Уладзіслаў Паўлюкоўскі

Уладзіслаў Паўлюкоўскі (1 (13) мая 1895, в. Ініца, Наваградскі павет — 8 верасня (ці 8 лістапада) 1955, Вільня) — беларускі паэт, празаік, этнограф, краязнавец, мастак.

Уладзіслаў Паўлюкоўскі
Род дзейнасці	мастак, перакладчык, пісьменнік, паэт
Дата нараджэння	1 (13) мая 1895
Месца нараджэння	Ініца, Старасвержанскі сельсавет, Стаўбцоўскі раён, Беларусь
Дата смерці	8 верасня 1955(1955-09-08) (60 гадоў)
Месца смерці	Вільнюс, Вільнюскае гарадское самакіраванне, Літоўская ССР, СССР
Месца пахавання	могілкі Роса
Грамадзянства	Расійская імперыя  Польская Рэспубліка  СССР
Месца працы	Беларускі музей у Вільні
Альма-матар	Харкаўскае дзяржаўнае мастацкае вучылішча[d]
Бітвы/войны	Першая сусветная вайна Грамадзянская вайна ў Расіі
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Творы ў Вікікрыніцах

Біяграфія

Паходзіў з мнагадзетнай сялянскай сям’і. Скончыў пачатковую школу ў Стоўбцах і гарадскую школу ў Навагрудку. Працаваў у канцылярыі маёнтка князя Радзівіла. Вучыўся ў Харкаўскім мастацкім вучылішчы.

У Першую сусветную вайну служыў у расійскім войску ў чыне прапаршчыка, палкавы пісар у штабе 530-га Васіль-Сураўскага палка, баявыя дзеянні якога канцэнтраваліся пераважна на Віленшчыне. Удзельнік грамадзянскай вайны ў Расіі.

У 1920 вярнуўся ў родную вёску Ініца. У сярэдзіне 1920-х пераехаў у Вільню (Заходняя Беларусь у складзе Польшчы). Прымаў удзел у дзейнасці Беларускай сялянска-работніцкай грамады (БСРГ). Пачаў друкавацца з 1926 года. Супрацоўніцаў з часопісамі «Маланка», «Шлях моладзі», «Авадзень». Як графік удзельнічаў у выданні беларускіх календароў, кніжак і падручнікаў. У 1926 годзе арыштаваны, зняволены ў Лукішках. Дзякуючы апеляцыйнаму суду вызваліўся ў 1927 годзе.

На працягу 1928—1929 гадоў выдаў тры кнігі; (частка з іх прысвечаны вязніцы: вершы «Лукішкі», «Дзень у адзіночцы», «У вастрозе», «Відзежа ў вастрозе»). Перакладаў расійскіх класікаў (Леў Талстой, Міхаіл Зошчанка).

Ізноў арыштаваны польскімі ўладамі ў 1939 годзе, змешчаны ў канцлагер Бяроза-Картузскі. Пасля нападу СССР на Польшчу ў верасні 1939 года вызваліўся. Пакінуў успаміны пра знаходжанне ў лагеры «Арышты; Бяроза і Воля».

Вярнуўся ў Вільню. З 1940 года супрацоўнік Беларускага музея імя І. Луцкевіча. Па ліквідацыі беларускага музея, з 1945 да 1948 года — дырэктар Літаратурнага музея А. Пушкіна ў Вільні.

Магіла Уладзіслава Паўлюкоўскага на могілках Роса, 2022 г.

29 жніўня 1948 года арыштаваны савецкімі органамі, перавезены ў Мінск. Асуджаны да 10 гадоў лагераў. Вызвалены ў 1953 годзе. Вярнуўся ў Вільню паралізаваным і невылечна хворым. Памёр у 1955 годзе, пахаваны на віленскіх могілках Роса.

Творчасць

• Сон Гаўрылы і розныя вершы. Вільня, 1928
• Апавяданні. Вільня, 1929
• Клім бабаю і іншыя жарты. Вільня, 1929
• Арышты; Бяроза і Воля (1 частка), 2-я частка, успаміны. 1940

Карыстаўся псеўданімамі: У-Ініцкі; Улад. Ініцкі; У. І. Ніцкі; Улад-Ініцкі; Унучак; У. Паў-скі; Ул. Паў-скі; У. І.; У.-І.; Ў. П.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. — С. 210. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0198-2 (т. 12).
• І. Багдановіч, Л. Войцік. Паўлюкоўскі Уладзіслаў // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1994. — Т. 4. Лазарук — Перкін. — С. 507—508. — 524 с.; іл.. — ISBN 5-85700-153-6.
• ПАУЛЮКОЎСКІ Уладзіслаў // Маракоў Л. У. Рэпрэсаваныя праваслаўныя свяшчэнна- і царкоўнаслужыцелі Беларусі 1917—1967: Энцыклапедычны даведнік: У 2 т. Т. 1. — Мн:, 2007.
• Багдановіч Вячаслаў // Беларускія рэлігійныя дзеячы XX ст.: Жыццярысы, мартыралогія, успаміны / аўтар-укладальнік: Ю. Гарбінскі. — Менск-Мюнхен: Беларускі кнігазбор, 1999. — ISBN 985-6318-65-3

Спасылкі

• Сяргей Чыгрын. Забыты Уладзіслаў Паўлюкоўскі (нявызн.). racyja.com (18 сакавіка 2021).
• Паўлюкоўскі Уладзіслаў на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»