Уладзімір Уладзіміравіч Качан
Уладзімір Уладзіміравіч Качан (14 лістапада 1958, Гродна) — беларускі жывапісец-манументаліст.
| Уладзімір Уладзіміравіч Качан | |
|---|---|
 | |
| Дата нараджэння | 14 лістапада 1958 (65 гадоў) |
| Месца нараджэння |
 Гродна |
| Грамадзянства |
СССР→  Беларусь |
| Род дзейнасці | мастак |
| Жанр | партрэт, гістарычная карціна |
| Вучоба | Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут |
| Мастацкі кірунак | рэалізм |
| Вядомыя працы |
«Мая Галгофа, мой Ерусалім» «Лікі нацый» |
| Уплыў | Гаўрыла Вашчанка |
| Узнагароды | лаўрэат прэміі Ленінскага камсамола Беларусі, лаўрэат прэміі «За творчыя дасягненні ў вобласці культуры і мастацтвы» ў намінацыі «Лепшы мастак»[1]. |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
правіцьПершыя мастацкія навыкі атрымаў у студыі выяўленчага мастацтва гродзенскага «Палацу хімікаў» у мастака і выкладчыка Гары Канстанцінавіча Мазурава[2]. У 1982 годзе паспяхова здаў уступныя экзамены ў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут, дзе яго настаўнікам быў вядомы беларускі мастак Гаўрыла Вашчанка.
У 1987 годзе атрымаў Дыплом з адзнакай выдатна i вылучэнне на медаль Акадэміі мастацтваў СССР у Ленінградзе. З 1987 жыве і працуе ў Гродне. З'яўляецца сябрай Беларускага Згуртавання мастакоў, сябрай Амерыканскай партрэтнай Асацыяцыі (Portrait Society of America). Узнагароджаны граматамі і дыпламамі Беларускага Сгуртавання мастакоў, Памятным знакам «2000-годдзя хрысціянства», ганаровай граматай Міністэрствы культуры Рэспублікі Беларусь. Таксама З'яўляецца лаўрэатам прэміі Ленінскага камсамола Рэспублікі Беларусь і лаўрэат прэміі «За творчыя дасягненні ў вобласці культуры і мастацтвы» у намінацыі «Лепшы мастак».
Жонка Ірына — аўтар канцэпцыі і кіраўнік Музея гісторыі пажарнай службы Гродна[3]. Брат Анатоль — вядомы гарадзенскі журналіст (памёр у 2004)[4].
Творчасць
правіцьВыяўленчы лад твораў Уладзіміра Качана характарызуецца абагульненай манументалізацыяй і амаль рэльефнай пластыкай жывапісных рашэнняў. Асацыятыўныя вобразныя структуры перасякаюцца з рэальнымі жыццёвымі формамі. Мастак па-свойму інтэрпрэтуе вядомыя сюжэты з сусветнай міфалогіі, мастацтва, сакральнай гісторыі. У сваёй творчасці ён імкнецца спасцігнуць культурныя коды майстроў еўрапейскай жывапісу розных стагоддзяў, сцвярджаючы візуальную магчымасць сузірання падсвядомасці, выкарыстоўвае філасофскія алегорыі, экспрэсіўныя стылізацыі, ажыццяўляючы з дапамогай сродкаў мастацкай выразнасці пошукі звышнатуральнага ў паўсядзённай рэчаіснасці[5].
Частая тэматыка прац Уладзіміра Качана: гістарычныя постаці, героі, легенды, міфічныя сюжэты. Ён аўтар партрэтаў знакавых постацей гісторыі Гродна і Беларусі: Усавалада Гарадзенскага, Давыда Гарадзенскага, Стэфана Баторыя, Казіміра Ягелончыка, Боны Сфорца, Васіля Быкава і іншых[6].
«У яго вельмі розная тэматыка, але кожная работа адрозніваецца філасофскай глыбіней. Ён адлюстроўвае свет праз глыбокія мастацкія вобразы, апелюе да міфічных і рэлігійных сюжэтаў. Ён уздымае культурныя коды і па новаму асэнсоўвае іх. Мы глядзім і адчуваем, што гэты чалавек хвалюецца за тое, што адбудзецца на яго радзіме, у тым ліку ў горадзе Гродна», — казала пра творчасць Качана гродзенская мастацтвазнаўца Марына Загідуліна[7].
