Сімеон Дэні Пуасон

Сімеон Дэні Пуасон (фр.: Siméon Denis Poisson; 21 чэрвеня 1781, Піціўе, Францыя — 25 красавіка 1840, Со) — знакаміты французскі фізік і матэматык.

Сімеон Дэні Пуасон
Siméon Denis Poisson
Дата нараджэння	21 чэрвеня 1781(1781-06-21)[…]
Месца нараджэння	Піціўе, Францыя
Дата смерці	25 красавіка 1840(1840-04-25)[…] (58 гадоў)
Месца смерці	Со, О-дэ-Сен, Францыя, Францыя
Месца пахавання	Пер-Лашэз
Грамадзянства	Францыя
Дзеці	Anne-Denise-Joséphine-Marie Poisson[d], Marie-Alexandrine Poisson[d] і Simeon Jean Charles Poisson[d]
Род дзейнасці	матэматык, астраном, фізік, выкладчык універсітэта, палітык, статыстык
Навуковая сфера	фізіка, матэматыка
Месца працы	Політэхнічная школа, Бюро даўгот, Факультэт навук Сарбоны, Ваенная школа Сен-Сир
Альма-матар	Політэхнічная школа
Навуковы кіраўнік	Жазеф Луі Лагранж
Вядомыя вучні	Мішэль Шаль, Петэр Густаў Лежэн-Дзірыхле, Жазеф Ліўвіль, Садзі Карно
Вядомы як	Размеркаванне Пуасона, Ураўненне Пуасона, Дужка Пуасона, Інтэграл Пуасона, Каэфіцыент Пуасона
Член у	Парыжскае філаматычнае таварыства[d] Лонданскае каралеўскае таварыства Шведская каралеўская акадэмія навук Французская акадэмія навук Бюро даўжынь[d] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Пецярбургская акадэмія навук Пруская акадэмія навук Нацыянальная акадэмія навук Італіі[d] Турынская акадэмія навук[d]
Узнагароды	Медаль Коплі (1832)
Подпіс
Сімеон Дэні Пуасон на Вікісховішчы

Бацька яго, салдат гановерскіх войскаў, дэзерціраваў з прычыны ўціску афіцэра, займаў нязначную адміністрацыйную пасаду ў горадзе Піціўе (у дэпартаменце Луары). Тут у 1781 г. нарадзіўся Пуасон. Калі сын дасягнуў падлеткавага ўзросту, бацька сам стаў яго навучаць, мяркуючы пасля накіраваць па натарыяльнай спецыяльнасці. Аднак, не бачачы, як яму здавалася, у сына здольнасцей да разумовай працы, вырашыў аддаць яго ў навучанне цырульніку. Але маладому Пуасону аднойчы даручана было зрэзаць нарыў на руцэ хворага дзіцяці, а на наступны ж дзень пацыент ад гэтай аперацыі памёр, што прывяло ў крайні адчай маладога Пуасона; ён наадрэз адмовіўся працягваць вучэнне і вярнуўся да свайго бацькі. Тады пачалася рэвалюцыя, і бацька Пуасона паспеў атрымаць больш высокую пасаду. Здарылася так, што сшыткі часопіса Політэхнічнай школы трапілі ў рукі маладога Пуасона, які пачаў праглядаць іх, і рашаць задачы, знаходзіць верныя рашэнні. Тады бацька змясціў яго ў цэнтральную школу, у Фантэнбло. Адзін з выкладчыкаў, адкрыўшы ў вучне незвычайныя здольнасці, пачаў займацца з ім і потым падрыхтаваў яго да іспыту ў політэхнічную школу, куды ў 1798 г. 17-гадовы Пуасон паступіў першым па іспыту.

Літаратура

• А. А. Гусак, Г. М. Гусак, А. А. Брычыкава «Даведнік па вышэйшай матэматыцы», Мн., «ТетраСистемс», 2007, С.549

Гл. таксама

• Размеркаванне Пуасона
• Дужкі Пуасона
• Інтэграл Пуасона
• Каэфіцыент Пуасона
• Ураўненне Пуасона

Спасылкі

• Джон Дж. О’Конар і Эдмунд Ф. Робертсан. Сімеон Дэні Пуасон(англ.)  у архіве MacTutor.
• Сімеон Дэні Пуасон(англ.)  у праекце «Матэматычная генеалогія».