Тамаш Жаброўскі
Тамаш Жаброўскі (25 лістапада 1714, Новагародскі павет — 18 сакавіка 1758, Вільня) — рымска-каталіцкі дзеяч, матэматык, архітэктар. Магістр філасофіі і вольных навук. Прадстаўнік мастацтва ракако[1].
| Тамаш Жаброўскі | |
|---|---|
| Tomasz Żebrowski | |
 Ігнацый Эгенфельдэр. Партрэт з малюнкам абсерваторыі (XVIII стагоддзе) | |
| Дата нараджэння | 24 лістапада 1714 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 18 сакавіка 1758 (43 гады) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Род дзейнасці | матэматык, астраном, архітэктар |
| Месца працы | |
| Альма-матар | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
правіцьНарадзіўся ў 1714 годзе ў шляхецкай сям’і пад Наваградкам, у вёсцы Мітраполь. 6 жніўня 1734 г. уступіў у Вільні ў Таварыства Ісуса. Навучаўся ў Навагрудскім езуіцкім калегіуме[2], а потым на філасофскім (1735—1738)[1] і тэалагічным (1740—1744) факультэтах Віленскай акадэміі[2]. Выкладаў паэтыку і рыторыку ў Ілуксцінскім езуіцкім калегіуме (1745—1746), быў прэфектам будаўніцтва ў рэзідэнцыі езуітаў у Бабруйску (1746). Прафесар філасофіі і прэфект бурсы ў Крожскім езуіцкім калегіуме (1746—1748), міністр (намеснік рэктара па адміністрацыйна гаспадарчых пытаннях) і прэфект будаўніцтва ў віленскім навіцыяце (1748—1750). У 1750—1752 гг. вывучаў матэматыку, фізіку, астраномію і архітэктуру ў Вене і Празе[1][3].
Пасля вяртання на Радзіму працаваў у Віленскай езуіцкай акадэміі (1752—1758), дзе нанова арганізваў выкладанне матэматыкі, стварыў кабінет эксперыментальнай фізікі і астранамічную абсерваторыю, а таксама сам выкладаў матэматыку і дакладныя навукі. У 1752 г. атрымаў у Акадэміі ступень магістра філасофіі і вольных навук[3]. Будаўніцтва астранамічнай абсерваторыі ў стылі ракако вялося паводле распрацаванага ім плану, атрымаў на будаўніцтва сродкі ад мецэнаткі Альжбеты Пузыні-Агінскай, кіраваў будаўніцтвам. Некаторы час выкладаў у Полацкім езуіцкім калегіуме[1].
Памёр ў 1758 годзе ў Вільні. Засталіся рукапісы лекцый Т. Жаброўскага па логіцы і матэматыцы[3].
Творчасць
правіцьАсноўныя архітэктурныя работы: заканчэнне езуіцкага касцёла ў Бабруйску (1745—1746); перабудова касцёла св. Ігнація (1748—1750), астранамічнай абсерваторыі Акадэміі (1752—1753), перабудова касцёла св. Яна (1756—58; усе ў Вільні), будаўніцтва касцёла ў Ілуксце[3], выкананне інтэр’еру кальвінскага збору ў Жодзішках Смаргонскага раёна (1757—1766), праект касцёла бенедыкцінак у Крожах (Літва). Кіраваў будаўніцтвам Полацкага езуіцкага калегіума, праектаваў (каля 1750 г.) палац Агінскага ў Гануце (цяпер в. Ручыца) Ашмянскага павета[1].
Зноскі
правіць- ↑ а б в г д Жаброўскі Томаш // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — ISBN 5-85700-078-5.
- ↑ а б Госцеў А. Жаброўскі Тамаш // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Дзятлаўскага раёна / Рэдкал. П. М. Бараноўскі, І. Я. Скарынкін — Мн.: Універсітэцкае, 1997.
- ↑ а б в г Grzebień, L. (Ed.), Encyklopedia Wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, 1996.
Літаратура
правіць- Жаброўскі Томаш // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — ISBN 5-85700-078-5.
- Госцеў А. Жаброўскі Тамаш // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Дзятлаўскага раёна / Рэдкал. П. М. Бараноўскі, І. Я. Скарынкін — Мн.: Універсітэцкае, 1997.— 398 с.: іл. ISBN 985-09-0068-7
- Жаброўскі Тамаш // Мысліцелі і асветнікі Беларусі. Энцыклапедычны даведнік / гал. рэд. Б. I. Сачанка. — Мінск: Беларуская энцыклапедыя, 1995. — С. 211—213. — 672 с. — 6 000 экз. — ISBN 985-11-0016-1. (бел.)
- Календарыюм // «Czasopis» № 11/2004
- Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564—1995 / oprac. L. Grzebień. — Kraków : Wyd-wo WAM, 1996. — 882 s.
- Жаброўскі Тамаш // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 304. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Спасылкі
правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Тамаш Жаброўскі- Жаброўскі Тамаш (Томаш) на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»