Акрамя жывапісу стварае вітражы, роспісы, фрэскі, мазаікі, фотакалажы, праектуе вырабы з металу, эксперыментуе з digital art[8].
Мастацкія праекты
правіць- 1997—1998 — партрэтная галерэя для Гродзенскага гарвыканкама (ХII-ХХ ст.) «Мэрыя-2000» (14 твораў жывапісу);
- 1999 — да 100-годдзя Гродзенскай Епархіі 15 партрэтаў цыклу «Свяціцеляў зямлі Гарадзенскай»;
- 2000—2002 — партрэтная галерэя губернатараў Гродна з 1802 по 2002 гады (23 твора)[9];
- 2004—2005 — партрэтная галерэя кіраўнікоў Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь (17 твораў);
- 2006—2007 — партрэтная галерэя рэктараў і прафесараў Гродзенскага медыцынскага ўніверсітэта (63 твора);
- 2007—2008 — партрэтная галерэя рэктараў і прафесараў Гродзенскага аграрнага ўніверсітэта (32 твора);
- 2009—2010 — партрэтная галерэя рэктараў і прафесараў Гродзенскага дзяржаўнагаўніверсітэта (16 твораў)[10];
- 2008 — манументальны роспіс «Вогнеборцы – гісторыя і традыцыі мужнасці» на фасадзе Музея гісторыі пажарнай службы Гродна[11]
- 2009 — праект «АртЭвалюцыя», галерэя Тызенгаўза, Гродна[12];
- 2010 — цыкл партрэтаў «Лікі Нацыі» да Фестывалю Нацыянальных культур у Гродне (10 твораў).
- 2015 — удзел у праекце «Дыялог эпох. Інтэрпрэтацыі», 13 — 31 сакавіка, карцінная галерэя Г. Х. Вашчанкі, Гомель[13]
- «Дыялог эпох. Інтэрпрэтацыі»
-
«Каляды з Інфантай», 2010. Палатно, акрыл. 120 х 80 см -
«Art Messia ХХI», 2015. Палатно, акрыл. 100 х 120 см
Працы ў гарадской прасторы Гродна
правіцьМанументальныя роспісы, муралы і скульптуры паводле эскізаў Уладзіміра Качана можна знайсці ў розных месцах Гродна. У 2008 годзе ён упрыгожыў роспісам «Вогнеборцы – гісторыя і традыцыі мужнасці» фасад Музея гісторыі пажарнай службы Гродна.
![Манументальны роспіс «Вогнеборцы – гісторыя і традыцыі мужнасці» на фасадзе Музея гісторыі пажарнай службы Гродна[11]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Uladzimir_Kachan_Museum_of_History_of_the_fire_service_in_Grodno.JPG)
У 2018 паводле эксіза Качана быў выкананы памятны знак да 165-годдзя пажарнай службы Беларусі, усталяваны ля Гродзенскага абласнога ўпраўлення МНС[14].
У 2023 годзе да святкавання Дня горада ў Гродне адкрылі мурал аўтарства Уладзіміра Качана з сюжэтамі, прысвечанымі гісторыі Гродна і паляванню. На мурале выяўленыя гродзенскія замкі, беларуская шляхта, алень святога Губерта і ўласна святы Губерт. Гэта адзін з самых вялікіх муралаў у Беларусі - ён займае плошчу каля 430 кв.м.[15].
Нерэалізаваныя прапановы
правіцьУладзімір Качан вядомы ў Гродне сваімі прапановамі па ўпрыгожанні гарадской прасторы, якія ён скіроўвае да грамадскасці і адміністрацыі горада. Многія з іх застаюцца нерэалізаванымі.
У 2019 годзе прапаноўваў размясціць на сценах шматпавярховых дамоў муралы ў выглядзе традыцыйнай беларускай выцінанкі, партрэтаў дзеячоў культуры і пісьменнікаў, звязаных з Гроднам. Праект застаўся на ўзроўні ідэі[16].
