (Трыест) | 87-ы, 97-ы палкі | |||
56-я (Гёрц) | 27-ы, 47-ы палкі | |||||
94-я (Тольмайн) | 19-ы полк, 7-ы стралк. бн. | |||||
14-ы | Інсбрук | 3-я | Лінц | 5-я (Інсбрук) | 28-ы, 59-ы палкі | |
6-я (Зальцбург) | 14-ы, 75-ы палкі | |||||
14-я палявой артылерыі (Лінц) | 40-ы, 41-ы і 42 палкі палявой артылерыі | |||||
1-я горнай артылерыі (Брыксен) | 8-ы і 14 палкі горнай арт. | |||||
3-я крэпасной артылерыі (Трыент) | ||||||
8-я | Боцэн | 15-я (Боцэн) | 2-гі Цірольскі стралк. полк, 10-ы і 12-ы стралк. бн. | |||
96-я (Раверэта) | 3-ці Цірольскі стралк. полк, 16-ы стралк. бн., 8-ы і 9-ы інж. бн. | |||||
16-я (Трыент) | 4-ы Цірольскі стралк. полк, 2-гі стралк. бн. | |||||
121-я (Трыент) | 1-ы Цірольскі стралк. полк, 22-гі стралк. бн., 14-ы інж. бн. | |||||
122-я (Брунэк) | 36-ы полк, 1-ы і 6-ы стралк. бн. | |||||
Венгрыя Königreich Ungarn | ||||||
4-ы | Будапешт | 31-я | Будапешт | 61-я | 69-ы полк | |
62-я | 44-ы полк | |||||
32-я | 63-я | 23-ы і 28-ы палкі | ||||
64-я | 6-ы і 86-ы палкі | |||||
4-я палявой артылерыі | 10-ы, 11-ы і 12-ы палкі палявой арт. | |||||
10-я кавалерыйская | 4-я кав. | 8-ы, 10-ы і 13-ы гусарскія палкі | ||||
8-я кав. | была дададзена да 13-га корпуса | |||||
5-ы | Пажоны | 14-я | Пажоны | 27-я (Пажоны) | 71-ы і 72-гі палкі, 5-ы інж. бн., 19-ы мед. атрад | |
29-я (Шопран) | 48-ы і 76-ы палкі | |||||
33-я | Камарам | 65-я (Дзьёр) | 26-ы полк, 3-ці бн. 19-га палка | |||
66-я (Камарам) | 83-ці полк, 3-ці бн. 12-га палка, 5-ы сап. бн., 18-ы мед. атрад | |||||
5-я палявой артылерыі | 13-ы, 14-ы і 15-ы палкі палявой арт., 5-ы палявы гаўбічны полк | |||||
2-я кавалерыйская | Пажоны | 16-я кав. | 3-ці і 5-ы гусарскія палкі, 5-ы ўланскі полк | |||
3-я кав. | была дададзена да 3-га корпуса | |||||
6-ы | Каса | 15-я | Мішкальц | 29-я (Унгвар) | 5-ы і 66-ы палкі | |
30-я (Мішкальц) | 65-ы і 60-ы палкі | |||||
6-я кав. | 14-ы і 15-ы гусарскія палкі | |||||
27-я | Каса | 53-я (Каса) | 25-ы і 34-ы палкі, 20-ы мед. атрад | |||
54-я (Эпер’ес) | 85-ы полк, 4-ы бн. 67-га палка | |||||
6-я палявой артылерыі | 16-ы, 17-ы і 18-ы палкі палявой арт., 6-ы палявы гаўбічны полк | |||||
7-ы | Цемешвар | 17-я | Надзь-Варад | 33-я (Надзь-Варад) | 101-ы полк, 2-гія бн. 37-га і 39-га палкоў | |
34-я (Арад) | 33-ці і 46-ы полк, 7-ы інж. бн. | |||||
34-я | Цемешвар | 67-я (Цемешвар) | 29-ы і 61-ы палкі, 21-ы мед. атрад | |||
68-я (Бела-Црква) | 43-ці полк, 23-ці і 28-ы стралк. бн. | |||||
7-я палявой артылерыі | 19-ы, 20-ы і 21-ы палкі палявой арт., 7-ы палявы гаўбічны полк | |||||
1-я кавалерыйская | Цемешвар | 6-я кав. | была дададзена да 6-га корпуса | |||
7-я кав. | 7-ы і 12-ы гусарскія палкі | |||||
