Трыста́н Тцара́; сапраўднае імя і прозвішча Самі (Самуэль) Розеншток, рум.: Sami Rosenstock; 14 красавіка 1896, Майнешці, Румынія24 снежня 1963, Парыж) — румынскі і французскі паэт яўрэйскага паходжання.

Трыстан Тцара
рум.: Tristan Tzara
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні фр.: Samuel Rosenstock
Дата нараджэння 16 красавіка 1896(1896-04-16)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 24 снежня 1963(1963-12-24)[5][5][…] (67 гадоў)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Жонка Грэта Кнутсан
Дзеці Christophe Tzara[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці калекцыянер мастацтва, паэт, пісьменнік, дыпламат, кінарэжысёр, перакладчык, драматург, эсэіст, кампазітар, перформер, літаратурны крытык, змагар Французскага супраціву, рысавальнік, фатограф, актывіст
Гады творчасці з 1912
Кірунак Дадаізм і сюррэалізм
Жанр паэзія і памфлет
Мова твораў французская
Грамадская дзейнасць
Партыя
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Жыццёвы і творчы шлях

правіць

Заснавальнік дадаізму («Першая нябесная прыгода спадара Антыпірыну», 1916; «25 вершаў», 1918; «7 маніфестаў дзядзькі», 19161924). Пазней дзейны ўдзельнік сюррэалісцкага руху («Эсэ пра становішча паэзіі», 1931). Адзін з заснавальнікаў часопіса «Знак» («Simbolul»).

У 1936 уступіў ва Французскую камуністычную партыю. Браў удзел у Супраціўленні. У 1956 выйшаў з шэрагаў ФКП у знак пратэсту супраць прыгнечання Венгерскага паўстання сіламі савецкай арміі. Пахаваны ў Парыжы, на могілках Манпарнас.

Літаратура пра паэта

правіць
  • Soupault Ph. Tristan Tzara. — Paris: Europe etc., 1975.
  • Girault J., Lecherbonnier B. Tristan Tzara, le surréalisme et l’internationale poétique. — Paris: Harmattan, 2000.
  • Buot F. Tristan Tzara: l’homme qui inventa la révolution dada. — Paris: Grasset, 2002.
  • Nicaise Chr. Tristan Tzara, les livres. — Rouen: Instant perpétuel, 2005.
  • Béhar H. Tristan Tzara. — Paris: Oxus, 2005.
  • Forcer St. Modernist song: the poetry of Tristan Tzara. — Leeds: Legenda, 2006.
  • Сануйе М. Дада в Париже. — М.: Ладомир, 1999. — 638 с — ISBN 5-86218-345-0.
  • Парнах В. Жирафовидный истукан: 50 стихотворений, переводы, очерки, статьи, заметки. — М.: «Пятая страна», «Гилея», 2000. — 222 с — ISBN 5-901250-01-X.

Зноскі

  1. Person Profile // Internet Movie Database — 1990. Праверана 18 кастрычніка 2015.
  2. Tristan Tzara // ISFDB — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б пасведчанне аб смерці Праверана 17 сакавіка 2021.
  4. а б Czech National Authority Database Праверана 22 лютага 2024.
  5. а б (unspecified title) Праверана 25 снежня 2018.
  6. Museum of Modern Art online collection Праверана 4 снежня 2019.
  7. Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif — 1947. — ISSN 0242-6773
  8. а б https://books.google.co.jp/books?id=05BuDAAAQBAJ&pg=PT126&lpg=PT126&dq=tristan+Tzara+%22partidul+comunist%22&source=bl&ots=flYDwnJxkz&sig=kOm_f5bWYF81ngEOpxyP3MKzZmk&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjA9fHG_bzVAhVKUbwKHQt1CkcQ6AEIPDAD#v=onepage&q=tristan%20Tzara%20%22partidul%20comunist%22&f=false

Спасылкі

правіць