Публічнае акцыянернае таварыства «Украінская чыгунка» (укр.: акціонерне товариство «Українська залізниця»^[4], скар. АТ «Укрзалізныця» (укр.: АТ «Укрзалізниця»)) — украінскае дзяржаўнае прадпрыемства, акцыянернае таварыства з 2018 года, асноўнай сферай дзейнасці якога з’яўляюцца перавозкі чыгуначным транспартам.

Дэ-факта з’яўляецца дзяржаўным прадпрыемствам-манапалістам у сферы чыгуначных перавозак.

Гісторыя правіць

Пасля атрымання ў 1991 годзе Украінай незалежнасці паўстала пытанне арганізацыі грузавых і пасажырскіх перавозак па тэрыторыі краіны. Для эфектыўнага кіравання чыгуначным транспартам і забеспячэння патрэбаў гаспадаркі і насельніцтва ў перавозках Кабінет Міністраў Украіны 14 снежня 1991 года выдаў пастанову «Аб стварэнні Дзяржаўнай адміністрацыі чыгуначнага транспарту Украіны»^[5].

2002 год стаў пачаткам развіцця хуткаснага руху^[6]. 11 ліпеня 2002 на маршруце Кіеў — Харкаў быў запушчаны «Сталічны экспрэс», вагоны якога былі выпрацаваны Крукіўскім вагонабудаўнічным заводам. Час экспрэса ў шляху склаў 05:00 45 хвілін, што амаль у два разы менш чым звычайна цягніка. На трасе хуткаснага руху было адрамантавана 60 вакзалаў і 190 прыпыначных платформаў.

У 2003 годзе аналагічны цягнік быў запушчаны па маршруце Кіеў — Днепрапятроўск, а праз 2 гады хуткасны экспрэс спалучаў Кіеў з Масквой. Паступова хуткаснае паведамленне ўкаранялася і на іншых участках. Па стане на 2006 год паскораныя цягніка курсавалі на 12 маршрутах^[7].

У 2009 годзе чыгуначным транспартам скарысталіся 490 млн пасажыраў. Страты «Укрзалызныцы» ад пасажырскіх перавозак склалі больш 5,2 млрд грн, у тым ліку ад прыгарадных — 2,6 млрд грн. Адной з асноўных прычын стратнасці пасажырскіх перавозак з’яўляюцца льготныя перавозкі, якія недастаткова фінансуюцца з бюджэту.

У 2010 годзе «Укрзалызныця» ўводзіць прэміум-паслугу, паездкі ў вагонах-салонах, такое падарожжа каштуе як 11 квіткоў у спальным вагоне, а таксама розныя спадарожныя выдаткі дадаткова.

Напярэдадні Еўра-2012 парк Укрзалызныцы папоўніўся 10-ю 9-вагоннымі электрацягнікамі HRCS2 вытворчасці Hyundai Rotem коштам ў 307 млн даляраў^[8]. Аднак, з надыходам зімовага часу пачасціліся паломкі гэтых цягнікоў. Па падліках СМІ, цягнікі Hyundai за паўгода ламаліся не менш за 100 разоў^[9]^[10].

У рамках падрыхтоўкі да чэмпіянату Еўропы па футболе таксама было закуплена два двухпавярховых шасцівагонных электрацягніка EJ 675 вырабленых кампаніяй Škoda Vagonka. Іх кошт склала 39,9 млн еўра^[11].

Важнай праблемай ўкраінскай чыгункі з’яўляецца электрыфікацыя, што дазваляе знізіць сабекошт перавозак. За перыяд з 1991 па 2013 гады было электрыфікавана каля 2500 км чыгуначных шляхоў, прычым кошт кіламетру электрыфікаванай ўчастка склаў 3-4 млн грыўняў, а сярэдні тэрмін акупнасці — больш за 8 гадоў. Усяго па стане на 2014 год было электрыфікавана 9878 км (45 % ад агульнай працягласці).

У 2016 годзе планавалася павелічэнне аб’ёмаў хуткасных перавозак.

17 студзеня 2018 года «Укрзалызныця» ўвяла новую функцыю замова квіткоў з перасадкамі.

Кабінет Міністраў Украіны на пасяджэнні 14 лютага 2018 года зацвердзіў кансалідаваны фінансавы план Укрзалызныцы на 2018 год з паказчыкам прыбытку ў суме 92,2 млрд грн і прыбытку — 0,7 млрд грн.

Структура правіць

Данецкая чыгунка,
Львоўская чыгунка,
Адэская чыгунка,
Прыдняпроўская чыгунка,
Паўднёва-Заходняя чыгунка,
Паўднёвая чыгунка.

Службовыя знакі адрознення служачых правіць

	Радавы	Малодшы начальнік	Сярэдні начальнік				Старэйшы начальнік			Вышэйшы начальнік			Намеснік	Першы намеснік	Дырэктар
Пагон

Рухомы склад правіць

Украінская чыгунка
Украінская чыгунка
	укр.: Українська залізниця
Тып	Акцыянернае таварыства
Заснаванне	1991; 2015
Заснавальнікі	дзяржава Украіна ў асобе Кабінета міністраў Украіны
Размяшчэнне	03680, Украіна, Кіеў, вул. Ежы Гедройца, 5
Ключавыя постаці	Яўген Паўлавіч Краўцоў, старшыня праўлення
Галіна	Транспарт
Аперацыйны прыбытак	▲ 20.06 млрд. ₴ (2017)
Чысты прыбытак	▲ 114 млн. ₴ (2017)
Колькасць супрацоўнікаў	375 900 чал.;
Даччыныя кампаніі	Данецкая чыгунка[d], Львоўская чыгунка[d], Адэская чыгунка[d], Прыдняпроўская чыгунка[d], Паўднёва-Заходняя чыгунка і Паўднёвая чыгунка[d]
Сайт	uz.gov.ua