12-ы | Надзьшэбен | 16-я | Надзьшэбен | 31-я (Брашоў) | 2-гі полк, 3-ці бн. 82-га палка | |
32-я (Надзьшэбен) | 31-ы і 64-ы палкі, 22-гі мед. атрад | |||||
12-я кав. | 2-гі і 4-ы гусарскія палкі | |||||
35-я | Калашвар | 69-я (Алба-Юлія) | 50-ы і 51-ы палкі, 12-ы сап. бн. | |||
70-я (Калашвар) | 62-гі і 63-ці палкі | |||||
12-я палявой артылерыі | 34-ы, 35-ы і 36-ы палкі палявой арт., 12-ы палявы гаўбічны полк | |||||
Чэхія Königreich Böhmen Markgrafschaft Mähren | ||||||
8-ы | Прага | 9-я | Прага | 17-я | 91-ы і 102-гі палкі, 11-ы мед. атрад | |
18-я | 73-ці полк, 2-гі бн. 28-га палка | |||||
1-я кав. | 13-ы і 14-ы драгунскія палкі | |||||
19-я | Пільзен | 37-я (Пільзен) | 11-ы і 35-ы палкі | |||
38-я (Будвайс) | 88-ы полк, 3-ці бн. 75-га палка | |||||
8-я палявой артылерыі | 22-гі, 23-ці і 24-ы палкі палявой арт., 8-ы палявы гаўбічны полк | |||||
9-ы | Лайтмерыц | 10-я | Ёзэфштат | 19-я (Ёзэфштат) | 98-ы полк, 4-ы бн. 36-га палка, 12-ы мед. атрад | |
20-я (Кёніграц) | 18-ы і 21-ы палкі | |||||
9-я кав. | 1-ы драгунскі і 11-ы ўланскі палкі | |||||
29-я | Тэрэзінштат | 57-я (Тэрэзінштат) | 42-гі і 92-гі палкі, 13-ы мед. атрад | |||
58-я (Райхенберг) | 74-ы і 94-ы палкі | |||||
9-я палявой артылерыі | 25-ы, 26-ы і 27-ы палкі палявой арт., 9-ы палявы гаўбічны полк | |||||
Харватыя Königreich Kroatien und Slawonien | ||||||
13-ці | Аграм | 7-я | Эсэг | 13-я (Эсэг) | 52-гі і 78-ы палкі, 13-ы сап. бн. | |
14-я (Землін) | 68-ы і 96-ы палкі, 31-ы стралковы бн. | |||||
8-я кав. | 9-ы гусарскі і 12-ы ўланскі палкі | |||||
36-я | Аграм | 71-я (Фіўме) | 79-ы і 79-ы палкі | |||
72-я (Аграм) | 53-ці і 97-ы палкі, 4-ы бн. 16-га палка, 23-ці мед. атрад | |||||
13-я палявой артылерыі | 37-ы, 38-ы і 39-ы палкі палявой арт., 13-ы палявы гаўбічны полк | |||||
Боснія Bosnien-Hercegovina | ||||||
15-ы | Сараева | 31-я | Сараева | 7-я горная | 2-гі бн. 5-га палка, 4-ы бн. 25-га палка, 2-гі бн. 34-га палка, 1-ы бн. 62-га палка, 2-гі бн. 66-га палка, 3-ці бн. 85-га палка, 3-ці бн. 86-га палка | |
8-я горная | 3-ці бн. 35-га палка, 4-ы бн. 53-га палка, 4-ы бн. 58-га палка, 2-гі бн. 95-га палка | |||||
9-я горная | 4-ы бн. 12-га палка, 3-ці бн. 49-га палка, 3-ці бн. 74-га палка, 4-ы бн. 84-га палка | |||||
2-я горнай артылерыі | 6-ы, 10-ы, 11-ы і 12-ы палкі горнай арт. | |||||
5-я крэпасной артылерыі | ||||||
48-я | 10-я горная | 1-ы бн. 48-га палка, 1-ы бн. 90-га палка, 2-гі бн. 92-га палка, 3-ці бн. басн. 1-га палка, 25-ы мед. атрад | ||||
11-я горная | 1-ы бн. 10-га палка, 2-гі бн. 45-га палка, 2-гі бн. 21-га палка, 2-гі бн. 60-га палка, 4-ы бн. 77-га палка, 3-ці бн. басн. 3-га палка | |||||