У 2020 годзе прапаноўваў усталяваць у Гродне крыж-абярэг ад каранавіруса каля драмтэатра. Сцвярджаў, што праект такога памятнага крыжа на месцы страчаных храмаў зацвердзіла яшчэ папярэдняя адміністрацыя горада, але ён так і не быў рэалізаваны з-за адсутнасці фінансавання[17][18].
Зноскі
- ↑ Сайт Гродна. Мастак Уладзімір Качан
- ↑ Гродненские художники о своей первой студии при Дворце культуры химиков (руск.). zviazda.by (30 мая 2022). Праверана 3 студзеня 2024.
- ↑ Газета «Рэспубліка». 120 прыступак уверх Архівавана 27 лістапада 2014.
- ↑ «Гродзенская праўда». Інтэрв'ю з мастаком Уладзімірам Качаном Архівавана 26 лістапада 2014.
- ↑ Газета «Культура». Інтэлектуальная АРТэвалюцыя(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 28 лістапада 2014. Праверана 14 лістапада 2014.
- ↑ 40 лет творчества: лики нации, фрески и фотографика. Юбилейная выставка Владимира Качана (руск.). grodnonews.by. Праверана 3 студзеня 2024.
- ↑ Новік, Ірына. Мастак гродзенскіх герояў і легенд Уладзімір Качан адзначыў 60-годдзе юбілейнай выставай . Hrodna.life (16 лістапада 2018). Праверана 3 студзеня 2024.
- ↑ 40 лет творчества: лики нации, фрески и фотографика. Юбилейная выставка Владимира Качана (руск.). grodnonews.by. Праверана 3 студзеня 2024.
- ↑ Газета Гродна. Інтэрв'ю з мастаком Архівавана 24 лістапада 2014.
- ↑ Урачыстае адкрыццё галерэі прафесараў універсітэта Архівавана 28 лістапада 2014.
- ↑ а б САЛІДАРНАСЦЬ «В Гродно знаменитая Джоконда перевоплотилась в сотрудницу МЧС» (руск.)
- ↑ Газета «Культура». Інтэлектуальная АртЭвалюцыя(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 28 лістапада 2014. Праверана 14 лістапада 2014.
- ↑ Селфи на фоне «Адама и Евы». В Гомеле открылась выставка современного искусства. (руск.) Архівавана 24 верасня 2015.
- ↑ Кулевіч, Руслан. Памятны знак каля абласнога МНС будзе адбіваць час міжваенным званом . Hrodna.life (2 жніўня 2018). Праверана 3 студзеня 2024.
- ↑ У цэнтры Гродна адкрылі новы гіганцкі мурал . Hrodna.life (7 верасня 2023). Праверана 3 студзеня 2024.
- ↑ Шматпавярховікі ў Гродне хочуць упрыгожыць выцінанкай . Hrodna.life (10 верасня 2019). Праверана 3 студзеня 2024.
- ↑ Гродзенскі мастак прапануе ўсталяваць крыж-абярэг ад каранавіруса . Hrodna.life (14 красавіка 2020). Праверана 3 студзеня 2024.
- ↑ Кулевіч, Руслан. Што было на месцы драмтэатра? Глядзі віртуальную рэканструкцыю кляштара бернардынак . Hrodna.life (3 студзеня 2020). Праверана 3 студзеня 2024.
Спасылкі
правіць- «Вечерний Гродно». Гродненский художник предлагает поставить на Советской площади скульптуру Стефана Батория. (руск.) Архівавана 29 лістапада 2014.
- «Вечерний Гродно». Узнай себя на портрете. (руск.) Архівавана 29 лістапада 2014.
- Газета «Культура». Калі помнік для Гродна, дык які? Архівавана 28 лістапада 2014.
- Газета «Салідарнасць». У Гродне Джаконда пераўтварылася ў супрацоўніцу МЗС. (руск.)
- http://www.kryga.by/index.php?option=com_virtuemart&page=shop.browse&manufacturer_id=292&Itemid=2&lang=ru&vmcchk=1&Itemid=2 Архівавана 23 лістапада 2014.