Сыма Гуан (10191086) — кітайскі гісторык, філосаф, дзяржаўны дзеяч.

Сыма Гуан
Дата нараджэння 1019[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 1086[1][2][…]
Месца смерці
Грамадзянства
Бацька Сыма Чы[d][3]
Жонка Чжан Сі[d][3]
Род дзейнасці гісторык, палітык, пісьменнік, лексікограф
Навуковая сфера гісторыя Кітая
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Сыма Цзюнь-шы нарадзіўся ў горадзе Шаньчжоў павета Ся (сучасная правінцыя Шаньсі) у сям'і буйнога саноўніка, у 1038 атрымаў вышэйшую навуковую ступень цзіньшы. Займаў высокія пасады ва ўрадзе, быў членам акадэміі Ханьлінь.

Палітычная дзейнасць правіць

Сыма Гуан быў ідэйным правадыром так званай «старой партыі» (цзю дан) — групоўкі, што процідзейнічала рэформам Ван Аньшы.

Сыма Гуан рэфармаваў зямельныя адносіны ў Кітаі. Ён здолеў пераадолець аграрны крызіс, які доўжыўся з VIII стагоддзя, шляхам здачы ў арэнду імператарскіх зямельных уладанняў і падзелу буйных нерэнтабельных прыватных гаспадарак. З гэтага часу Кітай стаў краінай дробных арандатараў.

Філасофія правіць

Галоўны стваральнік неаканфуцыянства Чжу Сі прылічаў Сыма Гуана да самых выдатных мысліцеляў эпохі Паўночнай Сун (960—1127) — «шасці настаўнікаў» — нароўні з Шао Юнам, Чжоў Дуньі, Чэн І, Чэн Хао і Чжан Цзаем.

Зноскі

  1. а б Міжнародны ідэнтыфікатар стандартных найменняў — 2012. Праверана 13 жніўня 2015.
  2. а б Swartz A. Sima Guang // Open Library — 2007. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б China Biographical Database

Літаратура правіць