12-я горная | 1-ы бн. 3-га палка, 2-гі бн. 45-га палка, 2-гі бн. 57-га палка, 1-ы бн. 93-га палка, 2-гі бн. 100-га палка, 3-ці бн. басн. 2-га палка | |||||
Далмацыя Königreich Dalmatien | ||||||
16-ы | Рагуза | 18-я | Мостар | 1-я горная | 1-ы бн. 1-га палка, 4-ы бн. 4-га палка, 1-ы бн. 51-га палка, 1-ы бн. 63-га палка, 1-ы бн. 102-га палка, 26-ы мед. атрад | |
2-я горная | 3-ці бн. 8-га палка, 3-ці бн. 64-га палка, 2-гі бн. 70-га палка, 3-ці бн. 76-га палка, 2-гі бн. 101-га палка | |||||
3-я горная | 2-гі бн. 18-га палка, 4-ы бн. 42-га палка, 3-ці бн. 46-га палка, 4-ы бн. 80-га палка, 2-гі бн. 96-га палка | |||||
6-я горная | 1-ы бн. 6-га палка, 3-ці бн. 38-га палка, 4-s бн. 44-га палка, 4-ы бн. 50-га палка, 4-ы бн. 81-га палка | |||||
13-я горная | 22-гі полк, 3-ці бн. басн. 4-га палка | |||||
47-я | Кастэль-Нуова | 4-я горная | 2-гі бн. 52-га палка, 3-ці бн. 69-га палка, 24-ы мед. атрад | |||
5-я горная | 1-ы бн. 22-га палка, 3-ці бн. 31-га палка | |||||
14-я горная | 4-ы бн. 33-га палка, 1-ы бн. 61-га палка, 2-гі бн. 72-га палка, 1-ы бн. 91-га палка, 1-ы бн. 98-га палка | |||||
3-я горнай артылерыі | 4-ы, 7-ы і 13-ы палкі горнай арт. | |||||
Галіцыя Königreich Galizien und Lodomerien | ||||||
1-ы | Кракаў | 5-я | Ольмуц | 9-я (Ольмуц) | 54-ы і 93-ы палкі, 6-ы мед. атрад | |
10-я (Тропау) | 1-ы і 13-ы палкі | |||||
12-я | Кракаў | 23-я (Кракаў) | 3-ці, 56-ы і 100-ы палкі | |||
24-я (Тарнаў) | 20-ы і 57-ы палкі, 1-ы стралк. бн., 15-ы мед. атрад | |||||
7-я кавалерыйская | Кракаў | 11-я кав. | 10-ы драгунскі і 2-гі ўланскі палкі | |||
20-я кав. | 12-ы драгунскі і 3-ці ўланскі палкі | |||||
Карпуснога падпарадкавання | 1-я палявой артылерыі | 1-ы, 2-гі і 3-ці палкі палявой арт., 1-ы палявы гаўбічны полк | ||||
2-я крэпасной артылерыі | 2-гі полк крэпасной артылерыі | |||||
10-ы | Пшэмысль | 2-я | Ярослаў | 3-я (Жэшаў) | 40-ы полк | |
4-я (Ярослаў) | 89-ы і 90-ы палкі | |||||
24-я | Пшэмысль | 47-я | 9-ы і 45-ы палкі, 10-ы сап. бн. | |||
48-я | 10-ы і 77-ы палкі, 10-ы інж. бн., 3-ці мед. атрад | |||||
6-я кавалерыйская | Ярослаў | 5-я кав. | 6-ы і 8-ы драгунскія палкі | |||
14-я кав. | 11-ы гусарскі і 6-ы ўланскі палкі | |||||
Карпуснога падпарадкавання | 10-я палявой артылерыі | 28-ы, 29-ы і 30-ы палкі палявой арт., 10-ы палявы гаўбічны полк | ||||
11-ы | Лемберг | 11-я | Лемберг | 21-я | 55-ы і 80-ы палкі, 11-ы сап. бн. | |
22-я | 15-ы і 30-ы палкі, 14-ы мед. атрад | |||||
30-я | 59-я | 41-ы полк, 1-ы бн. 24-га палка | ||||
60-я | 58-ы і 95-ы палкі, 32-гі стралк. бн. | |||||
4-я кавалерыйская | 21-я кав. | 9-ы і 15-ы драгунскія, 1-ы ўланскі палкі | ||||
8-я кавалерыйская | Станіслаў | 13-я кав. | 7-ы драгунскі і 8-ы ўланскі палкі | |||
