Сыма Гуан
Сыма Гуан (1019—1086) — кітайскі гісторык, філосаф, дзяржаўны дзеяч.
| Сыма Гуан | |
|---|---|
 | |
| Дата нараджэння | 1019[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 1086[1][2][…] |
| Месца смерці |
|
| Грамадзянства | |
| Бацька | Сыма Чы[d][3] |
| Жонка | Чжан Сі[d][3] |
| Род дзейнасці | гісторык, палітык, пісьменнік, лексікограф |
| Навуковая сфера | гісторыя Кітая |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія правіць
Сыма Цзюнь-шы нарадзіўся ў горадзе Шаньчжоў павета Ся (сучасная правінцыя Шаньсі) у сям'і буйнога саноўніка, у 1038 атрымаў вышэйшую навуковую ступень цзіньшы. Займаў высокія пасады ва ўрадзе, быў членам акадэміі Ханьлінь.
Палітычная дзейнасць правіць
Сыма Гуан быў ідэйным правадыром так званай «старой партыі» (цзю дан) — групоўкі, што процідзейнічала рэформам Ван Аньшы.
Сыма Гуан рэфармаваў зямельныя адносіны ў Кітаі. Ён здолеў пераадолець аграрны крызіс, які доўжыўся з VIII стагоддзя, шляхам здачы ў арэнду імператарскіх зямельных уладанняў і падзелу буйных нерэнтабельных прыватных гаспадарак. З гэтага часу Кітай стаў краінай дробных арандатараў.
Філасофія правіць
Галоўны стваральнік неаканфуцыянства Чжу Сі прылічаў Сыма Гуана да самых выдатных мысліцеляў эпохі Паўночнай Сун (960—1127) — «шасці настаўнікаў» — нароўні з Шао Юнам, Чжоў Дуньі, Чэн І, Чэн Хао і Чжан Цзаем.
Зноскі
Літаратура правіць
- Сыма́ Гуа́н // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 320. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).