Сілезскае ваяводства (1920—1939)

аўтаномны рэгіён міжваеннай Польскай Рэспублікі (1920-1939)

Сілезскае ваяводства (польск.: Województwo śląskie) — аўтаномная адміністрацыйная адзінка ў міжваеннай Польскай Рэспубліцы. Цэнтр — Катавіцы.

Сілезскае ваяводства
польск.: Województwo śląskie
Герб
Герб
Краіна
Уваходзіць у
Адміністрацыйны цэнтр
Дата ўтварэння 15 ліпеня 1920
Дата скасавання 1945
Плошча
  • 5 122 км²
Сілезскае ваяводства на карце
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя правіць

Прававой асновай аўтаноміі польскай часткі Верхняй Сілезіі і польскай часткі Цешынскай Сілезіі стаў канстытуцыйны акт Сейма ад 15 ліпеня 1920 года. Ён дзейнічаў да канца міжваеннага перыяду. У літаратуры адзначаецца, што рашэнне польскага Сейма стала своеасаблівым адказам на ўзняцце Рэйхстагам 14 кастрычніка 1919 года Апольскага рэгенцтва ў ранг правінцыі. Статут гарантаваў аўтаномію той часткі Верхняй Сілезіі і частак Цешынскага княства, якія ўвойдуць у межы Польскай дзяржавы.

Рэальна ваяводства было створана менш чым праз два гады, у чэрвені 1922 года, пасля падпісання дагавора ў Жэневе 15 мая 1922 года. У кастрычніку 1938 года частка Заользя (заходняй частцы Цешынскай Сілезіі за ракой Ользай) была ўключана ў склад Сілезскага ваяводства.

У выніку пачатку Другой сусветнай вайны ў верасні 1939 года ваяводскія ўлады эвакуіравалі разам з прэзідэнтам і ўрадам на эміграцыю. Сілезскі сейм, як адзіны заканадаўчы орган у Польшчы, не быў распушчаны ўказам прэзідэнта. Акупаваныя землі Сілезскага ваяводства ўказам Адольфа Гітлера ад 8 кастрычніка 1939 года былі непасрэдна далучаны да Трэцяга рэйха.

У 1944 годзе Польскі камітэт нацыянальнага вызвалення скасаваў адміністрацыйны падзел акупантаў і аднавіў польскі адміністрацыйны падзел. Але 9 мая 1945 года польская адміністрацыя ў заходняй частцы Цешынскай Сілезіі была ліквідавана Чырвонай Арміяй, а ўлада перайшла да Чэхаславакіі.

Гарады правіць