15-я кав. | 2-гі драгунскі і 13-ы ўланскі палкі | |||||
Карпуснога падпарадкавання | 11-я палявой артылерыі | 31-ы, 32-гі і 33-ці палкі палявой арт., 11-ы палявы гаўбічны полк |
Воінскія званні
правіць
Пяхота | Кавалерыя | Артылерыя | Стралковыя часці | Знакі адрознення | |
---|---|---|---|---|---|
Радавыя | Heer | Горныя стралкі | |||
ням.: Infanterist венг.: Honvéd польск.: Szeregowy чэшск.: Vojín рум.: Soldat харв.: Vojnik (Радавы) |
Dragoner Husar Ulan (Кавалерыст) |
Kanonier (Кананір) |
Jäger Myslivec (Стралок) |
||
ням.: Gefreiter венг.: Őrvezető чэшск.: Svobodník рум.: Fruntaș харв.: Razvodnik італ.: Caporale (Яфрэйтар) |
Gefreiter | Vormeister Főtűzér |
Patrouilleführer Járőrvezető |
||
Унтэр-афіцэры | Heer | Горныя стралкі | |||
ням.: Korporal венг.: Tizedes польск.: Kapral чэшск.: Desátník рум.: Caporal харв.: Desetnik (Малодшы сяржант) |
Korporal Tizedes |
Geschütz-Vormeister | Unterjäger | ||
ням.: Zugsführer венг.: Szakaszvezető польск.: Sierżant чэшск.: Četař рум.: Sergent харв.: Vodnik (Сяржант) |
Zugsführer Szakaszvezető |
Zugsführer Szakaszvezető |
Zugsführer Szakaszvezető |
||
ням.: Feldwebel венг.: Őrmester чэшск.: Šikovatel рум.: Plutonier польск.: Starszy sierżant харв.: Narednik (Старшы сяржант) |
Wachtmeister Őrmester |
Feuerwerker Tűzmester | OberjägerFővadász | ||
ням.: Kadett-Feldwebel венг.: Hadapród őrmester (скар. Hadapród) харв.: Kadet-narednik (Кадэт-сяржант; Кадэт пасля 1908 года) |
Kadett-Wachtmeister (Kadett) |
Kadett-Feuerwerker (Kadett) |
Kadett-Oberjäger (Kadett) |
||
ням.: Stabsfeldwebel венг.: Törzsőrmester/ чэшск.: Štábní šikovatel польск.: Sierżant-major харв.: Stožerni narednik (Першы Сяржант пасля 1913 — знакі адрознення да 1914 года) |
Stabs-Wachtmeister | Stabs-Feuerwerker | Stabs-Oberjäger | ||
ням.: Stabs-Feldwebel венг.: Törzsőrmester чэшск.: Štábní šikovatel рум.: Plutonier-major польск.: Sierżant-major харв.: Stožerni narednik (Першы Сяржант, знакі адрознення пасля 1914 года) |
Stabs-Wachtmeister | Stabs-Feuerwerker | Stabs-Oberjäger | ||
ням.: Offiziersstellvertreter (пасля 6 чэрвеня 1915 года) венг.: Tiszthelyettes чэшск.: Důstojnický zástupce рум.: Locțiitor de ofițer харв.: Časnički namjesnik (Прапаршчык) |
Offiziersstellvertreter | Offiziersstellvertreter | Offiziersstellvertreter | ||
Кандыдаты ў афіцэры | Heer | Горныя стралкі | |||
ням.: Kadett-Offiziersstellvertreter венг.: Hadapród-Tiszthelyettes чэшск.: Kadet-časnički zamjenik (Афіцэр-кадэт) (да 1908 года) |
Kadett-Offiziersstellvertreter | Kadett-Offiziersstellvertreter | Kadett-Offiziersstellvertreter | ||
