Тэадор Сведберг

Тэадор Сведберг
Тэадор Сведберг
	шведск.: Theodor Svedberg
Дата нараджэння	30 жніўня 1884[…]
Месца нараджэння	Вальбу, Швецыя
Дата смерці	25 лютага 1971[…] (86 гадоў)
Месца смерці	Копарберг, Швецыя
Грамадзянства	Швецыя;
Жонка	Andrea Andreen[d]
Дзеці	Elias Svedberg[d] і Hillevi Svedberg[d]
Род дзейнасці	хімік, выкладчык універсітэта, дзеяч мастацтваў
Навуковая сфера	біяхімія
Месца працы	Упсальскі ўніверсітэт
Альма-матар	Упсальскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Oskar Widman[d] і Carl Benedicks[d]
Вядомыя вучні	Арнэ Тыселіус
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства; Леапальдзіна[d]; Шведская каралеўская акадэмія навук; Акадэмія навук СССР[d]; Каралеўскае фізіяграфічнае таварыства ў Лундзе[d]; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук[d]; Расійская акадэмія навук; Амерыканскае філасофскае таварыства[d]; Нацыянальная акадэмія навук ЗША;
	Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне (1926) Ганаровы доктар Каралеўскага тэхналагічнага інстытута (1944)
	Тэадор Сведберг на Вікісховішчы

Тэадор Сведберг (шведск.: Theodor Svedberg; 30 жніўня 1884, Вальбу — 26 лютага 1971, Копарберг) — шведскі фізіка-хімік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі ў 1926 годзе за яго працу па дысперсным сістэмам.

БіяграфіяПравіць

У 1907 годзе скончыў Упсальскі ўніверсітэт і працаваў там жа (з 1921 года прафесар). З 1949 года дырэктар інстытута ядзернай хіміі (Інстытут Г. Вернера) у г. Упсала.

Аўтар навуковых прац пераважна па калоіднай хіміі, электрафарэзе, фізікахіміі бялкоў.

Эксперыментальна пацвердзіў (1906) распрацаваную А. Эйнштэйнам і М. Смалухоўскім тэорыю броўнаўскага руху. даказаў рэальнасць існавання малекул.

Прапанаваў метад ультрацэнтрыфугавання для выдалення калоідных часціц з раствораў (1919), у т.л. для седыментацыі бялкоў.

Стварыў першую аналітычную ультрыцэнтрыфугу, якая забяспечвала паскарэнне 5×10³×g (1923).

Вызначыў малекулярную масу і форму малекул бялкоў (1926).

Член Шведскай АН (1912), замежны член АН СССР (1966).

Быў жанаты на Андрэа Андрэен (1888-1972), дзеячцы міжнароднага жаночага дэмакратычнага руху, лаўрэата Міжнароднай Сталінскай прэміі «За ўмацаванне міру паміж народамі» (1953).

Навуковыя працыПравіць

Die Existenz der Moleküle, Lpz., 1912
Colloid chemistry, N. Y., 1924

Зноскі

↑ ^1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 Theodor Svedberg // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ The Svedberg // Нацыянальны музей Швецыі — 1792. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q842858"></a>
↑ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/575982/Theodor-HE-Svedberg
↑ https://academictree.org/chemistry/peopleinfo.php?pid=73714
↑ https://academictree.org/chemistry/peopleinfo.php?pid=49860
↑ NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

ЛітаратураПравіць

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).

СпасылкіПравіць

	Тэадор Сведберг на Вікісховішчы

Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (англ.)
Профіль Теадора Сведберга на афіцыйным сайце РАН

[_476e4bd46aaea749-1] 1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[_07a48f5854847972-2] 2,0 ^2,1 Theodor Svedberg // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[_b854bd2e5be146f0-3] The Svedberg // Нацыянальны музей Швецыі — 1792. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q842858"></a>

[_8b63d9f700ab07ac-4] ttp://www.britannica.com/EBchecked/topic/575982/Theodor-HE-Svedberg

[_c413cca5048bda10-5] ttps://academictree.org/chemistry/peopleinfo.php?pid=73714

[_f6b9884dce3ab468-6] ttps://academictree.org/chemistry/peopleinfo.php?pid=49860

[_6f91517a68bd0f9b-7] NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]