ням.: Fähnrich (з 1908) венг.: Zászlós рум.: Stegar чэшск.: Praporčík харв.: Zastavnik польск.: Chorąży (Фенрых) (з 1908 года — замяніў званне Афіцэр-кадэта) |
Fähnrich | Fähnrich | Fähnrich | ||
Малодшыя афіцэры | Heer | Горныя стралкі | |||
ням.: Leutnant венг.: Hadnagy польск.: Podporucznik рум.: Locotenent харв.: Poručnik італ.: Tenente (Лейтэнант) |
Leutnant | Leutnant | Leutnant | ||
ням.: Oberleutnant венг.: Főhadnagy рум.: Locotenent-major польск.: Porucznik харв.: Natporučnik (Старшы лейтэнант) |
Oberleutnant | Oberleutnant | Oberleutnant | ||
Капітаны | Heer | Горныя стралкі | |||
ням.: Hauptmann венг.: Százados польск.: Kapitan рум.: Căpitan харв.: Satnik італ.: Capitano (Капітан) |
Rittmeister | Hauptmann | Hauptmann | ||
Штабныя афіцэры | Heer | Горныя стралкі | |||
ням.: Major венг.: Őrnagy рум.: Maior харв.: Bojnik італ.: Maggiore (Маёр) |
Major | Major | Major | ||
ням.: Oberstleutnant венг.: Alezredes рум.: Locotenent-colonel харв.: Potpukovnik (Падпалкоўнік) |
Oberstleutnant | Oberstleutnant | Oberstleutnant | ||
ням.: Oberst венг.: Ezredes рум.: Colonel польск.: Pułkownik харв.: Pukovnik (Палкоўнік) |
Oberst | Oberst | Oberst |
Генералы
правіцьПяхота | Кавалерыя | Артылерыя | Стралковыя часці | Знакі адрознення | |
---|---|---|---|---|---|
ням.: Generalmajor | венг.: Vezérőrnagy | рум.: General-maior | харв.: General-bojnik | італ.: Maggiore Generale (бел.: Генерал-маёр, але ў рэчаіснасці адпавядаў званню брыгадны генерал). |
|||||
ням.: Feldmarschall-Leutnant | венг.: Altábornagy | харв.: Podmaršal | італ.: Marseciallo Tenente (бел.: Фельдмаршал лейтэнант, эквіваленты Генерал-маёру). |
|||||
Генерал рода войск (бел.: Генерал-лейтэнант) | |||||
|
няма эквівалента | ||||
з 1915 ням.: Generaloberst | венг.: Vezérezredes | харв.: General-pukovnik | чэшск.: Generalplukovnik | польск.: General pulkownik | славенск.: General Polkovnik |
|||||
ням.: Feldmarschall | венг.: Tábornagy | харв.: Feldmaršal | рум.: Mareșal | польск.: Marszałek (Фельдмаршал) |
Першая сусветная вайна
правіцьУ ліпені 1914 года у складзе Аўстра-венгерскай арміі знаходзіліся:
- 36 000 афіцэраў
- 414 000 прапаршчыкаў, унтэр-афіцэраў і салдат
- прыблізна 87 000 каней
- 1 200 гармат рознага калібра
Пасля аб’яўлення вайны было мабілізавана 3,35 мільёна чалавек (уключаючы і першую хвалю рэзервістаў і новабранцаў).
Фармальна Аўстра-венгерская армія была пад началам імператара Франца Іосіфа I, але ў 1914 годзе яму было ўжо 84 гады, таму фактычна армія знаходзілася пад камандаваннем начальніка Генеральнага штаба Конрада фон Гётцэндорфа. Конрад аддаваў перавагу агрэсіўнай знешняй палітыке і настойваў на ваенным вырашэнні аўстра-венгерскіх тэрытарыяльных спрэчак з Італіяй і Сербіяй[1].
11 ліпеня 1914 года Іосіф I прызначыў Вярхоўным галоўнакамандуючым эрцгерцага Фрыдрыха. Меркавалась, што гэта прызначэнне не будзе перашкаджаць аператыўным і тактычным планам Гётцэндорфа. Фрыдрых заставаўся на сваёй пасадзе да лютага 1917 года, калі абавязкі Вярхоўнага ўсклаў на сябе новы імператар Карл I.
Афіцыйныя абазначэнні былі наступныя:
- палкі агульнай арміі пазначаліся як «Імперскія і каралеўскія» (ням.: kaiserlich und königlich (k.u.k.); венг.: Császári és Királyi)
- Аўстрыйскі Ландвер пазначаўся «Імперскія-каралеўскія» і меў прэфікс «k.k.» (ням.: kaiserlich-königlich)
- Часці Венгерскага Гонведа мелі назву «Каралеўскія Венгерскія» (ням.: königlich ungarisch)
1915 год
правіцьУ пачатку 1915 года Узброеныя сілы налічвалі 63 дывізіі, з якіх 51 (80% агульнага складу Узброеных сіл) ваявала супраць рускіх, 8 (13% агульнага складу Узброеных сіл) супраць сербскіх войскаў, а 4 дывізіі (7% агульнага складу Узброеных сіл) знаходзіліся на мяжы з Італіяй.
У сувязі з уступленнем у вайну Італіі, Аўстра-Венгрыя засяродзіла супраць яе 21 дывізію [2], тады як на Усходнім фронце доля войскаў скарацілася да 40 [3], а на Сербскім да 8[4] дывізій.
1916 год
правіцьНа пачатку 1916 года канцэнтрацыя войскаў на Балканах зменшылася, нязначна павялічыўшыся на рускім[5] і італьянскім[6] франтах. Праз паўгода на Усходнім фронце знаходзілася 45 [5], на італьянскім 30 [7] дывізій, і толькі 2 дывізіі[8] на Балканах.
1917 год
правіцьУ лютым 1917 года Узброеныя сілы Аўстрыі складаліся з больш, чым 80 дывізій, 60% з якіх былі на рускім фронце. Агульная колькасць Узброеных сіл Германіі і Аўстрыі на ўсіх франтах складала больш за 140 дывізій.
У ходзе рускага наступлення 1917 года яму супрацьстаялі да 90 германскіх, больш за 50 аўстрыйскіх, 4 турэцкія і 2 балгарскія дывізіі.
На Адрыятыцы супраць Італіі было сканцэнтравана 33[6], на Балканах — 3 дывізіі[9]. Да моманту Брэсцкага міру супраць Расіі і Італіі ваявалі па 44 аўстрыйскія дывізіі.
1918 год
правіць16 дывізій прынялі ўдзел у акупацыі Расійскай Імперыі, але тры чвэрці войскаў да восені 1918 года знаходзіліся на італьянскім фронце, 2 дывізіі заставаліся на Балканах і 2 дывізіі былі перакінутыя на падтрымку германскіх дзеянняў супраць Францыі[10].
Зноскі
- ↑ Archived copy(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 7 лютага 2009. Праверана 17 лютага 2009.
- ↑ 30% агульнага складу Узброеных сілаў
- ↑ 7% агульнага складу Узброеных сілаў
- ↑ 12% агульнага складу Узброеных сілаў
- ↑ а б 60% агульнага складу Узброеных сілаў
- ↑ а б 36% агульнага складу Узброеных сілаў
- ↑ 40% агульнага складу Узброеных сілаў
- ↑ 2,5% агульнага складу Узброеных сіл
- ↑ 3% агульнага складу Узброеных сілаў
- ↑ Часовой. 1930 — № 27. — С. 6—7.
Літаратура
правіць- Генштаб. Узброеныя сілы Аўстра-Венгрыі. Частка 1 = Вооруженныя силы Австро-Венгріи. Часть 1. — С-Пецярбург: Ваенная тыпаграфія, 1912. — 340 с.